Polski atom przyspiesza. Kolejne decyzje jeszcze przed wyborami?

Polski atom w technologii amerykańskiej przyspiesza. Po decyzji środowiskowej, czas teraz na decyzję lokalizacyjną, a po umowie o powołaniu konsorcjum, które będzie budować elektrownie jądrową na Pomorzu, trwa wyczekiwanie na umowę o projektowaniu elektrowni. Kolejnych decyzji można spodziewać się jeszcze przed wyborami, także tych dotyczących zgody Brukseli na pomoc publiczną dla finansowania elektrowni jądrowej.

Publikacja: 22.09.2023 18:12

Polski atom przyspiesza. Kolejne decyzje jeszcze przed wyborami?

Foto: Fotorzepa, Bartłomiej Sawicki

19 września 2023 roku Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska wydał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla pierwszej elektrowni jądrowej, która powstanie na Pomorzu, w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino, na obszarze gminy Choczewo. Konferencja prasowa zorganizowana przez biuro Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej stała się okazją do uzyskania szczegółów na jakim znajduje się obecnie projekt budowy pierwszej elektrowni jądrowej na Pomorzu.

Czytaj więcej

Jest decyzja środowiskowa dla atomu w Polsce

Kolejny krok to decyzja lokalizacyjna

Po decyzji środowiskowej, kolejne zgody administracyjne, to decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji oraz pozwolenie na budowę. Muszą być one zgodne z ustaleniami i warunkami zawartymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.- Decyzja środowiskowa wydana przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska to kluczowy kamień milowy w procesie pozwoleniowym projektu jądrowego – przesądza ona o miejscu ulokowania pierwszej polskiej elektrowni jądrowej i dostarcza szeregu informacji istotnych z punktu widzenia kolejnych etapów, przede wszystkim projektowania – powiedziała Anna Łukaszewska-Trzeciakowska, Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej.

- Wydana decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach określa ona warunki jakie należy spełnić, by móc zrealizować inwestycję jądrową w zgodzie z przepisami i wymogami środowiskowymi zarówno krajowymi, jak

i międzynarodowymi. W imieniu spółki pragnę podziękować przedstawicielom Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska za współpracę w ramach prowadzonej procedury środowiskowej i wydanie przedmiotowej decyzji – podkreśla Mateusz Berger, Prezes Zarządu Polskich Elektrowni Jądrowych.

Będą skargi na decyzję?

Jak tłumaczy Ministerstwo Klimatu i Środowiska, wydanie przez GDOŚ decyzji środowiskowej poprzedzone było złożeniem przez spółkę PEJ pod koniec marca 2022 r. raportu o oddziaływaniu na środowisko (Raport OOŚ), będącego opracowaniem w Polsce sporządzonym dla elektrowni jądrowej. Projekt decyzji był opiniowany przez Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni, Pomorskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki oraz Ministra Klimatu i Środowiska.

„Wydanie decyzji poprzedzone było również konsultacjami krajowym oraz transgranicznymi z 14 państwami, które zgłosiły chęć udziału w tej procedurze. Konsultacje krajowe, przeprowadzone w dniach od 20 lipca do 18 sierpnia 2023 r., obejmowały wszystkich mieszkańców Polski, którzy mogli zapoznać się z dokumentacją sprawy oraz złożyć swoje uwagi i wnioski” – informują z kolei Polskie Elektrownie Jądrowe.

Konsultacje transgraniczne trwały od września 2022 r., tj. od momentu przekazania dokumentacji transgranicznej zainteresowanym państwom aż do lipca 2023 r. W ramach tej procedury podpisano stosowne protokoły uzgodnień ze wszystkimi zaangażowanymi państwami, w tym 4 protokoły po przeprowadzeniu międzyrządowych spotkań eksperckich w trybie art. 5 Konwencji z Espoo, co przyczyniło się do zamknięcia tego procesu w założonych ramach czasowych.

Konsultacje jednak trwały w okresie wakacyjnym, a dokument liczył kilkanaście tysięcy stron. Pojawią się więc obawy, że procedury wydania decyzji środowiskowej mogą zostać zaskarżone, podobnie jak to miało miejsce w przypadku decyzji środowiskowej dla kopalni węgla brunatnego w Turowie. „Nie obawiam się ew. skargi na podjętą decyzję, bo dokument, który został złożony do GDOŚ był staranie przygotowany i konsultowany przez PEJ – powiedziała pełnomocnik. Jak dodał wiceminister klimatu i środowiska Adam Czetwertyński, wszystkie terminy konsultacyjne zostały spełnione zgodnie z prawem. – Przy dokumencie pracowało ponad 700 fachowców i został on przyjęty zgodnie z zasadami prawa. Pełnomocnik rządu dodała, że czasu na konsultacje było odpowiednio dużo, a dokument był znany na długo przed rozpoczęciem formalnej procedury konsultacji. – Firma z tego co wiem, prowadziła i prowadzi nadal rozmowy na miejscu na Pomorzu – wskazała Łukaszewska-Trzeciakowska.

