Ogólne Zasady
Rada ministrów w celu ochrony odbiorców w grupie taryfowej G (a więc odbiorców indywidulanych) przed skokowym wzrostem cen energii elektrycznej zdecydowała się na wprowadzenie mechanizmu zmitygowania wzrostu tej ceny w zatwierdzanych taryfach przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na 2023 r. Zdecydowano się na ustalenie limitu zużycia na poziomie 2 MWh.
„Przyjęty limit odnosi się do średniego zużycia energii elektrycznej w gospodarstwie domowym i będzie podlegał mechanizmowi rekompensat, przysługującym uprawnionym przedsiębiorstwom obrotu oraz przedsiębiorstwom zajmującym się dystrybucją energii elektrycznej” – czytamy w projekcie ustawy.
Czytaj więcej
W Dzienniku Ustaw opublikowano szczegóły dotyczące zmiany warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego. Wprowadzono nową cenę maksymalną na rynku bilansującym, będącym jednym z rynków hurtowych.
Dodatkowe wsparcie przewidziano dla gospodarstw domowych prowadzących działalność rolną, rodzin posiadających Kartę Dużej Rodziny, a także osób niepełnosprawnych, dla których zwiększono limit preferencyjnego zużycia energii elektrycznej z 2 do 3 MWh albo 2,6 MWh, uwzględniając ich zwiększone potrzeby dotyczące zużycia energii elektrycznej.
„Odbiorca, po przekroczeniu zużycia w wysokości 2 MWh (odpowiednio 3 MWh albo 2,6 MWh dla ww. wyodrębnionych grup odbiorców), za każdą kolejną zużytą kWh będzie rozliczany według cen obowiązujących w taryfie danego przedsiębiorstwa z roku 2023” – tłumaczy ministerstwo klimatu i środowiska. odpowiednio (w przypadku sprzedawców alternatywnych) według ceny wolnorynkowej, obowiązującej z postanowień umownych pomiędzy nim, a jego sprzedawcą energii.
Jesteś poza taryfą? Nie obejmie cię limit
Co ważne, z systemu zamrożenia cen zostali wyłączeni odbiorcy z grupy taryfowej G, którzy skorzystali z prawa do zmiany sprzedawcy energii elektrycznej i jednocześnie zawarte przez nich oferty sprzedaży lub kompleksowe. Takie oferty były alternatywą dla cen wedle taryf. Gwarantowały one odbiorcą stałą cenę za obrót energią elektryczną w roku 2023 niezależnie od stawek taryfowych ustalonych przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Rekompensaty będą przysługiwały jednak przedsiębiorstwom zajmującym się dystrybucją energii elektrycznej dla ww. grupy odbiorców.
Warszawiacy z taryfą
Rząd chce także objęciem obowiązkiem przedstawienia taryfy do zatwierdzenia przez Prezesa URE przedsiębiorstw energetycznych pełniących funkcję sprzedawców z urzędu, wykonujących działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną i zwolnionych z obowiązku przedkładania taryf do zatwierdzenia. Dzięki tej regulacji objęci zostaną ochroną odbiorcy w grupie taryfowej G na terenie działania przedsiębiorstw obrotu: E.ON oraz Tauron Sprzedaż GZE Sp. z o.o. Niemiecka spółka jest sprzedawcą prądu w Warszawie, a Tauron Sprzedaż GZE na Śląsku i Zagłębiu.
Czytaj więcej
Polska ma drugie, po Gazoporcie, narzędzie dywersyfikacji dostaw gazu. Baltic Pipe jest gotowy.
