Strefy energetyczne mają zapewnić odbiorcom niższe rachunki za prąd

Wkrótce na obszarze północnej Polski wyznaczonych zostanie sześć specjalnych stref energetycznych. Inwestorzy budujący w nich zakłady przemysłowe mieliby liczyć na niższe rachunki za energię elektryczną. Inicjatywa, za którą stoi pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej Anna Łukaszewska-Trzeciakowska, ma powstać na początku przyszłego roku. Są już wstępne kryteria uczestnictwa.

Rząd komunikuje, że strefy energetyczne mają zapewnić przedsiębiorcom tańszą energię. Jednak prawdziwy cel może kryć się na chęci oszczędzania na rozbudowie sieci przesyłowej z północy na południe Polski. Mówi o tym w komunikacie sam operator sieci przesyłowych, a więc Polskie Sieci Elektroenergetyczne. „Lokalizacja dużych odbiorców energii elektrycznej w pobliżu miejsc jej wytwarzania pozwoli również na oszczędności przy budowie sieci elektroenergetycznych.” - czytamy w dokumencie PSE.

Idea stref energetycznych

Strefy mają powstać w rejonach kraju, w których istnieją lub są planowane nowe duże źródła wytwórcze, w tym lądowe farmy wiatrowe lub fotowoltaiczne, morskie farmy wiatrowe, a także elektrownia jądrowa.

Czytaj więcej

Elektroenergetyka

Wydłużenie rynku mocy da czas na przebudowę polskiej energetyki

Jedną z analizowanych przez nas propozycji jest możliwość wykorzystania nadwyżek produkcyjnych z...

„Inwestor, który zbuduje swój zakład przemysłowy w takiej strefie, będzie mógł liczyć na obniżenie opłaty jakościowej oraz opłaty sieciowej zmiennej, dzięki czemu jego rachunki za energię elektryczną będą mniejsze niż poza strefą energetyczną” – wyjaśniają PSE.

Wyznaczone lokalizacje mają zapewnić dostęp do sieci elektroenergetycznej najwyższych napięć i 110 kV, a także mają być dobrze skomunikowane drogowo i kolejowo.

W części lokalizacji inwestorzy mogą także uzyskać przyłączenie do gazowej sieci przesyłowej nadzorowanej przez Gaz-Systemu. W tym kontekście także Pomorze będzie ważnym węzłem przesyłowym, bo do końca 2027 r. ma tu powstać drugi terminal LNG w Polsce.

– Dzięki specjalnym strefom energetycznym inwestorzy zyskają istotny bodziec do lokalizacji inwestycji w miejscach najbardziej korzystnych z punktu widzenia systemu elektroenergetycznego. W zamian będą mogli liczyć na obniżenie rachunków na energię elektryczną. To rozwiązanie wychodzi naprzeciw oczekiwaniom przedstawicieli przemysłu – uważa Anna Łukaszewska-Trzeciakowska, pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej.

Czytaj więcej

Ceny Energii

Anna Moskwa: Decyzja w sprawie zamrożenia cen energii? Po wyborach

Minister klimatu i środowiska Anna Moskwa oświadczyła w porannej rozmowie z Radiem Zet, że decyzj...

Zdaniem PSE, powstanie dużych odbiorców energii elektrycznej w pobliżu miejsc, w których jest ona wytwarzana, w połączeniu z budową magazynów energii, poprawi efektywność wykorzystania infrastruktury przesyłowej i zmniejszy potrzeby inwestowania w sieć. „Nasze działania koordynujemy z operatorami systemów dystrybucyjnych, których zadaniem będzie weryfikacja planów inwestycyjnych pod kątem dostosowania ich do projektowanych stref” – dodaje Włodzimierz Mucha, wiceprezes Polskich Sieci Elektroenergetycznych odpowiedzialny za obszar inwestycji.

Lokalizacja stref energetycznych i warunki wejścia

Wstępna lokalizacja specjalnych stref energetycznych to okolice Słupska, Suwałk, Ostaszewa w pobliżu Torunia, Szubina w pobliżu Bydgoszczy oraz Olsztyna. Strefy będą przeznaczone dla dużych odbiorców energii elektrycznej o rocznym zużyciu powyżej 100 GWh oraz firm planujących budowę magazynów energii.

