Mały atom pojawi się w strategii państwa

Nowe technologie jądrowe zostaną ujęte w aktualizowanej w tym roku polskiej strategii energetycznej. Na usankcjonowanie tej technologii czekają polskie firmy.

Aktualizacja Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. (PEP2040), przyjętej na początku 2021 r., nabiera realnych kształtów. Jej zatwierdzenie przez Radę Ministrów powinno nastąpić do 30 czerwca 2023 r. Ma ona teraz uwzględnić także małe reaktory jądrowe (SMR), rozwijane niezależnie od dużych projektów elektrowni jądrowej realizowanych przez państwo.

Wymagana stabilność

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowało w marcu 2022 r. wstępne założenia do aktualizacji, nie wskazując jednak, jakie nowe technologie się w niej znajdą. Rąbka tajemnicy resort uchyla w odpowiedzi na nasze pytania. Tłumaczy, że aktualnie trwają prace analityczne, które uwzględniają zmieniające się uwarunkowania krajowe i międzynarodowe oraz kryzys surowcowo-energetyczny.

MKiŚ nie ujawnia zbyt wielu szczegółów, poza kierunkowymi rozwiązaniami znanymi już wcześniej. Przedstawiciele resortu mówią jednak wprost, że prognozy energetyczne będą uwzględniać aktualizację oceny potencjału nowych technologii. – Będzie się to odbywać zgodnie z realną oceną potencjału technicznego, rachunku kosztów, jak również potrzebą dążenia do gospodarki niskoemisyjnej, przy założeniu konieczności zapewnienia warunków bezpieczeństwa pracy sieci – podkreśla MKiŚ. SMR pojawi się w strategii także dlatego, że rynek bardzo silnie zareagował na potrzebę obniżania emisji.

Resort podkreśla jednak, że kształtowanie ścieżki rozwoju energetycznego wymaga pewnej stabilizacji. Sytuacja międzynarodowa powoduje, że trudno prognozować np. poziom jednostkowych nakładów inwestycyjnych dla poszczególnych technologii (w tym SMR). Resort tłumaczy, że niepewność może szybko zweryfikować plany, także odnośnie do roli i miejsca SMR w krajowej energetyce.

Spółki w blokach

Na umiejscowienie SMR w strategii czekają spółki, które chcą realizować te projekty. KGHM, który zawarł z amerykańskim NuScale umowę w sprawie prac wstępnych, czeka na rozpatrzenie wniosku o ocenę technologii złożonego do Państwowej Agencji Atomistyki. Wyniki spodziewane są w drugiej połowie tego roku. – Jeżeli projekt B+R zakończy się pozytywnie, to zostanie dokonana ocena jego efektywności. Uzyskana ocena będzie stanowić podstawę do podjęcia dalszych decyzji związanych z przygotowaniem procesu inwestycyjno-budowlanego – tłumaczy KGHM.

W przypadku Orlen Synthos Green Energy, spółki celowej Orlenu i Synthosu, w 2023 r. możemy się spodziewać pierwszych wskazań dotyczących lokalizacji dla reaktorów BWRX-300 firmy GE Hitachi Nuclear Energy. – Będzie to kilka lokalizacji, a w ślad za tymi wskazaniami rozpoczniemy bardziej zaawansowane badania środowiskowe – podkreśla Synthos. Spółki czekają także na procedowane w parlamencie zmiany przepisów ułatwiające proces inwestycji w elektrownie jądrowe. Te pojawią się w ślad za legitymizacją SMR w PEP2040.

Społeczne zrozumienie. Rośnie poparcie dla atomu

Firmy oraz rząd zdają sobie sprawę, że dużym wyzwaniem będzie przekonanie do atomu dużego i małego mieszkańców. Jak wynika z ostatniego badania przeprowadzonego przez niezależną agencję badawczą PBS, 75 proc. mieszkańców gmin Choczewo, Gniewino i Krokowa (lokalizacji pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce) popiera budowę elektrowni jądrowej w swoim sąsiedztwie.

To wzrost o 12 proc. względem badania poparcia lokalnej społeczności dla budowy elektrowni jądrowej, które przeprowadzono rok wcześniej. Czekają nas jednak także badania pośród mieszkańców miejscowości, gdzie będą ulokowane małe reaktory jądrowe. Spółki zapewniają, że będą to lokalizacje blisko już istniejących zakładów chemicznych czy rafinerii.