Rozporządzenie w mocy
Rozporządzenie ministerstwa klimatu i środowiska ogłoszone w dzienniku ustaw 27 czerwca br., weszło w życie dzień później. – Na podstawie art. 6a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. (…) o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw zarządza się, co następuje: (…) Odstępuje się przez okres 60 dni od stosowania wymagań określonych w przepisach rozporządzenia Ministra Energii z dnia 27 września 2018 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych – czytamy w treści rozporządzenia.
Rozporządzenie ma być zgodne ze wspominaną ustawą z 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, zgodnie z którym w przypadku wystąpienia na rynku nadzwyczajnych zdarzeń skutkujących zmianą warunków zaopatrzenia w paliwa stałe, powodujących utrudnienia w przestrzeganiu wymagań jakościowych lub zagrażających bezpieczeństwu energetycznemu RP, minister właściwy do spraw energii, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw klimatu, może, w drodze rozporządzenia, na czas oznaczony nie dłuższy niż 60 dni, odstąpić od stosowania wymagań. W uzasadnieniu do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, wskazano, że do przykładowych zdarzeń nadzwyczajnych, o których mowa w upoważnieniu, zaliczają się ekstremalne zjawiska pogodowe (utrzymujące się długo niskie temperatury, które mogą spowodować wyczerpanie zapasów paliw stałych), duże awarie w kilku kopalniach węgla kamiennego w tym samym czasie, wprowadzanie zakazu importu przez Unię Europejską wynikającego z sytuacji geopolitycznej lub zakazu eksportu do UE (Polski) przez kraje trzecie. Dodatkowo projektodawca wskazał, iż w przy spadku wydobycia i brakach węgla spełniającego wymagania rozporządzenia określającego wymagania jakościowe nie jest możliwe importowanie w czasie krótszym niż 60 dni paliw stałych spełniających wymagania, dlatego zasadne jest dopuszczenie tych paliw do obrotu.
Przyczyny decyzji – interwencja wicepremiera Sasina
Podstawowym argumentem, mają być skutki inwazji Rosji na Ukrainę i wprowadzonych sankcji, w tym decyzji Polski oraz innych państw o zaprzestaniu importu paliw z Rosji, ceny węgla znacząco wzrosły. – Wynika to z większego zapotrzebowania na węgiel, kosztem gazu ziemnego, oraz czasowo mniejszej dostępności surowca wynikającej z konieczności zapewnienia dostaw węgla z innych niż Rosja kierunków. Obecna, wyjątkowa sytuacja wpływa bezpośrednio na rynki energetyczne, co powoduje ryzyko braku możliwości nabycia przez obywateli węgla opałowego, co może się przyczynić do wzrostu ubóstwa energetycznego – czytamy w uzasadnieniu.
Warto w tym miejscu również wskazać, że 10 czerwca 2022 r., Jacek Sasin, wicepremier minister aktywów państwowych zwrócił się do ministra klimatu i środowiska o rozważenie możliwości zastosowania wspominanego art. 6a ww. ustawy wskazując przy tym, iż w ostatnich latach pokrycie zapotrzebowania na węgiel energetyczny w sektorze komunalno-bytowym odbywało się przy udziale surowca importowanego do Polski, a wydarzenia z ostatnich miesięcy i zmiana sytuacji geopolitycznej przełożyła się na ograniczenie importu surowców energetycznych na terytorium Unii Europejskiej oraz wzrost ich cen. – W opinii Ministra Aktywów Państwowych działaniem, które w krótkim czasie mogłoby obniżyć cenę i poprawiłoby dostępność węgla dla m.in. gospodarstw domowych byłoby odstąpienie od wymagań jakościowych dla paliw stałych wprowadzanych do obrotu z przeznaczeniem do stosowania w sektorze bytowo-komunalnym – czytamy w dostępnej dokumentacji prac.
W uzasadnieniu czytamy, że w zaistniałej sytuacji geopolitycznej, wobec konfliktu za wschodnią granicą kraju wpływającego na zmianę warunków zaopatrzenia w paliwa stałe zagrażającą bezpieczeństwu energetycznemu, mając na względzie interes konsumentów oraz zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, a także komfortu cieplnego, rozporządzenia ustanawia odstępstwo od stosowania wymagań jakościowych dla paliw stałych wprowadzanych do obrotu paliw z przeznaczenie do użycia w gospodarstwach domowych oraz instalacjach spalania o nominalnej mocy cieplnej mniejszej niż 1 MW.
