Total chce kupić 10 proc. akcji w projekcie budowy zakładów skraplania gazu Arctic LNG-2. Francuzi gotowi są zapłacić 2,55 mld dol. Szczegóły zostały już uzgodnione między stronami, a do sfinalizowania transakcji brakuje zgody organu antymonopolowego. Nieoczekiwanie FSA odmówił wydania zgody. Irina Kaszunina przedstawicielka FSA wyjaśniła gazecie Kommersant, że taka transakcja wymaga zgody rządowej komisji. Według rosyjskiego prawa, jeżeli zagraniczny inwestor może otrzymać co najmniej 25 proc. udziałów w złożach tzw. federalnego znaczenia, to decyzja w tej sprawie wymaga uzgodnień na szczeblu rządowym.

W ocenie FSA tak właśnie jest w wypadku złoża Utrennieje (Poranne), które zasilać ma Arctic LNG-2. Francuzi mają już udziały w tym złożu jako akcjonariusze projektu Jamal LNG. W końcu 2017 r ruszył największy w Rosji zakład skraplania gazu Jamal LNG na Półwyspie Jamalskim. To projekt Novateku (50,1 proc.) i jego partnerów – francuskiego Total (20 proc.) oraz chińskich CNPC (10 proc.) i Funduszu Jedwabnego Szlaku (9,9 proc.). Docelowo będzie on produkował 16 mln to LNG rocznie.

Strategia Novateku do 2030 r zakłada wzrost produkcji LNG do 55 mln ton rocznie oraz nakłady inwestycyjne na rozbudowę mocy produkcyjnych na poziomie 3 bln rubli (dziś to 50 mld dol.). Rosjanie sami temu nie podołają, potrzebują zagranicznych pieniędzy.
Powstanie za nie nowy zakład Arctic LNG, trzecią linię produkcyjną którego Novatek chce uruchomić w 2025 r w opatentowanej technologii własnej. Technologia została nazwana „Arktyczna Kaskada” i „bazuje na wykorzystaniu urządzeń rosyjskich producentów”. A to z kolei ma obniżyć koszty produkcji LNG w Rosji i pomóc w rozwoju własnych technologii. „Wysoka energetyczna efektywność opatentowanej technologii jest osiągnięta dzięki maksymalnemu wykorzystaniu klimatu arktycznego”.

Na czym to polega? Aby zamienić gaz ziemny w ciecz trzeba gaz schłodzić do co najmniej -160 st C. Technologia Arktyczna Kaskada wykorzystuje w pierwszym etapie warunki panujące w Arktyce. „Wody Arktyki nawet latem utrzymują niską temperaturę” – ich wykorzystanie do schładzania gazu pozwala oszczędzić energię. Rosyjska technologia potrzebuje 220 kW na tonę gazu czyli o 20 proc. mniej aniżeli zachodnia technologia powszechnie wykorzystywana Air Products.

Rosyjscy eksperci podważają słuszność decyzji FSA. Uzasadnienie jest wątpliwe a „wybrana przez FSA droga przeniesienia odpowiedzialności za decyzję na rządową komisję -red), może stanowić zagrożenie dla innych transakcji Novatek”. Koncern najbogatszego Rosjanina Leonida Michelsona prowadzi rozmowy z innymi zainteresowanymi udziałem w projekcie Arctic LNG-2.