We wtorek w Berlinie odbyło się pierwsze trójstronne spotkanie Unia–Rosja–Ukraina poświęcone przedłużeniu tranzytu rosyjskiego gazu przez Ukrainę. Umowa w tej sprawie między Naftogazem a Gazpromem wygasa z końcem przyszłego roku.
Nowością spotkania w Berlinie był udział w nim Petera Altmaiera, ministra gospodarki Niemiec. Kraj ten jest największy klientem Gazpromu (53 mld m3 gazu kupione w 2017 r) i jako jedyny jawnie wspiera projekt Nord Stream 2. Zdaniem ekspertów obecność wysokiego przedstawiciela Niemiec ma gwarantować uczciwość pośrednika, czyli Unii, której KE i szereg państw jest przeciwna rozbudowie gazociągu północnego.
Rosjanie
gotowi na tranzyt
– Jesteśmy gotowi przedłużyć obowiązujący kontrakt, a także jesteśmy gotowi rozważyć podpisanie nowej umowy. Nasze stanowisko jest jednak takie, że musimy uregulować wszystkie sporne kwestie do rozpoczęcia realizacji nowego etapu współpracy – mówił Aleksandr Nowak, minister energetyki Rosji, podczas konferencji prasowej po zakończeniu pierwszej tury rozmów.
Nowak po raz pierwszy wspomniał, że Rosja (Gazprom) rozmawia także o ewentualnej ugodzie Gazpromu z Naftogazem w sprawie decyzji Trybunału Arbitrażowego w Sztokholmie (Gazprom ma zwrócić Ukrainie 2,6 mld dol.). Rosjanie nie wykonują wyroku, twierdząc, że jest polityczny. Rosyjski urzędnik dodał, że żadne decyzje w sprawie ugody nie zapadły.
Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Maros Szefczowicz spotkał się z obu stronami jeszcze przed rozpoczęciem trójstronnych rozmów. „Jestem przekonany, że tranzyt rosyjskiego gazu po 2019 r. powinien być opłacalny komercyjnie i oczywiście w pełni odpowiadać europejskiemu (unijnemu – red.) prawu. Dlatego że prawo to gwarantuje, że wzajemne relacje będą przeźroczyste” – napisał Szefczowicz na portalu społecznościowym.
Słowak dodał, że obecnie kluczowa jest odpowiedź na pytanie, czy powstanie długoterminowa umowa o tranzycie gazu do Unii przez Ukrainę. – Wiemy, że Rosja chce być konkurencyjnym dostawcą, a Ukraina konkurencyjnym krajem tranzytowym – dodał Szefczowicz.
Najpierw arbitraż, później tranzyt
Stanowisko wiceprzewodniczącego KE zbiega się ze stanowiskiem Kijowa. Prezes Naftogazu przywiózł do Berlina propozycję tranzytu rosyjskiego gazu od 2020 r. na unijnych zasadach. Prezes Gazpromu Aleksiej Miller zapowiedział, że bez rozwiązania sporów sztokholmskich tranzyt przez Ukrainę nie będzie możliwy w najbliższej dekadzie. Widać, że Rosjanie nie dopuszczają fiaska projektu Nord Stream 2.
