Materiał powstał we współpracy z PGE Energia Ciepła
Zgodnie ze strategią PGE w sektorze ciepłownictwa transformacja obejmie zarówno zmianę technologii na nisko- i zeroemisyjną, jak i modernizację i rozwój systemów ciepłowniczych.
Ile i na co?
Łącznie na inwestycje w ten segment do 2035 r. Grupa PGE przeznaczy około 18 mld zł, z czego 15 mld zł na inwestycje w nowe instalacje produkcyjne. – Idziemy w takie technologie, jak silniki gazowe, kotły elektrodowe, pompy ciepła, kotły wodne gazowe, akumulatory ciepła czy kotły na biomasę – podkreśla PGE. Pozostałe 3 mld zł pójdą na rozwój zintegrowanych systemów ciepłowniczych w lokalizacjach, w których znajdują się aktywa ciepłownicze PGE. – Chcemy wejść w rolę operatora dostaw ciepła i integratora nowych źródeł z sieciami ciepłowniczymi. PGE chce pełnić rolę zintegrowanego operatora sieci ciepłowniczej, która będzie zintegrowana z systemami ciepłowniczymi miast, i na to przeznaczymy 3 mld zł, w tym na zakup tych sieci, jeśli samorządowcy byliby chętni do współpracy – zapewnia firma.
Transformacja ciepłownictwa dotyczy wszystkich lokalizacji, w których PGE Energia Ciepła ma aktywa wytwórcze. W niektórych lokalizacjach już doszło do wymiany źródeł ciepła na gaz. Elektrociepłownie PGE Energia Ciepła, w których nastąpiła już transformacja, to: EC Lublin, EC Rzeszów, EC Gorzów, EC Toruń, EC Szczecin, EC Zgierz, EC Zawidawie, EC Zielona Góra, ECI Bydgoszcz, częściowo ECII Bydgoszcz, EC Kielce, EC Czechnica w Siechnicach. W dużym zakresie od węgla odejdzie niebawem EC Gdynia. W efekcie do 2030 r. PGE odejdzie całkowicie od spalania węgla w swoich elektrociepłowniach, a w 2035 r. w ponad 70 proc. ciepło będzie produkowane z gazu, w ok. 20 proc. z energii elektrycznej i w ok. 10 proc. ze źródeł odnawialnych i odpadów. Pozwoli to na obniżenie jednostkowej emisji CO2 do 155 kg/MWh, czyli o ponad 180 kg/MWh w porównaniu z rokiem 2024.
Przegląd inwestycji
W bieżącym roku na początku maja Zespół Elektrociepłowni Wrocławskich Kogeneracja, należący do PGE Energia Ciepła z Grupy PGE, uruchomił nową elektrociepłownię gazową Czechnica-2 w Siechnicach o mocy elektrycznej 179 MWe i termicznej 315 MWt. Nowo wybudowana instalacja zaspokoi około 20 proc. zapotrzebowania na ciepło mieszkańców Wrocławia i odbiorców w gminie Siechnice przyłączonych do sieci ciepłowniczej, a nakłady przeznaczone na jej wybudowanie sięgają 1,4 mld zł.
We wrześniu w Bydgoszczy zostało oddane do eksploatacji nowe źródło kogeneracyjne w technologii silników gazowych oraz źródła ciepłownicze rezerwowo-szczytowego o mocy ponad 120 MWt. Realizacja tej inwestycji umożliwi wycofanie z eksploatacji dwóch z czterech zainstalowanych w EC Bydgoszcz II kotłów węglowych i zredukowanie emisji CO2. To kolejny krok w realizacji nowej strategii Grupy PGE.
W tym roku w Nowym Czarnowie powstaje nowa ciepłownia gazowa o mocy 28 MWt, która będzie się składać z trzech kotłów wodnych gazowych oraz niezbędnej infrastruktury technicznej. Jej uruchomienie planowane jest w III kwartale 2026 r.
Elektrociepłownia Bydgoszcz II jest jednym z dowodów realizacji nowej strategii Grupy PGE
Spółka rozpoczęła także pierwszy etap modernizacji dostaw ciepła w Krakowie polegający na budowie wysokosprawnego źródła kogeneracyjnego z dwoma układami silników gazowych – łącznie będzie to dziesięć silników, które dostarczą finalnie około 100 MWe mocy elektrycznej i 100 MWt mocy cieplnej. Instalacja ma zostać oddana do eksploatacji w 2028 r. Wartość kontraktu wynosi 885 mln zł netto.
