Czy Polska może zrezygnować z rosyjskich surowców energetycznych

Dostawy energii są zapewnione – przekonuje polski rząd. Pytanie tylko, jak szybko w długiej perspektywie można zrezygnować z rosyjskich surowców.

Inwazja Rosji na Ukrainę na razie nie doprowadziła do przerwania dostaw surowców energetycznych – ropy, gazu, węgla – do naszego kraju z kierunku wschodniego. Choć w przypadku tego ostatniego surowca rząd już zadeklarował wstrzymanie importu. Resort klimatu i środowiska uspokaja, i podkreśla, że obecnie nie odnotowujemy żadnych zakłóceń w dostawach ropy naftowej i paliw na rynek krajowy, a sytuacja jest stabilna.

Czytaj więcej

Gaz

Import gazu ze Wschodu zgodny z zamówieniami. Polska gotowa na kryzys

Gaz-System, do którego należy krajowa sieć przesyłowa, i PGNiG, dominujący gracz na rynku błękitnego paliwa, informują, że dostawy ze Wschodu są stabilne i zgodne z zamówieniami.

Wyczekując na Baltic Pipe

Magazyny gazu w Polsce są wypełnione w 57 proc. Procentowo to jeden z najlepszych wyników w Europie. W Unii magazyny są wypełnione średnio w 30 proc., a na korzyść odbiorców działa koniec zimy i zwiększone dostawy LNG do Europy.

Zakupy gazu dokonywane przez PGNiG w Gazpromie wynoszą ok. 10 mld m sześc. rocznie. Ich zastąpienie, do czasu zakończenia budowy Baltic Pipe (połączenie z norweskimi złożami), może być bardzo trudne. Mariusz Marszałkowski, ekspert branżowego portalu BiznesAlert.pl, przypomina, że zgodnie z polskim prawem Polska musi utrzymywać takie zapasy gazu, aby być w stanie funkcjonować bez jego dostaw przez 30 dni.

– W okresie zimowym zużycie gazu w Polsce waha się od 70 do 100 mln m sześc. na dobę, a magazyny gazu w Polsce mają zdolność przechowania 3,2 mld m sześc. błękitnego paliwa – podkreśla.

Dywersyfikacji w rok nie będzie

Zdaniem dr. Szymona Kardasia, analityka Ośrodka Studiów Wschodnich, obecnie nie można niczego wykluczyć. – To, co wydarzyło się na Ukrainie, wskazuje, że wszystkie elementy są podporządkowane nadrzędnemu celowi politycznemu, a tym jest przejęcie kontroli nad Ukrainą. Wszystkie inne elementy, jak pozycja Rosji jako wiarygodnego dostawcy ropy i gazu, choć są ważne, to w hierarchii znajdują się z pewnością niżej niż te dotyczące trwającej obecnie operacji ukraińskiej – podkreśla. Nie wyklucza on, że jeśli Zachód wprowadzi najpoważniejsze sankcje, jak blokada systemu bankowego, Rosjanie zdecydują się na czasowe przerwanie lub ograniczenie dostaw ropy i gazu do Europy.

– Zastąpienie ropy naftowej importowanej z Rosji będzie bardzo trudne, ale znacznie trudniejsze będzie to w przypadku gazu. Nie uda się Europie w perspektywie kilku miesięcy wprowadzić pełnej dywersyfikacji, co w normalnych warunkach trwałoby latami – tłumaczy ekspert.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska podkreśla, że Polska posiada też 98-dniowe zapasy ropy naftowej i paliw, które stanowić mają mechanizm zabezpieczenia dostaw surowców w sytuacji kryzysowej.

Czytaj więcej

Paliwa

Orlen zapewnia, że paliwa nie zabraknie. Koncern obserwuje sytuację na Ukrainie

Płocki koncern otrzymuje ropę zgodnie ze składanymi zamówieniami. Co ważniejsze, hurtowa sprzedaż paliw odbywa się bez zakłóceń. Zagwarantowane są też dostawy paliw na wszystkie jego stacje.

Węgiel odejdzie do przeszłości?

W obliczu rosyjskiej agresji na Ukrainę pojawiają się nowe informacje dotyczące zakazu importu węgla z Rosji do Polski. Zdaniem Tomasza Wlostowskiego, wspólnika zarządzającego brukselską Kancelarią EUTRADEDEFENCE, gdyby danemu krajowi członkowskiemu zależało na zakazie importu danego surowca, w tym węgla, może to zrobić. Wszystko zależy od jego determinacji. – Faktycznie za politykę handlową odpowiada Unia Europejska, jednak zgodnie z zapisami traktatów europejskich to dany kraj członkowski decyduje o swoim miksie energetycznym. Poza tym, gdyby danemu krajowi członkowskiemu zależałoby na rezygnacji z importu danego surowca, w tym wypadku węgla, to ma do tego swoje własne instrumenty polityki energetycznej – powiedział.

Producenci energii w Polsce zapewniają, że nie korzystają z węgla z importu poza śladowymi ilościami. Rzecznik rządu Piotr Müller powiedział już, że Polska nie będzie importowała rosyjskiego węgla. Polska importowała rocznie 9–10 mln ton surowca, głównie na potrzeby odbiorców komunalnych i lokalnych ciepłowni.

Nieco inaczej na sprawę patrzy Georg Zachmann z brukselskiego think tanku Bruegel. Jego zdaniem jeśli Europa będzie zmuszona zrezygnować z rosyjskiego gazu ziemnego lub sama podejmie taką decyzję, to będzie to możliwe, aby ten surowiec zastąpić innymi dostawami, unikając jednocześnie przerw w dostawach ciepła, prądu i zrujnowania gospodarki. – Około 80-90 proc. wykorzystywanej energii w ostatnich latach mogło pochodzić ze źródeł nierosyjskich, aczkolwiek po wysokich kosztach. Lukę należałoby wówczas wypełnić poprzez zmniejszenie zużycia gazu w energetyce, przemyśle i gospodarstwach domowych – tłumaczy Georg Zachmann.