Tylko w Polsce mrożenie cen prądu, ograniczenia wzrost cen gazu i ciepła dla odbiorców indywidualnych, małych i średnich firm, samorządów, podmiotów wrażliwych czy firm energochłonnych może w tym roku kosztować budżet ponad 80 mld zł.
Kilkukrotne wzrosty wsparcia
Rosyjska inwazja na Ukrainę wstrząsnęła rynkami energetycznymi w 2022 r., gdy Rosja ograniczyła eksport gazu ziemnego do Europy, a kraje zachodnie zaczęły importować coraz mniej rosyjskiej ropy. Spadek podaży spowodował gwałtowny wzrost cen na całym świecie Według nowego raportu Międzynarodowej Agencji Energii dotacje na ropę wzrosły o 85 proc. w latach 2021-2022, podczas gdy dotacje na gaz ziemny i energię elektryczną wzrosły ponad dwukrotnie rok do roku.
Czytaj więcej
Zgodnie z ostatnimi zapowiedziami Ministerstwa Rozwoju i Technologii oraz Ministerstwa Klimatu i Środowiska 9 lutego 2023 r. rozpoczął się nabór wniosków o dofinansowanie kosztów energii dla przemysłów energochłonnych. Program startuje dopiero teraz, mimo że był zapowiedziany jeszcze we wrześniu. Jego inauguracja przypada na czas, kiedy – jak mówią ekonomiści – najgorsze w związku z kryzysem energetycznym jest za nami.
W analizie uwzględniono jedynie bezpośrednie subsydia do paliw kopalnych. Aby chronić konsumentów przed rosnącymi kosztami, rządy dalej subsydiowały zużycie ropy naftowej (ze 187 mld dol. w 2021 r. do 343 mld dol. w 2022 r.) gazu ziemnego (141 do 346 mld dol.), węgla (z 3 dol. do 9 mld dol.) i energii elektrycznej ( z 200 do 399 mld dol.). „Kiedy rządy na świecie podnoszą swoje ambicje ograniczenia paliw kopalnych w przyszłości, wydały w zeszłym roku rekordową kwotę 1 bln dolarów na subsydiowanie źródeł energii, które są głównym motorem zmian klimatycznych.” – czytamy we wnioskach raportu. Z kolei według danych Bloomberg NEF wydatki rządów w 2022 r. były ponad dwukrotnie wyższe niż całkowite globalne inwestycje w odnawialne źródła energii. Wydatki na wsparcie energetyki nastąpiły po rozmowach klimatycznych w listopadzie 2021 r., kiedy światowi przywódcy zobowiązali się do zaprzestania takich subsydiów.