Marcin Wasilewski, EIT InnoEnergy: Rynek potrzebuje transformacji

Nie stworzyliśmy energetyki, która byłaby naszą przewagą rynkową. Polska może przegrywać pod tym względem z krajami, które szybciej realizują transformację energetyczną – mówi Marcin Wasilewski, prezes funduszu EIT InnoEnergy.

Publikacja: 25.09.2023 03:00

Marcin Wasilewski, EIT InnoEnergy: Rynek potrzebuje transformacji

Foto: mat. pras.

W Polsce brakuje impulsów, aby pobudzić oddolnie, od strony małych i średnich firm, transformację energetyczną. Jak InnoEnergy może pomóc?

Jako inwestor pomagamy w rozwoju start-upów, także na bardzo wczesnym etapie ich wzrostu. Inwestujemy w zespoły, rozwiązania i technologie, które naszym zdaniem mogą realnie pomóc w przyspieszeniu transformacji całej gospodarki. W całej Europie mamy już obecnie 200 takich firm w portfelu inwestycyjnym, w tym cztery tzw. jednorożce, a więc spółki, których wartość przekroczyła 1 mld dol.

Razem z grupą ponad 1,2 tys. partnerów zbudowaliśmy ekosystem, który przyczynia się do wspierania i przyspieszania rozwoju inwestycji w czyste technologie. Do tego grona należą największe europejskie firmy przemysłowe i technologiczne, m.in. z branży motoryzacyjnej, energetycznej, chemicznej i spożywczej, a także najpoważniejsze instytucje finansowe i uczelnie wyższe. Niedawno część z nich dołączyła do naszego akcjonariatu w ramach oferty private placement. Dzięki temu pozyskaliśmy dodatkowe środki na zielone inwestycje w wysokości 140 mln euro.

Z kim współpracujecie?

Dzięki współpracy z takimi firmami, jak m.in. Grupa Renault, Grupa Volkswagen, Siemens Financial Services, Engie czy Schneider Electric, nasze spółki portfelowe mogą szybciej i skuteczniej wprowadzać na rynek swoje produkty. W ramach ekosystemów tworzymy też zupełnie nowe inicjatywy biznesowe. Patrzymy na to, co się dzieje wokół nas i inwestujemy w zrównoważony transport, gospodarkę obiegu zamkniętego, magazyny energii, poprawę efektywności energii, OZE i zielony wodór. Nasze spółki portfelowe, w które inwestujemy już od 12 lat, pozyskały dotychczas prawie 10 mld euro inwestycji.

Gdzie są bariery inwestycyjne w naszym kraju?

Bariery we wszystkich krajach Europy Środkowej są podobne, jednak Polska jest największą gospodarką i ma ambicję, by być liderem regionu. Sporym wyzwaniem jest fakt, że – mentalnie, biznesowo i politycznie – nie zaakceptowaliśmy dekarbonizacji i zielonej transformacji jako najważniejszego w naszym pokoleniu trendu. Nadal mamy tendencję do tego, by traktować ten obszar trochę z przymrużeniem oka, jako swoistą fanaberię, która dzisiaj jest, ale jutro może jej nie być. Skupiamy się na kosztach, często mieszając koszty i inwestycje, a zbyt mało mówimy o szansach. Tymczasem od transformacji nie ma już odwrotu, a ci, którzy będą próbowali ją zatrzymać, są skazani na porażkę i marginalizację gospodarczą.

Wielkość produkcji energii z OZE rośnie z roku na rok.

My w tym wyścigu nadal mamy szansę na sukces, ale musimy wrzucić szybszy bieg. Transformacja jest dużym wyzwaniem dla zachodnich gospodarek, a więc szansą dla nas, aby dogonić i nadrobić lata opóźnień. Polska ma jeden z najnowocześniejszych systemów bankowych nie dlatego, że mamy 100 lat tradycji, ale dokładnie dlatego, że w latach 90. XX w. zaczynaliśmy właściwie od zera i ominęliśmy wiele rozwiązań, które nadal trapią zachodnich klientów.

Jako InnoEnergy dajemy podmiotom publicznym i prywatnym szereg narzędzi, które pomagają w budowie bardziej konkurencyjnej i zielonej gospodarki. Przykładowo, współtworzymy Europejski Sojusz Bateryjny (EBA250), w którym uczestniczą wszyscy istotni europejscy gracze z tego obszaru, w tym także coraz liczniejsze podmioty z Polski i naszego regionu. Wzmacniamy też sojusze na rzecz zielonego wodoru oraz technologii fotowoltaicznych. Rozwój OZE musi być połączony z budową przemysłu produkcyjnego w Europie. Transformacja energetyki musi być szansą i impulsem dla nowych miejsc pracy przy produkcji nowych, zielonych technologii. Także w tych ekosystemach widzimy duży potencjał wzrostu i roli polskiego biznesu.

