Litewska brama dla LNG ze Stanów Zjednoczonych

Klaipedos Nafta podpisała z amerykańskim Freeport dokumenty, które mogą jej dać kluczową pozycję w przyjmowaniu gazu z USA nad Bałtykiem.

„Pierwszy dokument z amerykańską firmą Freeport LNG podpisał AO Klaipedos Nafta, drugi – litewski importer gazu Lietuvos duju tiekimai. Oba porozumienia posłużą jako bodziec do rozwoju handlu amerykańskim LNG w Europie i stworzą warunki klientom z państw nad Bałtykiem, by kupować gaz po niższych cenach” – głosi komunikat biura prasowego prezydent Litwy.

Dokumenty podpisano w Waszyngtonie. Prezydent Dalia Grybauskaite podkreśliła, że jest to jeszcze jeden krok, by skończyć z ponad 60-letnim monopolem Rosji na dostawy gazu w regionie.

Strony zakładają m.in. wymianę informacji o funkcjonowaniu terminali LNG, warunkach dla biznesu w USA i na Litwie oraz możliwościach wspólnego rozwoju biznesu. Litwa kupi gaz z USA nie tylko u Freeport LNG, ale negocjuje też z 10–12 innymi firmami.

Freeport LNG (stan Teksas, 113 km na południe od Houston) został zbudowany w 2008 r. na brzegu Zatoki Meksykańskiej przez ConocoPhillips. Pierwszy eksport po odblokowaniu sprzedaży za granicę przez Biały Dom w 2013 r. trafił do Japonii. Obecnie kończy się rozbudowa Freeport na potrzeby eksportu do Europy. Amerykanie zainwestowali w przebudowę ok. 10 mld dol. Do produkcji LNG na ten rynek firma przystąpi jeszcze w tym roku.

Litwa jako pierwsze z byłych państw postkomunistycznych zbudowała terminal LNG, w czym ogromny udział miał ówczesny minister energetyki Litwy Jarosław Niewierowicz. Inwestycja, którą wraz ze zbudowanym w Korei gazowcem „Independence” (Floating Storage Regasification Unit – gdzie odbywa się proces regazyfikacji błękitnego paliwa ze stanu ciekłego na lotny, a także magazynowanie surowca – przyp. red.) i potrzebnymi gazociągami ocenia się na 700 mln euro, ruszyła w połowie 2013 r., a gotowa była do końca 2014 r. Gaz skroplony zaczęła odbierać w styczniu 2015 r. Pierwszym dostawcą był Statoil. Litwa jako pierwsza w Unii podpisała też umowę na gaz z amerykańską firmą Cheniere.

Przepustowość terminalu w Kłajpedzie pozwala na całkowite uniezależnienie się Litwy od dostaw z Rosji. A także na pokrycie 90 proc. zapotrzebowania na gaz republik nadbałtyckich. Tym samym to nie Świnoujście i Polska, ale Kłajpeda i Litwa staną się bałtycką bramą dla amerykańskiego gazu.

Warunkowe zielone światło

Władze Finlandii dały zgodę na przejście rosyjskiego gazociągu przez fińskie wody terytorialne. Z 1220 km Nord Stream 2 przez morską strefę Finlandii prowadzi ponad jedna czwarta – 375 km trasy gazociągu. W ogłoszonym w czwartek komunikacie fiński rząd tłumaczy, że spółka Nord Stream-2 AG (zarejestrowana w Szwajcarii należy do Gazpromu, a kieruje nią były oficer enerdowskich służb specjalnych Stasi), dostała zgodę pod wieloma warunkami. Między innymi chodzi o nieszkodzenie środowisku naturalnemu Bałtyku; projekt musi też uwzględniać realizację w przyszłości innych projektów infrastrukturalnych w obrębie fińskiej strefy ekonomicznej na Bałtyku. Zgoda została wydana na 50 lat.

W tym tygodniu zgodę na budowę 85 km na terenie niemieckich wód dały władze RFN. Rosjanie liczą, że wszystkie potrzebne zgody (wymagana jest jeszcze akceptacja Szwecji i Danii) dostaną do końca tego roku. Najtrudniej będzie o zgodę Danii, która nie czekając na nowe regulacje unijnej dyrektywy gazowej, zmieniła swoje prawo tak, by móc zablokować inwestycję.