Biały Dom odbija Moskwie sojusznika. Pytanie tylko, za jaką cenę

Przełomowa decyzja, mająca odwrócić wieloletni układ sił i sympatii, zapadła w sobotę. Biały Dom pozwolił koncernowi Chevron na wznowienie - poprzez posiadane na miejscu spółki joint venture - produkcji ropy w Wenezueli. Od 2019 r. do tego momentu Chevron mógł jedynie posiadać aktywa w tym kraju, natomiast nałożone przez administrację Donalda Trumpa embargo zabraniało firmie produkcji i eksportu wenezuelskiego surowca.

W ten sposób odblokowany został niebagatelny biznes. Chevron - druga co do wielkości spółka naftowa w Stanach Zjednoczonych - jest ostatnim dużym amerykańskim koncernem, jaki pozostawił sobie majątek w Wenezueli. I to majątek o niebagatelnych możliwościach. - JV Chevrona w Wenezueli mogłyby podnieść produkcję ropy w tym kraju do 80-100 tys. baryłek dziennie w ciągu kilku miesięcy - szacuje Francisco Monaldi, ekspert ds. Wenezueli w Baker Institute w Houston, w rozmowie z dziennikiem "Financial Times". Według niego, w dalszej perspektywie, zapewne około dwóch lat, produkcja mogłaby sięgnąć 120 tys. baryłek dziennie.

Czytaj więcej

Ropa

Świat popiera limit na rosyjską ropę. Zachód wprowadza mocne narzędzia

Kolejne kraje przyłączają się do unijnego limitu cenowego na rosyjską ropę. Dziś zrobiły to państ...

O tym, jaki skok jest do wykonania, może świadczyć fakt, że dziś produkcja ropy w tym kraju ledwie dobija 50 tys. baryłek dziennie w przypadku Chevronu i ok. 670 tys. w przypadku całego kraju. A mowa o państwie, które dysponuje prawdopodobnie największymi zasobami tego surowca - większymi nawet od saudyjskich. Tyle że ten potencjał leży w olbrzymiej mierze odłogiem: od czasów prezydentury Hugo Chaveza, który rozkręcił wydobycie na potrzeby programów socjalnych realizowanych w kraju oraz wsparcia rozmaitych lewicowych latynoamerykańskich partii i polityków za granicą, wenezuelski przemysł naftowy powoli popadał w ruinę.

Zażegnywanie pełzającej wojny domowej

Rządzący krajem od 2013 r. następca Chaveza - Nicolas Maduro - wywołał serię konfliktów politycznych i gospodarczych, z których największym wstrząsem było zmanipulowanie - a właściwie sfałszowanie - wyborów prezydenckich w 2018 r. Do walki z opozycją rzucono wówczas cały aparat bezpieczeństwa kraju: najważniejszych kandydatów opozycji zamykano w więzieniach lub pozbawiano praw wyborczych, głosowanie przyspieszono, a Maduro miał je wygrać 68-procentową większością głosów. Efektem były potężny kryzys gospodarczy, fala drożyzny, rynkowych deficytów, brutalnie tłumione antyrządowe zamieszki i wielomilionowa fala uciekinierów, która zalała sąsiednie kraje. Gwoździem do trumny stała się decyzja Trumpa o nałożeniu na Wenezuelę sankcji.

To właśne powrót rządu i opozycji do stołu negocjacji, odbywających się w stolicy Meksyku, po 15-miesięcznym impasie, dał administracji prezydenta Joe Bidena pretekst do złagodzenia sankcji. Norwescy mediatorzy - choć nie tylko, bo przedstawiciele Chevronu też mogli tu odegrać pewną rolę - próbują podczas nich wypracować porozumienie, które umożliwiłoby przeprowadzenie kolejnych - wypadających w 2024 r. - wyborów prezydenckich zgodnie z demokratycznymi regułami gry. - Chodzi o szerokie porozumienie społeczne - podsumowywał negocjator rządowy, Jorge Rozriguez, w wypowiedziach dla obserwujących proces mediów.

Czytaj więcej

Ceny Energii

Kiedy warto oszczędzać prąd? Operator podaje godziny

Dotychczas trudno było wskazać, kiedy jest największe zapotrzebowanie na energię elektryczną w ci...

Nie będzie to łatwe, jeśli przypomnimy sobie, że po wyborach w 2018 r. niemal sześćdziesiąt państw uznało za prawowitego prezydenta kandydata opozycji Juana Guaido. Z drugiej strony, rząd i opozycja zademonstrowały zgodne stanowisko w jednej z kluczowych spraw: wspólnie wystosowały apel do ONZ, by przyjęły odpowiedzialność za wenezuelskie depozyty zamrożone po 2018 r. w wielu światowych bankach i by administrowały stopniowym odmrażaniem tych środków oraz wydawaniem ich na zażegnanie kryzysu humanitarnego, jaki wciąż panuje w Wenezueli.

Pod zwielokrotnioną presją

Pozwolenie Białego Domu na powrót Chevronu do produkcji w Wenezueli jest obwarowane wieloma warunkami, m.in. zakazem prowadzenia takiej działalności, z której mogłyby skorzystać państwowe koncerny wenezuelskie. Najwyraźniej Amerykanie chcą z jednej strony załagodzić napiętą sytuację na rynku, a z drugiej - zachować jeszcze jakieś karty przetargowe.

To ma szanse zadziałać: paradoksalnie, kryzys wokół wojny w Ukrainie zaszkodził również sojusznikom Kremla takim jak Iran, Wenezuela czy Kazachstan. Owszem, ceny surowców poszły w górę, a Zachód został w dużej mierze odcięty od paliw z Rosji. Jednocześnie jednak Moskwa, pozbawiona zachodnich odbiorców, zaczęła ich szukać w Azji, czyli na tych rynkach, na których wcześniej dominowała właśnie ropa wenezuelska czy irańska. Było to tym łatwiejsze, że władze w Pekinie faworyzowały ropę rosyjską, udzielając Rosji tym samym nieoficjalnego wsparcia w obliczu zachodnich sankcji.

W efekcie Caracas czy Teheran musiały oferować tamtejszym odbiorcom potężne rabaty na sprzedawany surowiec, żeby cokolwiek sprzedać. Np. jak twierdził kilka miesięcy temu "The New York Times", w czasie gdy baryłka ropy Brent kosztowała 100 dol., Wenezuelczycy oferowali baryłkę ropy Merey za 55 dol. A jakby tego było mało, rosyjscy pośrednicy sprzedający wenezuelską ropę w Azji, wstrzymali płatności na rzecz wenezuelskiej firmy naftowej, PDVSA.