Synergia z samorządami w cieple
Zejdźmy na szczebel niżej, do konkretnych przykładów miast. W przypadku dużych aglomeracji zauważalna jest współpraca władz z firmami energetycznymi. Pomysł PGE na współprace z miastami, które często sprawują kontrole poprzez miejskie spółki nad sieciami ciepłowniczymi, zakłada, po pierwsze, utworzenie wspólnej grupy roboczej, której zadaniem będzie przeprowadzenie analiz strategicznych w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej, po drugie, opracowanie rekomendacji dotyczących rozwoju systemu ciepłowniczego i planów inwestycyjnych, i po trzecie, zintensyfikowanie rozwoju segmentu ciepłej wody użytkowej. PGE Energia np. proponuje model współpracy, w którym samorząd pełni funkcję koordynatora i integratora lokalnego rynku.
W procesie transformacji systemów ciepłowniczych modernizacja całego układu produkcji, dostaw, sprzedaży musi być ze sobą skoordynowana. Im więcej jest ośrodków decyzyjnych, zarządzających produkcją i przesyłem ciepła, tym wyzwań jest oczywiście więcej.
Transformacja lokalnego ciepłownictwa to jedno z najważniejszych wyzwań stojących przed polskimi miastami. Odpowiedzialność za ten proces spoczywa na samorządach lokalnych, wytwórcach ciepła, operatorach sieci ciepłowniczych – dystrybutorach, którzy muszą modernizować infrastrukturę, aby umożliwić odbiór ciepła z nowoczesnych, niskoemisyjnych źródeł. Skuteczna transformacja wymaga ścisłej współpracy wszystkich uczestników rynku ciepła. PGE Energia Ciepła, jako kluczowy producent ciepła w lokalizacjach, w których posiada aktywa, czuje się odpowiedzialna za zazielenianie miejskich systemów ciepłowniczych. Jesteśmy gotowi wziąć na siebie odpowiedzialność za kompleksową transformację całego systemu – zarówno poprzez dekarbonizację źródeł wytwórczych, jak i dokapitalizowanie oraz modernizację sieci ciepłowniczych, które w większości miast należą obecnie do spółek komunalnych. Mamy plan, doświadczenie i środki, aby poprzez inwestycje zapewnić efektywność i bezpieczeństwo dostaw ciepła dla mieszkańców – mówi Grzegorz Krystek, prezes zarządu PGE Energia Ciepła.
W procesie transformacji PGE Energia Ciepła proponuje model współpracy, w którym samorząd pełni funkcję koordynatora i integratora lokalnego rynku.
To praktyczne podejście wypracowane w wielu miastach w Polsce zakłada jasne określenie ról, celów i organizacji procesu transformacji. Jak dodaje spółka, w przypadku Krakowa harmonogram jest realizowany i omawiany przy każdym posiedzeniu okrągłego stołu, a także na roboczo poza posiedzeniami. – I na wielu rynkach taka współpraca rzeczywiście już przynosi efekty, jak np. w Szczecinie, gdzie wspólnie z miastem i lokalnymi podmiotami rynku ciepła prowadzimy modelową współpracę. Powołano tam zespół roboczy ds. dekarbonizacji pod przewodnictwem prezydenta miasta. Miasto pełni funkcję arbitra i nadzorcy prac poprzez pełnomocnika ds. dekarbonizacji. Uzgodniono wspólną wizję rynku ciepła, opartą na analizach techniczno-ekonomicznych i godzinowych krzywych zapotrzebowania, przygotowanych przez lokalnego dystrybutora. Na tej podstawie optymalnie wpisano urządzenia wytwórcze w system, uwzględniając ich sprawność i koszty wytwarzania oraz rolę partycypacji do statusu systemu efektywnego – dodaje prezes Grzegorz Krystek.
Grupa PGE już jest liderem wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w procesie wysokosprawnej kogeneracji. Spółką odpowiedzialną za segment ciepłownictwa w Grupie jest PGE Energia Ciepła. Posiada ona ok. 25 proc. udziału w rynku ciepła w kogeneracji, 16 elektrociepłowni (o mocy cieplnej 6,15 GWt, mocy elektrycznej 2,48 GWe) i sieci ciepłownicze o długości 712 km.
PGE Energia Ciepła produkuje i dostarcza ciepło dla dużych, polskich miast, wśród których znajdują się: Kraków, Gdańsk, Gdynia, Wrocław (w tym wrocławskie Zawidawie), Rzeszów, Lublin, Szczecin, Bydgoszcz i Kielce; spółka jest obecna także w Toruniu, Zielonej Górze, Gorzowie Wielkopolskim, Zgierzu, Siechnicach i Gryfinie, gdzie jest również dystrybutorem ciepła do klientów końcowych.
Materiał powstał we współpracy z PGE Energia Ciepła