Wyższych taryf na ten rok już nie będzie
W projekcie czytamy, że dotychczasowa taryfa zatwierdzona przed dniem wejścia w życie przepisów traci moc z dniem 1 stycznia 2023 r. Oznacza to, że wnioski taryfowe Enei, Energi i Taurona, które starają się w URE o korekty taryf jeszcze na ten rok, jeśli nie zostaną rozstrzygnięte przed datą wejścia w życie ustawy, będą bezcelowe. Firmy starają o zgodę na wyższe ceny energii jeszcze w tym roku od kilku do kilkunastu procent. Firmy starają się o wyższe taryfy od lipca, kiedy złożyły wniosek do Urzędu Regulacji Energetyki.
Rabat na prąd w 2024 roku
Firmy energetyczne będą miały obowiązek stosowania w rozliczeniach z odbiorcami z grupy taryfowej G w roku 2024 upustu, w przypadku gdy odbiorcy ci zużyją w okresie od dnia 1 października 2022 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. nie więcej niż 90 proc. ilości energii zużytej w okresie od dnia 1 października 2021 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. Wartość przedmiotowego upustu wynosiła wtedy będzie 10 proc. całkowitych kosztów zużycia energii elektrycznej przez odbiorcę w okresie od dnia 1 października 2022 r. do dnia 31 grudnia 2023 r.
Rekompensaty dla sprzedawców prądu
W efekcie wprowadzenia systemu rekompensat dla przedsiębiorstw obrotu, gdzie podmiotem odpowiedzialnym za wypłatę rekompensat będzie Zarządca Rozliczeń S.A., będzie on pełnić kluczową rolę w projektowanym systemie zamrożenia cen. Zarządcza będzie weryfikować wnioski o wypłatę rekompensat pod względem prawidłowości dokonanych obliczeń i kompletności wymaganych dokumentów na podstawie podanych we wniosku danych. „W przypadku pozytywnej weryfikacji wniosku Zarządca Rozliczeń zatwierdzi wniosek i dokonana wypłaty rekompensaty w terminie 14 dni od dnia otrzymania prawidłowo sporządzonego wniosku” – czytamy.
Po zakończeniu roku kalendarzowego Zarządca Rozliczeń będzie miał obowiązek dokonania weryfikacji rekompensat należnych przedsiębiorstwu energetycznemu na podstawie otrzymanego od tego podmiotu wniosku o rozliczenie rekompensaty i niezwłocznie poinformuje Prezesa URE o wynikach dokonanej weryfikacji.
Czytaj więcej
Rada Ministrów chce likwidacji obowiązku handlu energią elektryczną poprzez giełdę. Rząd przyjął projekt ustawy i kalkuluje, że w ten sposób może obniżyć hurtowe ceny energii. Przeciwko takiej decyzji, która pojawiła się już kilka miesięcy temu, były Towarowa Giełda Energii oraz Urząd Regulacji Energetyki.
Dodatek elektryczny dla ogrzewających się prądem
Projektowana regulacja przewiduje dodatkowo wprowadzenie dodatku elektrycznego, który przysługuje odbiorcy energii elektrycznej w gospodarstwie domowym, w przypadku gdy główne źródło ogrzewania gospodarstwa domowego jest zasilane energią elektryczną. Warunkiem jest wpisanie tego źródła lub jego zgłoszone do centralnej ewidencji emisyjności budynków. Wysokość dodatku dla gospodarstwa domowego co do zasady wynosi 1000 zł, natomiast w przypadku rocznego zużycia przez to gospodarstwo domowe więcej niż 5 MWh, odbiorcy energii elektrycznej w gospodarstwie domowym przysługuje dodatek w podwyższonej wysokości 1500 zł.
Oszczędzanie energii przez instytucje publiczne
Rząd chce także zobligowania do oszczędzania energii przez instytucje publiczne, jak organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały; jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki, uczelnie publiczne czy państwowe i samorządowe instytucje kultury.
