Poinformował o tym premier Armenii Nikol Paszynian po powrocie ze spotkania z prezydentem USA Donaldem Trumpem w Waszyngtonie. Oba kraje podpisały trzy memoranda: dotyczące armeńskiego projektu odblokowania regionalnych połączeń transportowych „Skrzyżowanie Świata”, rozwoju sfery technologicznej i sztucznej inteligencji oraz rozwoju sektora energetycznego.
Stara elektrownia jądrowa w Armenii zamknięta i znów otwarta
Memorandum w sprawie energetyki przewiduje rozwój współpracy w zakresie najnowszych technologii oraz wprowadzenia w Armenii technologii magazynowania energii. „Jesteśmy zainteresowani technologiami modułowych elektrowni jądrowych, a ten dokument potwierdza gotowość USA do dzielenia się tymi technologiami z Armenią i współpracy w tym kierunku” – powiedział Paszynian.
Armenia ma jedną elektrownię jądrową z dwoma blokami energetycznymi z reaktorami odpornymi na trzęsienia ziemi WWER-440 (zaprojektowane w ZSRR, wyprodukowane w zakładach Skoda w Czechosłowacji) Została zbudowana w latach 1969–1977 na terytorium ormiańskiej republiki sowieckiej w pobliżu miasta Metsamor. Pierwszy blok energetyczny elektrowni oddano do eksploatacji w grudniu 1976 roku, drugi – w styczniu 1980 roku. Elektrownia została zamknięta w marcu 1989 roku po trzęsieniu ziemi w Spitaku, ale drugi blok energetyczny ponownie ruszył w listopadzie 1995 roku. Jego modernizację przeprowadził Rosatom. Została ukończona w 2021 roku.
Rosatom chce zbudować nową siłownię w Armenii
Żywotność obecnego bloku elektrowni jądrowej została przedłużona do 2026 roku. Rząd Armenii przyjął rezolucję o rozpoczęciu procesu przedłużania eksploatacji armeńskiej elektrowni jądrowej do 2036 roku. W grudniu 2023 roku operator ormiańskiej siłowni podpisał umowę ramową z Rusatom Service (należy do Rosatomu). Zakładała, że to Rosjanie przedłużą żywotność drugiego bloku energetycznego armeńskiej elektrowni jądrowej.
26 marca, podczas forum Atomexpo 2024 w Soczi, strony podpisały umowę na dostawę sprzętu i modernizację systemu chłodzenia komory reaktora bloku energetycznego elektrowni jądrowej. Rosjanie bardzo też chcą postawić Armenii nową siłownię jądrową. Zwyczajowo robią to w ubogich krajach na własny koszt, by później przez dziesięciolecia zarządzać obiektem i mieć kluczowy wpływ na energetykę danego państwa.