Staramy się aktywnie inwestować w Polsce i wspierać kluczowe dla zielonej transformacji branże. Jedna z naszych spółek portfelowych, firma Nevomo, opracowała rewolucyjne w skali świata rozwiązanie, które pozwala na wdrożenie lewitacyjnej kolei magnetycznej na istniejących już torach. Niedawno zespół Nevomo podpisał w tej sprawie umowę z francuskimi kolejami. Wspieramy sektor pomp ciepła, a także pomagamy rozwijać biogazownię opartą na zużytych fusach kawowych z warszawską firmą EcoBean. Jesteśmy też obecni na rynku zrównoważonego oświetlenia dzięki firmie Gradi. Liczę, że dzięki pozyskanemu na poziomie europejskim finansowaniu nasz potencjał inwestycyjny w Polsce znacząco wzrośnie.

A mamy do zaoferowania przewagi nad innymi gospodarkami?

Niestety, w ciągu ostatnich lat niewiele się zmieniło, jeśli chodzi o rozwiązanie problemów energetyki i tego, jak ona odstaje od europejskich standardów. To, co oferujemy – np. niższe koszty pracy, wolny rynek, dostęp do kadry naukowej – pozostaje na stałym poziomie. Element zielonej energii do niedawna nie odgrywał większej roli, ale zaczyna mieć znaczenie fundamentalne w zakresie śladu węglowego naszych produktów. Nie zadbaliśmy o to w ostatnich latach i teraz jest ostatnia szansa na podjęcie konkretnych działań w tym obszarze.

Wolniejsza transformacja nam zaszkodzi?

To jest moim zdaniem duże zagrożenie. Spowolnienie transformacji będzie odbijało się na spadku udziału inwestycji zagranicznych w Polsce. Nasz kraj może przegrać z innymi gospodarkami regionu, które są bardziej zaawansowane w procesie transformacji energetycznej. W Polsce nie mamy powszechnego, nieograniczonego dostępu do zielonej energii, a to teraz często decyduje o wyborze kraju pod inwestycje. W tym wyścigu przegrywamy także przez ograniczony dostęp do środków z Krajowego Planu Odbudowy.

Potencjał i zasoby, które mamy, mogą przestać wystarczać. Musimy starać się aktywniej budować narzędzia reindustrializacji i rozwijać miks energetyczny. Cieszy nas to, jak te działania udają się w innych regionach, np. we Francji, gdzie mamy kilka inicjatyw przemysłowych. Jedna z nich, spółka Verkor, uruchomiona we współpracy z InnoEnergy i partnerami branżowymi, zebrała właśnie rundę finansowania serii C o wartości ponad 2 mld euro. Fundusze będą przeznaczone na budowę gigafabryki baterii.

Czyli zielona energia to czynnik decydujący?

To nie jest kwestia jednego czynnika, ale rzeczywiście – patrząc np. na łańcuch dostaw w sektorze wodorowym – dostęp do zielonej energii jest kluczowy. W Polsce mamy szansę na produkcję zielonego wodoru, m.in. za sprawą morskich farm wiatrowych. Z tych samych powodów, a także dzięki dostępowi do logistyki portowej, region pomorski mógłby też odgrywać kluczową rolę w produkcji zielonej stali czy zielonych nawozów. Jako InnoEnergy rozwijamy już podobne projekty, m.in. we Francji i Hiszpanii, i jesteśmy otwarci, by dzielić się tymi doświadczeniami i inwestować także w Polsce.

Transformacja jest szansą zarówno dla start-upów, jak i dla dużych przedsięwzięć przemysłowych, które wymagają udziału większej liczby partnerów adresujących różne potrzeby – od branżowego know-how po źródła finansowania. Właśnie w taki sposób podeszliśmy do zbudowania konsorcjum z udziałem m.in. Heinekena czy Siemensa, w ramach którego powstała spółka FertigHy, której celem jest produkcja zielonych nawozów dla europejskich rolników.

W Polsce brakuje impulsów, aby pobudzić oddolnie, od strony małych i średnich firm, transformację energetyczną. Jak InnoEnergy może pomóc?

Jako inwestor pomagamy w rozwoju start-upów, także na bardzo wczesnym etapie ich wzrostu. Inwestujemy w zespoły, rozwiązania i technologie, które naszym zdaniem mogą realnie pomóc w przyspieszeniu transformacji całej gospodarki. W całej Europie mamy już obecnie 200 takich firm w portfelu inwestycyjnym, w tym cztery tzw. jednorożce, a więc spółki, których wartość przekroczyła 1 mld dol.

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Transformacja Energetyczna
Normy emisyjne dla budynków przyjęte. UE zapewnia o swobodzie wyboru narzędzi
Transformacja Energetyczna
Czyste Powietrze nadal z zaległościami. Resort przyznaje się do opóźnień
Transformacja Energetyczna
Polacy chcą transformacji energetycznej, ale nie za swoje pieniądze
Transformacja Energetyczna
Dekarbonizacja firm. Polski przemysł obrał strategię wypierania
Transformacja Energetyczna
Coraz mniej firm wierzy w neutralność klimatyczną w 2050 roku
Materiał Promocyjny
Technologia na etacie. Jak zbudować efektywny HR i skutecznie zarządzać kapitałem ludzkim?