Producenci węgla inwestują na potęgę

Od stycznia do maja spółki węglowe na inwestycje w swoich kopalniach wydały już niemal 907 mln zł – wynika z danych katowickiego oddziału Agencji Rozwoju Przemysłu (ARP). To ponad dwa razy więcej niż w tym samym okresie 2017 r. Największy wzrost dotyczył zakupów maszyn i urządzeń, takich jak obudowy zmechanizowane, maszyny urabiające czy urządzenia transportujące. Wydatki na ten cel sięgnęły 495,4 mln zł i były ponadtrzykrotnie wyższe niż przed rokiem.

W tym samym czasie wydatki na drążenie wyrobisk górniczych wzrosły o ponad 50 proc. i wyniosły 315 mln zł. Na modernizację zakładów wzbogacania węgla wydano prawie 50 proc. więcej, a na projekty związane z ochroną środowiska aż o ponad 330 proc. więcej niż w ciągu pierwszych pięciu miesięcy 2017 r.

Ubiegłoroczny falstart

Sektor górniczy już w 2017 r. próbował rozkręcić inwestycje, ale zderzył się z problemami ze strony firm wykonawczych, które osłabione po kryzysie nie zdołały odbudować swoich mocy. Ostatecznie nakłady w 2017 r. wyniosły niespełna 1,59 mld zł i były tylko o niecałe 3 proc. wyższe niż w bardzo słabym roku 2016.

Spółki węglowe zadeklarowały więc, że coraz więcej prac przygotowawczych w kopalniach będą wykonywać własnymi siłami. Jastrzębska Spółka Węglowa zdecydowała się nawet na zakup od Kopeksu Przedsiębiorstwa Budowy Szybów za ponad 200 mln zł. Transakcja ma zostać sfinalizowana w ciągu najbliższych trzech miesięcy. To ma pomóc przyspieszyć inwestycje w kopalniach.

Rządowy program dla górnictwa węgla kamiennego przewiduje, że w całym 2018 r. na inwestycje w tym sektorze może popłynąć już 2,37 mld zł. Biorąc pod uwagę rewelacyjny pod tym względem początek roku, ten poziom nakładów jest realny do osiągnięcia.

Pod presją

Z naszych źródeł wynika, że pełnej mobilizacji krajowych producentów węgla oczekuje Ministerstwo Energii, które nadzoruje sektor górniczy. Tym bardziej że od ubiegłego roku nie milkną głosy właścicieli ciepłowni, że mają problem z zakupem rodzimego paliwa. W efekcie surowiec ten wlewa się do kraju coraz szerszym strumieniem. Od stycznia do maja do Polski sprowadziliśmy już 7,52 mln ton węgla, czyli o 93 proc. więcej niż przed rokiem. Z tego 5,1 mln ton pochodziło z Rosji. Dla resortu energii, który bezpieczeństwo energetyczne kraju wciąż opiera na elektrowniach węglowych, takie sygnały są co najmniej niepokojące.

– Spółki węglowe w ostatnich latach mocno cięły nakłady na inwestycje. Z powodu kryzysu na rynku węgla brakowało im pieniędzy, a poza tym surowca było za dużo, więc spółki miały problem ze sprzedażą swoich produktów. To spowodowało, że wydobycie w kopalniach spadło i w konsekwencji zaczęło brakować węgla dla energetyki – wyjaśnia Michał Sztabler, analityk Noble Securies.

Dlatego gdy tylko ceny węgla odbiły się od dna i sytuacja firm wydobywczych się poprawiła, zaczęły one nadrabiać zaległości inwestycyjne. – Takie wzmożone nakłady obserwować będziemy także w najbliższych latach, bo węgiel wciąż będzie przecież potrzebny krajowym elektrowniom. Natomiast w dłuższej perspektywie raczej spodziewam się spadku inwestycji z uwagi na stopniowe zmniejszanie się udziału czarnego paliwa w polskiej energetyce – dodaje Sztabler.

Z własnych środków

Wzmożone inwestycje kopalń to dobra informacja dla dostawców maszyn i usług górniczych, którzy mogą mówić o prawdziwej hossie. Korzystając z dużego popytu, podnieśli oni ceny swoich produktów, tłumacząc to rosnącymi kosztami surowców, materiałów, w tym stali, i wynagrodzeń pracowników.

Natomiast spółki węglowe, aby sprostać zagranicznej konkurencji, muszą inwestować i stawiać na nowe technologie. Międzynarodowe firmy badawcze wśród światowych trendów w górnictwie wymieniają m.in. przemysłowy internet rzeczy (sieć połączonych inteligentnych maszyn), zdalnie sterowane maszyny, pomiary laserowe, automatykę i robotykę. To wszystko ma sprawić, że branża będzie działała sprawniej, taniej i bezpieczniej.