Rząd tłumaczy się ze sposobu rozliczenia przychodów ze sprzedaży uprawnień do emisji C02. Tylko niewielka część środków trafiła na potrzeby transformacji polskiej energetyki, a to właśnie dzięki derogacjom przyznanym tej branży Polsce przysługiwała w ostatnich latach większa pula ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2. W 2021 r. budżet zarobił 25,3 mld zł. Kluczowy instrument zasilany środkami z EU ETS, Fundusz Transformacji Energetyki (FTE), łapie zaś kolejne roczne opóźnienie.
Jak wynika z przedstawionego przez resort klimatu i środowiska sprawozdania, dotyczącego rozliczenia naszego kraju z wydatkowania 50 proc. środków pochodzących ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2 – tylko w niewielkim stopniu zostały one przeznaczone na transformację. Poza kwotą ok. 730 mln na prosumencki program „Mój prąd”, pieniędzy nie wydatkowano na zmianę sposobu produkcji energii. Wydano je na łagodzenie skutków dotychczasowej polityki energetycznej oraz rozliczenie systemu wsparcia OZE. Działania takie miałyby miejsce niezależnie od mechanizmu sprzedaży uprawnień, a mimo to zostały w nim rozliczone.
Czytaj więcej
Zwolnienia podatkowe, system wsparcia OZE, koleje – to cele, na które trafiły środki ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2. Środków realnie wpływających na transformację energetyczną jest jak na lekarstwo. W ramach tej puli pieniędzy, które trafiły do budżetu rozliczono także działalność polskiego atomu oraz spółki odpowiedzialnej za realizację polskiego samochodu elektrycznego. Eksperci mówią jednak, że jest to kreatywna księgowość.
Ministerstwo tłumaczy nam, że wśród możliwych sposobów wsparcia w ramach równowartości wpływów z aukcji są nie tylko wydatki inwestycyjne na infrastrukturę, ale także polityka wsparcia podatkowego lub finansowego oraz krajowe polityki regulacyjne mające wpływ na cele ujęte w w dyrektywie.
Ale na dofinansowanie kolejowych pasażerskich przewozów międzywojewódzkich i międzynarodowych oraz wsparcie Krajowego Programu Kolejowego na infrastrukturalne inwestycje przeznaczono blisko 1,7 mld zł – mimo że nie ma to związku z energetyką.