W uzasadnianiu do opublikowanego projektu ustawy czytamy, że w wyniku inwazji Rosji na Ukrainę i wprowadzonych sankcji, w tym decyzji polskiego rządu oraz innych państw o zaprzestaniu importu paliw z Rosji, ceny węgla znacząco wzrosły. – Wynika to z większego zapotrzebowania na węgiel, kosztem gazu ziemnego, oraz czasowo mniejszej dostępności surowca wynikającej z konieczności zapewnienia dostaw węgla z innych niż Rosja kierunków. Obecna, wyjątkowa sytuacja wpływa bezpośrednio na rynki energetyczne, co powoduje ryzyko braku możliwości nabycia węgla opałowego, co może się przyczynić do wzrostu ubóstwa energetycznego – czytamy w uzasadnieniu. Może to także przyczynić się do obniżenia standardów środowiskowych. Wobec braku węgla opałowego w piecach mogą być spalane np. odpady, co spowoduje wzrost zanieczyszczenia powietrza. Wysokie ceny węgla stanowią problem dla gospodarstw domowych, w których źródła ogrzewania są opalane węglem.