Będą dodatkowe miliardy na odchodzenie od węgla. Skorzystają też spółki

Komisja przyjęła pięć polskich programów operacyjnych z terytorialnymi planami sprawiedliwej transformacji. Wspomniane plany o wartości ponad 3,85 mld euro, finansowane w ramach Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (FST), dotyczą wsparcia transformacji klimatycznej obszarów górniczych na Śląsku, w Małopolsce, Wielkopolsce, na Dolnym Śląsku i w Łódzkiem. Na dodatkowym finansowaniu skorzystają m.in. ZE PAK czy PGE.

Publikacja: 05.12.2022 15:59

Będą dodatkowe miliardy na odchodzenie od węgla. Skorzystają też spółki

Foto: Fotorzepa, Tomasz Jodłowski

Górny Śląsk i Zachodnia Małopolska

Śląsk jest największym ośrodkiem górnictwa węgla kamiennego w UE i będzie stopniowo odchodzić od wydobycia i spalania tego surowca. Zmiana ta będzie miała również wpływ na część zachodniej Małopolski. Regiony te otrzymają zatem większość przypisanych Polsce środków z FST. „Unijne środki wysokości 2,4 mld euro dla Śląska i zachodniej Małopolski przeznaczone są na pomoc mieszkańcom obu regionów i na wsparcie w przechodzeniu na zieloną gospodarkę, oferującą nowe możliwości zatrudnienia i czystsze powietrze” – przekonuje w komunikacje Komisja Europejska.

Środki z funduszu będą wspierać w szczególności dywersyfikację lokalnej gospodarki dzięki inwestycjom w małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) w sektorach energii ze źródeł odnawialnych i czystej mobilności oraz w innych zielonych sektorach. „Aby naprawić szkody w środowisku spowodowane przez przemysł wydobywczy, FST zainwestuje również w rekultywację i dekontaminację 2,8 tys. hektarów terenów pogórniczych zgodnie z zasadą „zanieczyszczający płaci” – tłumaczy KE.

Czytaj więcej

Rząd przemyślał 4 lata walki ze smogiem. "Czyste powietrze" w nowej odsłonie

W zachodniej Małopolsce Fundusz będzie inwestować w poprawę efektywności energetycznej budynków publicznych i mieszkalnych, m.in. przez finansowanie termoizolacji domów, dachowych instalacji słonecznych i pomp ciepła. FST przeznaczy również środki na szkolenia dla 100 tys. pracowników zatrudnionych w sektorze paliw kopalnych, aby wyposażyć ich w nowe umiejętności umożliwiające pracę w sektorach odnawialnych i neutralnych dla klimatu. „Oczekuje się, że w wyniku środków przewidzianych w planie sprawiedliwej transformacji na Śląsku powstanie bezpośrednio 27 tys. nowych miejsc pracy” – wylicza Komisja.

Wielkopolska

Podregion koniński w Wielkopolsce otrzyma z kolei 415 mln euro na plan odejścia od wydobycia węgla brunatnego i opalanych nim elektrowni. „Dzięki unijnej pomocy region zrezygnuje z eksploatacji tego surowca. Przeprowadzi dekontaminację i przekształcenie zdegradowanych terenów, aby skoncentrować się na produkcji energii ze źródeł odnawialnych, w tym produkcji ekologicznego wodoru. Unijne dotacje będą również wspierać rozwój gospodarki o obiegu zamkniętym i poprawę efektywności energetycznej w postaci termomodernizacji budynków” – tłumaczy Komisja Europejska. To dobre informacje dla prowadzącej działalność górniczą firmy ZE PAK, która w 2025 r. chce zakończyć wydobycie węgla z tamtejszej odkrywki, a środki pozwolą na szybszą transformację w zieloną źródła OZE, co planuje koncern. Wśród innych wspieranych działań znajdą się również szkolenia i przekwalifikowanie 5,5 tys. pracowników sektora węgla brunatnego.

