Nikt nie chce zanieczyszczonej ropy z Rosji

PERN, firma zarządzająca polskim odcinkiem ropociągu Przyjaźń, na wniosek swoich klientów wstrzymała transport surowca z kierunku wschodniego. Powodem podjęcia takich działań był duży spadek jakości ropy typu Rebco odnotowywany już od 19 kwietnia. Według PERN poziom jej zanieczyszczenia był na tyle duży, że mógł spowodować fizyczne uszkodzenia instalacji rafineryjnych.

Import rosyjskiej ropy rurociągiem Przyjaźń wstrzymali też Niemcy i Czesi. Brudna ropa mogła nawet dostać się do rosyjskiego terminalu w Ust-Łudze, z którego odbierają ją największe europejskie koncerny. To wszystko może skutkować pozwami, które odbiorcy z UE złożą w sądach przeciwko rosyjskim dostawcom. Ci z kolei wystąpią przeciwko koncernowi Transnieft odpowiedzialnemu za jakość eksportowanej z Rosji ropy.

Duże straty
Straty oceniła już Białoruś. Marina Kostiuczenko, rzeczniczka Bielnieftiechim, białoruskiego operatora rurociągu, poinformowała „Rz”, że wynoszą one co najmniej 100 mln dol. Do tego mogą dojść koszty napraw instalacji, które będzie można ocenić podczas corocznego remontu w rafineriach w sierpniu–wrześniu. – W czwartek jakość ropy płynącej tranzytem do Europy oraz białoruskich rafinerii się nie poprawiła. Rafineria Naftan w Nowopołocku zaopatrywana jest, ale w niewielkim stopniu w ropę z rurociągu Surgut–Połock – twierdzi Kostiuczenko. Dodała, że rafineria w Mozyrze przerabia zanieczyszczoną ropę, ryzykując awarię.

Zdaniem białoruskich specjalistów do Przyjaźni dostało się nawet 700 tys. ton brudnej ropy. Aby ją oczyścić, trzeba surowiec wypompować, by odstał, a chlorki osadziły się na dnie. Od czwartkowego rana na Kremlu trwa rosyjsko-białoruska narada na temat sytuacji wokół Przyjaźni. Wicepremier Dmitrij Kozak zapowiedział, że problem techniczny z jakością ropy w rurociągu „zostanie usunięty w najbliższym czasie”.

Morskie dostawy
Mimo wstrzymania dostaw ropy z Rosji zarówno Orlen, jak i Lotos realizowały jej przerób zgodnie z założonym planem. Informowały też o posiadaniu odpowiednich zapasów i zapewniały, że wstrzymanie transportu ze Wschodu nie ma wpływu na jakość paliw na stacjach. – Dzięki dywersyfikacji mamy pełną kontrolę nad zapewnieniem ciągłości produkcji w naszych zakładach produkcyjnych. Istnieje też techniczna możliwość, żebyśmy tylko i wyłącznie drogą morską dostarczali ropę do naszego zakładu produkcyjnego w Płocku – twierdzi Zbigniew Leszczyński, członek zarządu Orlenu.

Obecnie w Płocku około połowa przerabianej ropy to surowiec inny niż rosyjski. W 2018 r. ropa ze Wschodu stanowiła około 70 proc. łącznych dostaw do koncernu. – W tej chwili te 50 proc. dostaw jest dla nas optymalne. Oczywiście nie wykluczamy, że w przyszłości będziemy jeszcze głębiej dywersyfikować dostawy ropy do Polski – uważa Leszczyński.

– Na wypadek przedłużającego się braku dostaw analizujemy wszystkie scenariusze pozwalające na sprowadzenie ropy przede wszystkim alternatywną drogą tj. przez Naftoport. Należy tu podkreślić, że Lotos posiada doskonałą logistykę, jaką mają tylko rafinerie usytuowane w pobliżu portów naftowych – mówi Adam Kasprzyk, rzecznik Lotosu.