Jak zapowiada minister Łukaszewska-Trzeciakowska, zmiany w prawie są już procedowane, jeszcze w tym roku odbędą się konsultacje. „Intencją rządu jest to, aby specjalne strefy energetyczne powstały na początku przyszłego roku.” – zapewnia.

Czytaj więcej

OZE

Mniejsze wsparcia dla starszych OZE. Producenci zielonej energii chcą iść do sądu

Ministerstwo Klimatu i Środowiska ograniczyło obowiązek zakupu energii odnawialnej na 2024 r. prz...

Strefy jako "łatka w niewydolnym systemie"

Eksperci z dystansem podchodzą do tej propozycji i czekają na szczegóły. Leszek Kąsek, starszy ekonomista w ING Banku Śląskim, wskazuje na potencjalne źródło powstania tego pomysłu. Chodzić może o próbę rozwiązania problemu niewystarczającej przepustowości sieci dystrybucyjnych i przesyłowych, co istotnie ogranicza pożądaną ekspansję OZE w Polsce.

„Specjalne strefy energetyczne traktuję jako rozwiązanie doraźne, pewnego rodzaju łatkę w niewydolnym systemie. Mamy świadomość, że trudno przyśpieszyć inwestycje w sieci z dnia na dzień, choć ma to kluczowe znaczenie, adekwatne inwestycje w sieci powinny towarzyszyć inwestycjom w nowe zeroemisyjne moce. W czerwcu opublikowaliśmy raport na bazie wywiadów z 20 firmami, wiele z nich wskazało na ograniczenia sieciowe, firmy postulowały m.in. cable pooling [współdzielenie sieci - red.] czy linie bezpośrednie [łączące wytwórcę energii z odbiorcą, bez pośrednictwa operatora - red.].” – mówi Kąsek.

Czytaj więcej

OZE

Branża OZE apeluje o zwiększenie obowiązku zużycia zielonej energii

Organizacje zrzeszające zarówno wytwórców, jak i odbiorców energii z OZE apelują do rządu o powst...

Jak podkreśla ekspert, polski biznes potrzebuje więcej zielonej energii, wymagają tego coraz bardziej także kooperanci zagraniczni, którzy chcą obniżać emisje w ramach całego łańcucha dostaw.

„Najbardziej pożądanym scenariuszem jest systematyczna transformacja energetyczna, polegająca na poprawie efektywności energetycznej i zazielenieniu miksu energetycznego. Mam nadzieję, że cała Polska stanie się specjalną strefą energetyczną tak szybko jak to możliwe” – podkreśla Kąsek.

Czy strefy dadzą faktycznie niższe ceny energii? Niekoniecznie 

Nasi kolejni rozmówcy podkreślają, że wiele pytań i niepewności, a nawet dublowania już istniejących rozwiązań. "Strefy miałyby powstać już w przyszłym roku, a wiemy przecież, że energetyka jądrowa – jeśli powstanie to najwcześniej za 10 lat, zaś morska energetyka wiatrowa zaś najwcześniej za 5 lat. To wówczas – najwcześniej mogą pojawić nadwyżki energii na północy" – wskazuje Grzegorz Wiśniewski prezes Instytut Energetyki Odnawialnej. Dodaje on, że zarówno morska energetyka wiatrowa, a tym bardziej energetyka jądrowa nie oznaczają tanich nadwyżek energii na północy i możliwości ich zagospodarowania lokalnego na potrzeby przemysłu.

"Pełne nakłady na pewność dostaw ze źródeł scentralizowanych wykluczają szansę na tanią energię" – dodaje. Wskazuje on także, że brakuje kryterium doboru takich firm, bo w przedstawionej koncepcji nie widać  instrumentów rynkowych, a tańszy prąd chce mieć każdy. Aby obniżyć ceny energii dla biznesu proponuje on skorzystać już teraz z przepisów obowiązujących specjalnych stref ekonomicznych. "W oparciu o istniejące w znowelizowanej ustawie o zagospodarowaniu przestrzennym tzw. zintegrowane plany inwestycyjne i nowy instrument linii bezpośrednich przemysł może inwestować w OZE i lokalne sieci dystrybucji energii. W sposób znacznie szybszy i prostszy można umożliwić firmom dostęp do tańszej, zielonej energii"  – mówi Wiśniewski.