Czytaj więcej

Amerykanie pomogą budować kadry na potrzeby polskiego atomu

Nie będzie przetargu na budowę elektrowni

W tym tygodniu dostawca technologii Westinghouse podpisał umowę dot. powołania konsorcjum z inną amerykańską firmą Bechtel, która będzie odpowiedzialna za samą budowę, oznacza to, że nie będzie przetargu konkurencyjnego na budowę elektrowni. „Z Komisją Europejską rozmawiamy dwutorowo. Osobną kwestią jest system wsparcia dla elektrowni jądrowej, a jeszcze inną kwestią wybór wykonawcy. W zakresie tej drugiej kwestii rozmowy z Komisją toczyły się w zakresie uzyskania pewności, że Bruksela nie ma co do takiej formy realizacji projektu, żadnych zastrzeżeń. Po stronie KE jest zrozumienie dla obranej przez nas ścieżki, a więc wyboru konsorcjum, a nie przetargu. Faktycznie obowiązują zasady przetargowe, ale jesteśmy w wyjątkowej sytuacji. Wybór modelu konsorcjum dla prac budowalnych – po wyborze w ub. roku dostawcy technologii [Westinghouse – red.] – był w zasadzie jedyną możliwą opcją. Wyjaśniliśmy KE, że jednym możliwym konsorcjantem – także ze względów bezpieczeństwa - jest druga firma [Bechtel – red.]. Nie ma więc potrzeby przeprowadzenia postępowania przetargowego. Po stronie Komisji jest pełne zrozumienie dla takiego podejścia – mówił” – prezes Berger.

Wskazał także, że konsultacje w tej sprawie nie są wymagane prawnie, ale polska strona je prowadzi, aby rozwiać ew. wątpliwości, które mogą pojawić na kolejnym etapie rozwoju projekt.

Kolejny duże porozumienie z dostawcą technologii, który jest przed Polskimi Elektrowniami Jądrowymi, a który może pojawić w następnych tygodniach to tzw. umowa na projektowanie elektrowni jądrowej. „To etap koncepcyjny. Ta umowa jeszcze jest negocjowana. Ma ona wzmocnić widzę PEJ dotyczącą technologii i przygotować ją do zawarcia już samego bezpośredniego kontraktu budowlanego.”

W październiku możliwy wniosek prenotyfikacyjny

Pełnomocnik Łukaszewska-Trzeciakowska Pytana o model finansowania elektrowni (a więc o tę drugą kwestię będącą przedmiotem rozmów z KE), powiedziała, że rozmowy trwają, ale nie dopięto jeszcze wszystkich szczegółów. „Dotychczas w kwestii finansowania podjęto uchwałę rządu ws. dokapitalizowania PEJ na okres przejściowy. Z ministrem Czetwertyńskim byliśmy w tym tygodniu w Brukseli, gdzie rozpoczęliśmy nieformalny proces konsultacji systemu wsparcia dla pierwszej elektrowni jądrowej. Chcemy, aby proces ten zakończył się do końca przyszłego roku” - powiedziała.

– Jeszcze przed wyborami chcemy złożyć wniosek prenotyfikacyjny dot. pomocy publicznej i finansowania dla naszego projektu jądrowego jeszcze przed wyborami. Chcemy, aby energia z atomu była dostępna po cenie akceptowalnej dla odbiorców indywidulanych i firm. Ma ona pracować w podstawie systemu energetycznego. Proces wyboru modelu finansowania chcemy zakończyć do końca przyszłego roku – powiedziała.

19 września 2023 roku Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska wydał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla pierwszej elektrowni jądrowej, która powstanie na Pomorzu, w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino, na obszarze gminy Choczewo. Konferencja prasowa zorganizowana przez biuro Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej stała się okazją do uzyskania szczegółów na jakim znajduje się obecnie projekt budowy pierwszej elektrowni jądrowej na Pomorzu.

Kolejny krok to decyzja lokalizacyjna

Pozostało 94% artykułu
Atom
W Polsce jest miejsce na cztery elektrownie jądrowe. Pewna jest tylko jedna
Atom
Jedna elektrownia atomowa pewna. Czy będą kolejne? Rząd rozważa
Atom
Losy małego atomu Orlenu poznamy pod koniec roku
Atom
Koreańczycy wygrywają bój o atom w Czechach
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Atom
Rosatom opuścił Niemcy. Już tam nie zarobi