Rekordowe rządowe subsydia energetyki. Wszystko przez kryzys energetyczny

Chcąc zrekompensować rosnące koszty energii, rządy na całym świecie wydały w zeszłym roku ponad 1 bilion dol. na dotacje do paliw kopalnych i energii elektrycznej. To rekord. Dotacje do cen energii elektrycznej podwoiły się. Subsydia te były szczególnie widoczne w Europie – wynika z ostatniego raportu Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA). Ten trend może utrzymać się także w tym roku.

Tylko w Polsce mrożenie cen prądu, ograniczenia wzrost cen gazu i ciepła dla odbiorców indywidualnych, małych i średnich firm, samorządów, podmiotów wrażliwych czy firm energochłonnych może w tym roku kosztować budżet ponad 80 mld zł.

IEA

Kilkukrotne wzrosty wsparcia

Rosyjska inwazja na Ukrainę wstrząsnęła rynkami energetycznymi w 2022 r., gdy Rosja ograniczyła eksport gazu ziemnego do Europy, a kraje zachodnie zaczęły importować coraz mniej rosyjskiej ropy. Spadek podaży spowodował gwałtowny wzrost cen na całym świecie Według nowego raportu Międzynarodowej Agencji Energii dotacje na ropę wzrosły o 85 proc. w latach 2021-2022, podczas gdy dotacje na gaz ziemny i energię elektryczną wzrosły ponad dwukrotnie rok do roku.

Czytaj więcej

Elektroenergetyka

Rządowa pomoc dla przemysłu przyszła za późno i na ślepo

Zgodnie z ostatnimi zapowiedziami Ministerstwa Rozwoju i Technologii oraz Ministerstwa Klimatu i Środowiska 9 lutego 2023 r. rozpoczął się nabór wniosków o dofinansowanie kosztów energii dla przemysłów energochłonnych. Program startuje dopiero teraz, mimo że był zapowiedziany jeszcze we wrześniu. Jego inauguracja przypada na czas, kiedy – jak mówią ekonomiści – najgorsze w związku z kryzysem energetycznym jest za nami.

W analizie uwzględniono jedynie bezpośrednie subsydia do paliw kopalnych. Aby chronić konsumentów przed rosnącymi kosztami, rządy dalej subsydiowały zużycie ropy naftowej (ze 187 mld dol. w 2021 r. do 343 mld dol. w 2022 r.) gazu ziemnego (141 do 346 mld dol.), węgla (z 3 dol. do 9 mld dol.) i energii elektrycznej ( z 200 do 399 mld dol.). „Kiedy rządy na świecie podnoszą swoje ambicje ograniczenia paliw kopalnych w przyszłości, wydały w zeszłym roku rekordową kwotę 1 bln dolarów na subsydiowanie źródeł energii, które są głównym motorem zmian klimatycznych.” – czytamy we wnioskach raportu. Z kolei według danych Bloomberg NEF wydatki rządów w 2022 r. były ponad dwukrotnie wyższe niż całkowite globalne inwestycje w odnawialne źródła energii. Wydatki na wsparcie energetyki nastąpiły po rozmowach klimatycznych w listopadzie 2021 r., kiedy światowi przywódcy zobowiązali się do zaprzestania takich subsydiów.

IEA

Wydatki na niższe rachunki za energię największe w Europie

Oprócz tych subsydiów IEA odnotowała ponad 500 mld dol. dodatkowych wydatków na obniżenie rachunków za energię w 2022 r., głównie w gospodarkach rozwiniętych, z czego około 350 mld do. w Europie. „Wydatki te niekoniecznie są ujmowane w metodologii jako dotacje na zużycie paliw kopalnych, ponieważ średnie ceny dla użytkowników końcowych są nadal wystarczająco wysokie, aby pokryć wartość danego paliwa rynkowego. (…) Niemniej jednak wydatki na obniżenie rachunków za energię stanowią znaczne obciążenie fiskalne dla rządów i jak to często bywa w przypadku takich środków, interwencje te nie zawsze były dobrze ukierunkowane. Ponadto grozi to osłabieniem motywacji do efektywnego wykorzystania energii lub przejścia na czystsze źródła energii.”- czytamy w raporcie agencji.

Czytaj więcej

Gospodarka

Unia ma dość funduszy na ekologiczne inwestycje

Trzeba wzmacniać konkurencyjność Wspólnoty wobec masowych amerykańskich subsydiów dla zielonej gospodarki. Ale bez pompowania pieniędzy w ramach pomocy publicznej.