Zazwyczaj w raportach MAE oraz w waszych prognozach są zalecenia co należy zrobić, aby choć trochę złagodzić takie groźby. Co w tej sytuacji MAE rekomenduje Europejczykom?
Po pierwsze: te kraje, które są zdeterminowane, aby odejść od energii nuklearnej, powinny jeszcze raz poważnie zastanowić się, czy rzeczywiście jest to dobry pomysł. Po drugie: wskazane jest zastanowienie się na jakością swojej polityki energetycznej i nad tym, jakie zmiany można często bezboleśnie tam wprowadzić. Na przykład: czy w porównaniu z innymi krajach przeciwdziałanie zmianom klimatycznym nie jest zbyt restrykcyjne i czy nie "wylewamy dziecka z kąpielą". Trzeba więc poważnie pochylić się nad zmianami w polityce energetycznej i zobaczyć co tam można najłatwiej naprawić
I wreszcie po trzecie: przecież jest jeszcze ogromne pole do poprawy i bardziej efektywnego wykorzystywania energii. W scenariuszu, który nazwaliśmy "Efficient World Scenario" czyli "Scenariusz dla Efektywnego Świata", wskazujemy na to jaka powinna być ta najskuteczniejsza polityka energetyczna i dotyczy to wszystkich dziedzin życia — tak gospodarstw domowych, jak i np transportu, czy przemysłu. Wszędzie jest ogromny margines na poprawę, ale największy właśnie w Europie.
Gdyby tylko Europa porwała się na taki wysiłek, zyskałaby we wszystkich dziedzinach gospodarki. Warto także, aby kraje odżegnujące się dzisiaj od wykorzystania gazu ze źródeł niekonwencjonalnych, zwłaszcza chodzi mi o gaz łupkowy, bardzo się nad tym zastanowiły. Warto, aby przyjrzały się możliwości jego eksploatacji po raz kolejny. Jak ona powinna się odbywać, aby nie była to gospodarka rabunkowa opisaliśmy w raporcie w maju tego roku w raporcie "Złote zasady dla złotej ery gazu".
Polska właśnie zdołała wynegocjować u Rosjan niższe ceny gazu. Czy w sytuacji, kiedy gazu na świecie będzie coraz więcej, a jego ceny coraz niższe, sądzi pan, że Gazprom będzie otwarty na kolejne negocjacje i obniżki?
Dostępność gazu ze źródeł niekonwencjonalnych cały czas pojawia się jako argument na stołach negocjacyjnych. Należy więc spodziewać się, że przyczyni się ostatecznie do dalszej obniżki cen gazu. To, że Polsce już udało się obniżyć ceny, w dużej mierze odzwierciedla sytuację na rynku. I nie mam co do tego wątpliwości, że w następnych latach będzie coraz więcej okazji, aby ceny gazu ponownie obniżyć.
