Kryzys paliwowy w Rosji. Rekordowa drożyzna i braki na stacjach

Na początku tygodnia w ciągu jednego dnia ceny benzyn wzrosły na giełdzie surowcowej w Petersburgu odpowiednio o 1,33 proc. (AI-92) i 2,2 proc. (AI-95). Oznacza to, że od początku roku w kraju posiadającym ósme zasoby ropy na świecie, benzyna klasy 92 podrożała o 38 proc., a benzyna bezołowiowa 95 aż o 49 proc., policzyła agencja Reutera.

Czytaj więcej

Paliwa

Rosyjskie benzyny zostaną w Rosji, bo drożeją za szybko

Od 1 sierpnia Kreml wprowadza zakaz eksportu benzyn. Na razie na dwa miesiące, To reakcja na hist...

Paliwowa drożyzna i ataki dronów w Rosji

Ceny benzyn w hurcie nigdy w Rosji nie były tak wysokie. Benzyna AI-92 podrożała we wtorek do 71,3 tys. rubli (3205 zł) za tonę, czym pobiła historyczne maksimum z 2023 r. Cena benzyny bezołowiowej AI-95 wzrosła do 80,43 tys. rubli (3615 zł) za tonę, co stanowi najwyższy wskaźnik w całej historii tego typu statystyk w Rosji.

Aby ostudzić nastroje na krajowym rynku paliw, rosyjski reżim wprowadził całkowity zakaz eksportu benzyn najpierw do końca sierpnia, a teraz zdecydował o jego przedłużeniu do końca września. Wyjątek zrobiono dla dostaw paliw silnikowych w ramach umów międzyrządowych, ale ich wielkość jest ograniczona ustalonymi kwotami.

Decyzja o zakazie eksportu ma znaczenie wyłącznie propagandowe, bowiem poinformowały wcześniej źródła agencji Reuters, po ostatnich sankcjach Zachodu eksport paliw z Rosji jest niewielki i nie ma większego wpływu na sytuację w samej Rosji.

Wpływ na to mają natomiast celne ukraińskie uderzenia w największe rafinerie. Od początku sierpnia z powodu ataków dronów w Rosji zamknięto już cztery zakłady petrochemiczne. Najpierw stanęła rafineria ropy naftowej Rosnieftu w Nowokujbyszewsku (2 sierpnia). Rafinerię Rosnieftu w Saratowie drony unieruchomiły 11 sierpnia. 15 sierpnia nastąpiło uderzenie w rafinerię Łukoilu w Wołgogradzie, największą w południowej Rosji i jedną z 10 największych w kraju.

Czytaj więcej

Paliwa

Rosja ma pomysł, jak produkować więcej benzyny. Obniży normy jakości

Rosja obniży jakość paliwa, by wyprodukować go więcej. To niezbędne, by uzupełnić deficyt powstał...

Tego samego dnia stanęła największa rafineria Rosnieftu w Syzranie (roczna produkcja to 8,5 mln ton) w obwodzie samarskim. Atak uszkodził jeden z dwóch głównych bloków rafinacji ropy naftowej, AVT-6, który odpowiada za 70 proc. wydajności zakładu (17,1 tys. ton dziennie). Naprawy potrwają co najmniej do końca tego miesiąca, podały źródła Reutersa. Według nich rafineria może próbować uruchomić drugi blok (AVT-5) o wydajności 7,1 tys. ton dziennie.

Łączna wielkość całkowicie wyłączonych z produkcji mocy rafinerii, według „The Moscow Times”, wynosi 38,3 mln ton, co stanowi 14 proc. całkowitej rafinacji ropy naftowej w Rosji w ubiegłym roku (267 mln ton).

Kartki na paliwo dla biznesu

Do tego kilka innych rafinerii musiało zmniejszyć produkcję paliw. Rafineria w Riazaniu – największy tego typu zakład Rosnieftu, który zaopatruje w paliwo m.in. obwód moskiewski – została w połowie wyłączona. Zaatakowane przez drony zostały również rafinerie w Sławiańsku i Afipie. W środę 18 sierpnia wieczorem na terenie wyłączonej z produkcji rafinerii w Wołgogradzie należącej do Łukoil wybuchł pożar w wyniku spadających odłamków dronów – poinformował gubernator obwodu wołgogradzkiego Andriej Boczarow.

Wcześniej źródła Reutersa informowały, że w wyniku ataków ukraińskich dronów z 13 i 14 sierpnia zakłady w Wołgogradzie całkowicie wstrzymały rafinację ropy. Według danych handlowców w minionym roku rafineria w Wołgogradzie przerobiła 13,7 mln ton ropy naftowej, co stanowi 5,1 proc. rosyjskiej produkcji rafineryjnej. Zakład wyprodukował 1,9 mln ton benzyny silnikowej (4,3 proc. produkcji benzyny silnikowej w Federacji Rosyjskiej), 6 mln ton oleju napędowego (6,9 proc.) i 0,8 mln ton oleju opałowego (1,9 proc.).

Z powodu braku benzyny w co najmniej dwóch regionach Rosji wprowadzono kartki na paliwo. Jest ono sprzedawane wyłącznie przedsiębiorstwom i instytucjom. W związku z tym na Krymie benzyna AI-95 zniknęła z większości stacji benzynowych, a na tych, gdzie jest jeszcze dostępna, sprzedaż odbywa się głównie na kartki (lub za łapówki – o czym nikt oficjalnie nie wspomina). W Kraju Zabajkalskim AI-95 całkowicie zniknęła ze sprzedaży.

Według Kremla kryzysu paliwowego nie ma

Co na to reżim? Zapewnia obywateli, którzy stoją w kilometrowych kolejkach po paliwo, że „sytuacja jest pod kontrolą”. Według ministerstwa energii, na rynku pojawiła się „wystarczająca podaż wszystkich rodzajów i marek paliw, krajowe zapasy benzyny rosną i nie występują żadne trudności logistyczne”. Do tego urzędnicy zapewniają, że „wielkości produkcji, których brakuje «z powodu remontów w rafineriach», są rekompensowane «ogólnym wzrostem przerobu ropy naftowej». Skąd ma się pojawić wzrost przy co najmniej pięciu niepracujących rafineriach? – tego już Kreml obywatelom nie wyjaśnia.

Źródła Reutersa zauważają, że zagrożenie niedoborami benzyny utrzymuje się w Rosji pomimo zakazu jej eksportu. To dlatego, że wielkość eksportowanej benzyny komercyjnej jest zbyt mała, aby stworzyć nadwyżkę podaży w kraju. Od początku sierpnia nie było żadnych dostaw paliw silnikowych z rafinerii na eksport przez porty rosyjskie. W pierwszych dwóch tygodniach lipca Rosja ograniczyła eksport benzyny koleją przez porty i przejścia graniczne o 23 proc. w ujęciu miesięcznym do około 91 tys. ton.

Czytaj więcej

Atom

Nadciąga kres rosyjskiego paliwa jądrowego w Unii. Bruksela rozważa zakaz

Komisja Europejska zamierza całkowicie wyeliminować import rosyjskiego paliwa jądrowego do 2030 r...

Paliwa z Chin na rosyjskich stacjach

Jest jeszcze jeden niezwykle istotny powód kłopotów z paliwami na rosyjskim rynku. Pożera je wojna Putina. Danych o tym, ile paliwa idzie na rozpętaną wojnę, nigdzie jednak się nie publikuje. W połączeniu ze skutecznymi atakami Ukrainy na rafinerie i magazyny paliw, tworzy to potężną dziurę na paliwowym rynku Rosji. A to z kolei powoduje skokowy wzrost cen.