Na kierowników tych instytucji zostanie nałożony obowiązek podjęcia działań w celu realizacji obowiązkowego celu zmniejszenia całkowitego zużycia energii elektrycznej w zajmowanych budynkach lub częściach budynków oraz przez wykorzystywane urządzenia techniczne, instalacje i pojazdy. Przedmiotowe działania powinny być podjęte w okresie od dnia 1 grudnia 2022 r. do 31 grudnia 2023 r. Zmniejszenie zużycia energii elektrycznej nie powinno być mniejsze niż: 0,83 proc. (10 proc./12) w odniesieniu do średniorocznego zużycia energii elektrycznej w latach 2018 i 2019 dla IV kwartału 2022 r oraz 10 proc. w odniesieniu do zużycia energii w 2023 r. dla roku 2022 r. Mając na względzie zmniejszone zużycie energii elektrycznej w latach 2020 i 2021 z uwagi na sytuacją pandemiczną w Polsce przyjęto poziom odniesienia dla IV kwartału 2022 r. średnioroczne zużycie energii elektrycznej w okresie 2018-2019.
Zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorstwom energetycznym
Projektowana regulacja ma również problem wynikający z mechanizmu rozliczania energii elektrycznej. Przedsiębiorstwa energetyczne stają bowiem przed koniecznością kredytowania przez okres niemalże dwóch miesięcy różnicy cen energii wynikającej z tego mechanizmu. „Z tego powodu proponuje się wprowadzenie w projekcie ustawy postanowień umożliwiających otrzymanie przez te przedsiębiorstwa zaliczek na poczet wypłaty rekompensat celem zapewnienia płynności finansowej ww. podmiotom” – czytamy w projekcie. Jednocześnie w związku ze znacznym wzrostem cen hurtowych energii elektrycznej i paliw gazowych oraz dużą zmiennością tych cen, przedsiębiorstwa energetyczne stoją przed problemem płynnościowym wynikającym bezpośrednio ze skokowego wzrostu wartości depozytów uzupełniających na TGE, o czym pisaliśmy na łamach „Parkietu” i „Rzeczpospolitej”. Regulacja wprowadza w obowiązujących przepisach prawa zmiany polegające na zwiększeniu możliwości zabezpieczenia (lub zwolnienia z zabezpieczenia) transakcji giełdowych, zawieranych na Towarowej Giełdzie Energii S.A., poprzez złożenie oświadczenia (w formie aktu notarialnego, o poddaniu się egzekucji w trybie z art. 777 par. 1 pkt 5 Kodeksu postępowania cywilnego – tzw. regulacja trzech siódemek, w stosunku do co najmniej 90 proc. wartości wymaganych depozytów. Dotychczas było to 75 proc.
Źródło finansowania? Fundusz COVID
W uzasadnieniu czytamy, że źródłem pakietu mrożenia cen i rekompensat będzie Fundusz Przeciwdziałania COVID-19. Nie wspominano jednak o kwocie, ile ta ustawa może kosztować. Według wcześniejszych szacunków, na zamrożenie cen prądu rząd przeznaczy około 26,8 mld zł.
Propozycja Solidarnej Polski
Mimo tego projektu, swój własny mają także posłowie Solidarnej Polski. Będą oni zgłaszać poprawki do projektu na którym będzie pracował Sejm. Zmiany – za którymi optuje Solidarna Polska – dotyczy zmiany sposobu wyliczania limitu zużycia energii, do którego można kupować prąd w zamrożonej cenie. Limit ten miałby uwzględniać liczbę osób w gospodarstwie, a nie na gospodarstwo, jak to jest w rządowym projekcie Dla osób mieszkających samotnie wynosiłby 1000 kWh, a w pozostałych przypadkach limit ustalany byłby jako iloczyn liczby osób stale zamieszkujących gospodarstwo i kwoty 580 kWh dla mieszkańców miast albo 817 kWh dla mieszkańców wsi. – Obliczone w ten sposób limity są bardziej sprawiedliwe. Takie zasady liczenia rekompensat uwzględnia nie tylko wielodzietne rodziny, ale również rodziny wielopokoleniowe, często zamieszkujące w jednym domu – mówi nam jeden z Posłów.