Czytaj więcej

Timmermans na Śląsku. Będą rozmowy o polskim węglu

Dolny Śląsk

Na Dolnym Śląsku także podregion wałbrzyski otrzyma 581,5 mln euro na stopniowe odejście od węgla. Fundusz będzie inwestował w dywersyfikację lokalnej gospodarki przez tworzenie nowych MŚP i przedsiębiorstw typu start-up, zwłaszcza w sektorach ekologicznych. „Bardziej zróżnicowana gospodarka pomoże stworzyć 1 000 nowych zielonych miejsc pracy w sektorach neutralnych pod względem emisji dwutlenku węgla i pozwoli na inwestycje w lokalną infrastrukturę edukacyjną. Wsparcie obejmie również inwestycje w odnawialne źródła energii, takie jak energia słoneczna, wymianę starych kotłów i lepszą termoizolację budynków” – argumentuje KE.

Łódzkie a plany PGE

Kolejnym regionem jest województwo łódzkie, gdzie oprócz kopalni węgla znajduje się również największy indywidualny emitent CO2 w UE – elektrownia Bełchatów. Polska zobowiązała się, że do 2030 r. w znacznym stopniu ograniczy wydobycie i spalanie węgla brunatnego w tym regionie.

Kwota 369,5 mln euro pochodzących ze środków unijnych zostanie zainwestowane w nową infrastrukturę biznesową dla lokalnych MŚP i w laboratoria badawcze, a także w efektywność energetyczną i wprowadzenie energii ze źródeł odnawialnych. Fundusz będzie ponadto wspierał pracowników zatrudnionych obecnie w elektrowni Bełchatów, a także w sektorze wydobywczym i sektorach pokrewnych. Na Funduszu skorzysta także PGE. Fundusz będzie finansował inwestycje w regionie Bełchatowa, które zapowiedziała PGE. W najbliższych latach planuje wydać na ten cel blisko 5 mld zł. Do końca 2030 r. na terenach pokopalnianych ma powstać kilka dużych farm fotowoltaicznych o łącznej mocy do 600 MW. PGE rozważa na tych terenach również budowę nowych farm wiatrowych w sąsiedztwie już istniejących wokół terenu kopalni. Potencjał mocy oceniany jest na około 100 MW. Budowa jednej z farm fotowoltaicznych zostanie zlokalizowana w pobliżu składowiska odpadów paleniskowych Elektrowni Bełchatów. Druga z planowanych farm ma powstać m.in. na terenie zwałowiska zewnętrznego Pola Szczerców nazywanego potocznie „Bliźniaczą Górą Kamieńsk” lub „Górą Szczerców”.

Zatwierdzenie terytorialnych planów sprawiedliwej transformacji otwiera drogę do specjalnego finansowania w ramach pozostałych dwóch filarów mechanizmu sprawiedliwej transformacji: systemu sprawiedliwej transformacji InvestEU oraz instrumentu pożyczkowego na rzecz sektora publicznego, który łączy dotacje Komisji z pożyczkami Europejskiego Banku Inwestycyjnego.

Górny Śląsk i Zachodnia Małopolska

Śląsk jest największym ośrodkiem górnictwa węgla kamiennego w UE i będzie stopniowo odchodzić od wydobycia i spalania tego surowca. Zmiana ta będzie miała również wpływ na część zachodniej Małopolski. Regiony te otrzymają zatem większość przypisanych Polsce środków z FST. „Unijne środki wysokości 2,4 mld euro dla Śląska i zachodniej Małopolski przeznaczone są na pomoc mieszkańcom obu regionów i na wsparcie w przechodzeniu na zieloną gospodarkę, oferującą nowe możliwości zatrudnienia i czystsze powietrze” – przekonuje w komunikacje Komisja Europejska.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Węgiel
Jest nowy prezes JSW. Nie ma dużego doświadczenia w górnictwie
Węgiel
Porządki kadrowe w Bogdance. Nowa rada nadzorcza odwołała zarząd
Węgiel
Pożary dławią wydobycie JSW. Spółka podała dane produkcyjne
Węgiel
Minister przemysłu Marzena Czarnecka o planie rządu na górnictwo
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Węgiel
Do węglowej spółki PGE wraca jej dawny prezes