Rauramo: w stronę gospodarki solarnej

Rz: Jakie jest najlepsze paliwo energetyczne dla Polski?

Markus Rauramo: Myślę, że nie należy wyróżniać jednego paliwa. Odpowiedzią na wasze potrzeby jest dywersyfikacja miksu paliwowego i inteligentne wykorzystanie tych bogactw, które są dostępne lokalnie. Łącznie z węglem, mimo wszystkich wątpliwości, które on budzi ze względu na emisje gazów cieplarnianych. Należy mieć jednak świadomość, że prędzej czy później złoża węgla się wyczerpią, dlatego w dłuższej perspektywie warto poszukiwać alternatywnych rozwiązań, takich jak odnawialne źródła energii. Wychodzę z założenia, że w kwestiach energetycznych musimy myśleć długofalowo, w kategoriach 50–100 lat, musimy być innowacyjni.

Czy wśród alternatywnych źródeł energii gaz łupkowy i energia nuklearna powinny być brane pod uwagę?

Powtarzam: w tym momencie Polska musi efektywnie wykorzystywać dostępne źródła energii i stale poszukiwać nowych, które umożliwią odpowiednie zróżnicowanie miksu paliwowego. Ale z biegiem czasu skład miksu będzie się zmieniać i trzeba sobie stawiać pytania: co jest najlepsze, co jest optymalne, jaką najkorzystniejszą strategię przyjąć.

Trzeba wyznaczyć sobie realistyczne cele długoterminowe.

W najnowszym pakiecie klimatycznym, który będzie obowiązywał po 2020 r., Unia wyznacza krajom członkowskim cele dotyczące redukcji emisji dwutlenku węgla. Ale już cel dotyczący udziału energii ze źródeł odnawialnych w całej produkcji energii ma obowiązywać tylko na szczeblu całej wspólnoty. To dobry pomysł?

Nasze stanowisko jest jasne: optymalnym rozwiązaniem jest określenie jednego wspólnego celu obniżenia emisji dwutlenku węgla, przy zachowaniu różnych dróg jego realizacji, uwzględniających specyfikę krajowych rynków. Dam przykład: południowa część kontynentu jest znacznie bardziej nasłoneczniona niż północ. Naturalnym wyborem dla tej części Europy jest więc wytwarzanie energii ze słońca. Kraje, które nie mają takich warunków, powinny szukać własnych rozwiązań, takich jak wiatr i pozyskiwanie energii z fal.

Pana koncern usilnie powtarza hasło „gospodarka solarna".  Co to właściwie znaczy?

Przede wszystkim należy mieć na uwadze, że mówimy o dążeniu do budowy gospodarki solarnej w perspektywie długoterminowej. Ten proces zakłada stopniowe odchodzenie od wykorzystania konwencjonalnych źródeł energii, takich jak węgiel i ropa, na rzecz źródeł bezemisyjnych. Właśnie dlatego w różnych miejscach na świecie badamy i rozwijamy innowacyjne rozwiązania, które mogą się przyczynić do realizacji tego celu. Czasami w małej skali, ale jednak.

Termin „gospodarka solarna" nawiązuje do tego, że słońce jest źródłem wszelkich rodzajów energii odnawialnej łącznie z wiatrem. Dzięki niemu powstaje też biomasa. Uważamy, że energia ze słońc

Wstrzymacie więc projekty innego rodzaju? Bo w Polsce elektrociepłownie Fortum opalane są głównie tradycyjnymi paliwami.

Nie wstrzymamy, o energetyce myślimy jako o całym ekosystemie. Na przykład: konsumenci produkują dużo odpadów, które można wykorzystywać jako źródło energii. Zdajemy sobie sprawę, że nasza rzeczywistość jest w tej chwili wielopaliwowa. Fortum produkuje przecież energię z węgla i gazu, podobnie jak z paliw alternatywnych i biomasy.

Musimy elastycznie reagować na rzeczywistość i nie popadać w skrajności, ale powoli wędrować w stronę odnawialnych źródeł energii.

Energii droższej od tej z dotychczasowych źródeł...

Ale taniejącej w błyskawicznym  tempie. Często zastanawiamy się, czego chcą konsumenci i jakie są ich potrzeby. Następnie porównujemy je z naszymi obecnymi i przyszłymi możliwościami, jeśli chodzi o wytwarzanie. Konsument chce niedrogiej energii i czystego środowiska. To będziemy w stanie zapewnić.

Skoro konsumenci mają takie potrzeby, to może bodźce rynkowe byłyby wystarczające, aby firmy energetyczne inwestowały w czystą energię? Potrzebujecie dla takich inwestycji wsparcia publicznego, np. dotacji rządów lub UE?

Prowadzimy bardzo duże inwestycje. Oczywiście w tej chwili powstają one z różnymi elementami wsparcia. Ale istnieje druga strona medalu – jeśli chcemy powstrzymać zmiany klimatyczne, żyć w czystym środowisku, musimy spełniać cele wyznaczone przez Unię. A żeby je spełniać, istnieje potrzeba wsparcia, także po to, by chronić konsumenta przed szokami cenowymi. Byłbym zresztą za przyspieszeniem tego procesu, tak aby Europa miała jak najszybciej za sobą znaczącą transformację energetyczną.

Jak w tej strategii mieści się Polska?

Fortum jest obecne w Polsce od ponad dziesięciu lat i planuje nadal rozwijać tu swoją działalność. Wasz kraj stanowi dla nas ważny rynek, ponieważ jest znakomicie położony, a gospodarka rozwija się w sposób zbilansowany.

Nad Wisłą posiadamy zarówno aktywa produkujące energię, jak i aktywa dystrybucyjne. W naszych elektrociepłowniach wykorzystujemy mechanizm kogeneracji, która jest najbardziej efektywnym sposobem wytwarzania ciepła i energii elektrycznej. Od kilku lat pracujemy nad projektami budowy kolejnych elektrociepłowni, wyposażonych w kotły wielopaliwowe, jednak nadal trudno nam powiedzieć, kiedy zostaną one zbudowane.

Aby podjąć ostateczne decyzje inwestycyjne, potrzebujemy stabilnego otoczenia regulacyjnego. W branży energetycznej jest ono podstawowym warunkiem realizacji nowych inwestycji, ponieważ okres zwrotu wynosi nawet kilkadziesiąt lat.

Oprócz planów budowy elektrociepłowni Fortum cały czas monitoruje pojawiające się inne możliwości rozwoju w Polsce, na przykład przetargi na zakup miejskich spółek ciepłowniczych.