Przepisy ustawy, wynegocjowane jeszcze pod koniec 2022 r., ze stroną społeczną, będą miały zastosowanie do firm wytwórczych, spółek serwisowych przedsiębiorstw, przedsiębiorstw górniczych węgla brunatnego, spółek serwisowych przedsiębiorstw górniczych węgla brunatnego. Osłony będą dotyczyć pracowników pięciu grup energetycznych (Polska Grupa Energetyczna, Enea, Tauron, Energa, a także prywatnego ZE PAK). Te podmioty przejdą pod nadzór Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego. Osłony socjalne mają obejmować urlopy energetyczne, urlopy górnicze, jednorazowe odprawy pieniężne.
Urlop energetyczny – zgodnie z ustawą – będzie przysługiwał w wymiarze do czterech lat pracownikowi wykonującemu prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, któremu brakuje nie więcej niż cztery lata do nabycia prawa do emerytury pomostowej, pracownikowi wykonującemu pracę stale i w wymiarze czasu pracy nie niższym, niż połowa pełnego wymiaru na stanowisku pracy w obszarze produkcyjnym lub remontowym, biorącemu udział w procesie wytwarzania energii elektrycznej, w ramach określonych rodzajów prac określonych, któremu ze względu na wiek i łączny staż pracy brakuje nie więcej niż cztery lata do nabycia prawa do emerytury innej niż emerytura pomostowa.
Prawo do urlopu energetycznego będzie przysługiwało także pracownikom zwolnionym z obowiązku świadczenia pracy, jeżeli bezpośrednio przed dniem zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy byli zatrudnieni przy pracach w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o których mowa w ustawie o emeryturach pomostowych, lub na stanowisku pracy w obszarze produkcyjnym lub remontowym.
Ustawa przewiduje także urlop górniczy. Będzie on przysługiwał w wymiarze do czterech lat pracownikowi, któremu ze względu na wiek i łączny staż pracy górniczej w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych brakuje nie więcej niż cztery lata do nabycia prawa do emerytury górniczej, pracownikowi wykonującemu prace górnicze, któremu brakuje nie więcej niż cztery lata do nabycia prawa do emerytury pomostowej, pracownikowi wykonującemu pracę stale i w wymiarze czasu pracy nie niższym, niż połowa pełnego wymiaru na stanowisku pracy w obszarze produkcyjnym lub remontowym, biorącemu udział w procesie wydobycia węgla brunatnego w ramach określonych rodzajów prac, któremu ze względu na wiek i łączny staż pracy brakuje nie więcej niż cztery lata do nabycia prawa do emerytury innej niż emerytura górnicza i emerytura pomostowa.
W ustawie czytamy także, że urlop energetyczny lub urlop górniczy będzie przysługiwał pod warunkiem że skorzystanie z niego pozwoli pracownikowi nabyć prawo do emerytury. W okresie korzystania z urlopu górniczego lub z urlopu energetycznego pracownik będzie zwolniony z obowiązku świadczenia pracy i otrzyma świadczenie socjalne w wysokości 80 proc. miesięcznego wynagrodzenia pracownika obliczanego jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy. Skorzystanie z urlopu energetycznego lub urlopu górniczego będzie dobrowolne i będzie się odbywać się na wniosek pracownika i za zgodą pracodawcy.
