Jest zgoda Brukseli na pomoc dla pracowników odchodzących z energetyki węglowej

Komisja Europejska zatwierdziła polski program pomocy publicznej o wartości 300 mln euro, przeznaczony na wsparcie pracowników dotkniętych zamykaniem elektrowni opalanych węglem kamiennym i brunatnym oraz kopalni węgla brunatnego.

Chodzi o pakiety socjalne dla pracowników, którzy mieli odchodzić z pracy po tym, jak elektrownie miały trafić do Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego. Przyjęta w ub. roku przez parlament ustawa o pakiecie socjalnym powstającej Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego miała kosztować budżet 1,3 mld zł. O ile ta ustawa została przegłosowana, to ta dotycząca gwarancji finansowych dla powstającego NABE już nie. Rząd nadal nie przedstawił jak i czy w ogóle będzie chciał wydzielać elektrownie węglowe ze spółek elektroenergetycznych.

Dzisiaj w Brukseli jest polska delegacja z minister przemysłu Marzeną Czarnecką oraz ministrem aktywów państwowych Borysem Budką. Główny temat rozmów, a więc pomoc publiczna dla kopalń węgla kamiennego, była przedmiotem rozmów z wiceprzewodniczącymi Komisji Europejskiej: Margrethe Vestager, komisarz ds. konkurencji oraz z Marošzem Šefčovičzem odpowiedzialnym za wdrożenie Zielonego Ładu w UE.

Warunki zgody Komisji Europejskiej na pomoc publiczną dla górnictwa

Polska zgłosiła Komisji swój plan wprowadzenia programu wsparcia finansowego o wartości 300 mln euro, z przeznaczeniem dla pracowników, którzy stracą pracę ze względu na zamykanie elektrowni opalanych węglem kamiennym i brunatnym oraz kopalni węgla brunatnego.

Przewidziane w ramach tego środka wsparcie przyjmie formę rocznej odprawy, na którą pracownicy mogą się zdecydować w zamian za odprawę przewidzianą w obowiązujących układach zbiorowych pracy. 

Polska zgłosiła również, ze względu na pewność prawa, urlop płatny wynoszący maksymalnie cztery lata i przeznaczony dla pracowników zbliżających się do wieku emerytalnego – wypłacany do czasu przejścia na emeryturę.

Program będzie realizowany przez 10 lat, do lutego 2034 r. Po upływie tego okresu Polska może zwrócić się o przedłużenie programu.

Co zawierają pakiety socjalne dla odchodzących górników?

Według Komisji, udzielenie wsparcia pracownikom nie stanowi pomocy państwa. Komisja uznała, że urlop płatny nie wiąże się z korzyścią dla przedsiębiorstw, które zamykają przedmiotową działalność, a tym samym nie stanowi pomocy państwa. W odniesieniu do odpraw, Komisja stwierdziła, że środek wiąże się z korzyścią dla przedsiębiorstw, w których zatrudnieni są otrzymujący je pracownicy. Jeżeli w sytuacji zamknięcia działalności pracownik zdecyduje się na odprawę w ramach przedmiotowego środka, przedsiębiorstwo jest zwolnione z wypłaty odpraw przewidzianych w obowiązujących układach zbiorowych pracy.

Komisja stwierdziła, że środek jest niezbędny i odpowiedni z punktu widzenia łagodzenia skutków społecznych zamykania elektrowni opalanych węglem kamiennym i brunatnym oraz kopalni węgla brunatnego w Polsce. – Pomoc ma efekt zachęty, ponieważ zwiększa społeczną akceptację dla zamykania wspomnianej działalności, skłania również przedsiębiorstwa do szybkiego podejmowania decyzji o takim zamykaniu. Pomoc jest proporcjonalna, ponieważ ogranicza się do pokrycia określonych kosztów społecznych, które beneficjent ponosi w związku z zakończeniem działalności.W związku z tym Komisja zatwierdziła polski program pomocy na podstawie unijnych zasad pomocy państwa – czytamy w komunikacie KE.

– Program o wartości 300 mln euro zostanie przeznaczony na wsparcie pracowników, którzy stracą pracę ze względu na nieuniknione zamykanie elektrowni opalanych węglem kamiennym i brunatnym oraz kopalni węgla brunatnego w Polsce. Jest to dowód na to, że Komisja zdecydowanie dąży do transformacji ekologicznej, nie pozostawiając jednocześnie nikogo w tyle – skomentowała Margrethe Vestager, wiceprzewodnicząca wykonawcza odpowiedzialna za politykę konkurencji.

W odniesieniu do pomocy dla węgla kamiennego ustalono kontynuację prace nad programem i dalszym procedowaniem wniosku opartego o górniczą umowę społeczną i złożony wniosek notyfikacyjny.