Co się dzieje na terenie przyszłej elektrowni jądrowej? Znamy haromonogram

Koordynatorem kluczowych prac przygotowawczych pod teren przyszłej budowy elektrowni są Polskie Elektrownie Jądrowe. Budowa ma rozpocząć się w 2028 r., ale by mogło być to możliwe, już teraz trzeba się do tego przygotować. Spółka otrzymała rządowe uprawnienia do koordynowania działań Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (połączenia drogowe), PKP PLK (połączenia kolejowe), Urzędu Morskiego (konstrukcja do transportu drogą morską), a także Polskich Sieci Elektroenergetycznych (sieci przesyłowe).

Od października do tego grona dołączyła gdańska Energa, która dostarczy prąd na teren prac przygotowawczych i samej budowy. W sierpniu PEJ złożyła do wojewody pomorskiej wniosek o pozwolenie na prace przygotowawcze, które spółka chce w przyszłym roku prowadzić. Będą one polegały początkowo na kontynuacji wycinki lasu. Łącznie to ponad 330 hektarów.

Koszty prac przygotowawczych

Trzeba się spieszyć, bo z infrastrukturą towarzyszącą PEJ musi być gotowa za około cztery lata, a z niektórymi elementami wcześniej. Ile te prace kosztują? PEJ odsyła w tej sprawie do wymienionych wyżej spółek odpowiedzialnych za realizację infrastruktury towarzyszącej. Zapewnia jednak, że są na to zapewnione pieniądze z budżetu 2025 r.: w czerwcu 2023 r. rząd przyjął program, w którym zagwarantował 4,7 mld zł na realizację inwestycji towarzyszących elektrowni jądrowej na Pomorzu w latach 2023–2029 – przypomina inwestor.

Prace Amerykanów

Zapytaliśmy inwestora, a więc PEJ oraz konsorcjum amerykańskiego Bechtel-Westinghouse, o stan realizacji prac przygotowawczych. PEJ w lipcu tego roku opracowała projekt harmonogramu tych prac, który we wrześniu został zatwierdzony przez rządowego pełnomocnika odpowiedzialnego za infrastrukturę przesyłową.

Na przyszłym placu budowy trwają prace geologiczne, które mają odpowiedzieć na pytanie o sposób przygotowania fundamentów elektrowni. – Jeśli chodzi o kwestie struktury geologicznej, to właśnie prowadzimy badania geotechniczne, których wyniki zostaną wykorzystane do zaprojektowania obiektu – informuje nas Bechtel, należąca do konsorcjum firm, które będą budować elektrownie.

Pod koniec października PEJ przyjął także strategię pozyskiwania elementów konstrukcyjnych o długim terminie dostaw, aby móc to odpowiednio zaplanować, co determinuje dotrzymywanie terminów. PEJ zamierza sama je zamawiać, ale za wybór dostawców ma odpowiadać amerykańskie konsorcjum. Na jakim jest etapie?

Na początku listopada na stronie firmy Bechtel pojawiła się rozmowa z Ahmetem Tokpinarem, wiceprezesem Bechtela i dyrektorem generalnym komercyjnej linii biznesowej energetyki jądrowej: – Zespół Bechtel-Westinghouse jest odpowiedzialny za opracowanie 467 elementów konstrukcyjnych, z których każdy reprezentuje część przyszłej elektrowni, która musi być zaprojektowana w pierwszej fazie. Do tej pory zakończyliśmy opracowanie 241 takich elementów. Oznacza to, że jesteśmy w połowie początkowej fazy projektowania, co sprawia, że jesteśmy na dobrej drodze, aby zakończyć ją zgodnie z planem do kwietnia 2025 r. – informuje Tokpinar.

W przypadku zamówień dla największych elementów konstrukcyjnych, jak turbiny parowe i generatory, które przekształcają ciepło z reaktora w energię elektryczną, oraz duże moduły konstrukcyjne, trwa ocena ofert. Wybór dostawców powinien nastąpić w w pierwszym kwartale przyszłego roku.

Prace na lądzie i morzu

Najwięcej uwagi obecnie PEJ przywiązuje do budowy portu morskiego. Podobnie Amerykanie, którzy liczą, że Polacy przyspieszą te prace. – Konstrukcja morska do transportu morskiego wielkogabarytowych elementów elektrowni jądrowej (MOLF) musi być gotowa w 2027 r. lub najpóźniej w 2028 r., aby móc odbierać dostawy tych najcięższych komponentów – mówił Mirosław Kowalik, prezes Westinghouse Polska, na konferencji EuroPower 8 listopada.

W sierpniu 2024 r. Urząd Morski w Gdyni podpisał umowę na projektowanie konstrukcji MOLF (konstrukcja do morskiego transportu elementów elektrowni jądrowej). PEJ zapewnia, że będzie gotowa w 2028 r. – Pod koniec października podpisaliśmy również umowę z firmą Budimex na projektowanie i (w przypadku skorzystania z prawa opcji) – drogi łączącej konstrukcję MOLF z placem budowy – informuje PEJ.

W sierpniu 2024 r. GDKKiA ogłosiła przetarg na wykonawcę drogi do elektrowni (inwestycję podzielono na dwa zadania). W czwartym kwartale 2024 r. planowane jest uzyskanie decyzji środowiskowej, a w pierwszym kwartale 2025 r. podpisanie umów z wykonawcami.

Wreszcie inwestor prowadzi także współpracę z PKP PLK, odpowiedzialną za budowę i modernizację połączeń kolejowych do elektrowni. Spółka kolejowa uzyskała ostatnio m.in. decyzję środowiskową dla odcinka Lębork–Łeba. Trwa opracowywanie raportu o oddziaływaniu na środowisko dla odcinków Wejherowo-Elektrownia oraz Elektrownia-Steknica. Uzyskanie decyzji środowiskowych planowane jest na trzeci kwartał przyszłego roku. – Zgodnie z zatwierdzonym we wrześniu 2024 r. harmonogramem skonsolidowanym projektu oraz inwestycji towarzyszących drogi i koleje mają być gotowe, w zależności od odcinka, w 2028 r. i 2029 r., czyli jeszcze przed rozpoczęciem najintensywniejszch prac – zapewnia nas PEJ.

Trwają też prace studyjne i uzgodnienia dotyczące linii przesyłowych, za które odpowiedzialne jest PSE. Stacja 400 kV zostanie oddana w 2034 r., a więc rok przed oddaniem do użytku pierwszego reaktora jądrowego. Z kolei Energa Operator rozpoczęła przygotowywanie dokumentacji projektowej przyłącza do zasilania placu budowy realizowanej przez nas inwestycji, które ma funkcjonować od końca 2026 r.