Inwestycje PSE
Przyjrzyjmy się w pierwszej kolejności Polskim Sieciom Elektroenergetycznym, operatorowi całego systemu energetycznego. Nakłady inwestycyjne, wynikające z uzgodnionego z prezesem URE planu rozwoju PSE na 2021 r., wynosiły 1531,8 mln zł. Spółka jednak zrealizowała je w wysokości mniejszej, bo 969,7 mln zł, co stanowi 63 proc. planu. Nakłady inwestycyjne w analogicznym planie na 2022 r. wynosiły 2003,6 mln zł. Spółka zrealizowała je w wysokości 1269,5 mln zł, co stanowi... 63 proc. Obniżenie wydatków na inwestycje można tłumaczyć wojną w Ukrainie i kryzysem w branży energetycznej, co przekłada się także na sektor budowlany. – Ze względu na presję cenową w Europie (wzrost kosztów pracy, urządzeń i materiałów) wzrosły też szacunki dotyczące kosztów realizacji inwestycji PSE – tłumaczy operator.
Z rozmów z przedstawicielami spółek zajmujących się przesyłem słyszymy, że i tak jest to dobry wynik, biorąc pod uwagę kryzys, jaki wywołała wojna w Ukrainie: np. skok kosztów materiałów budowlanych. PSE odwołuje się też do danych. W latach 2015–2019 r. długość nowych i zmodernizowanych linii wynosiła 1440 i 344 km. W okresie 2020–2024 r. ma to już być odpowiednio 2784 i 1337 km. Nieco gorzej jest ze stacjami elektroenergetycznymi. W latach 2015–2019 zmodernizowano 54 stacje, a 6 nowych powstało. W kolejnych czterech latach jest już gorzej. Zmodernizowano 45 stacji, a powstały 3 nowe. Nakłady mają wzrosnąć z 10,5 mld w latach 2020–2024 do blisko 55 mld zł w latach 2025–2036. Aktualnie portfel realizowanych przez PSE inwestycji zawiera 186 projektów.
W perspektywie najbliższej dekady w krajowym systemie energetycznym ma powstać ponad 20 GW źródeł słonecznych (bez uwzględniania prosumenckich instalacji powstałych po 31 grudnia 2021 r.) o potencjale produkcyjnym rzędu 21 TWh, ponad 14 GW lądowych elektrowni wiatrowych o potencjale produkcyjnym rzędu 37 TWh oraz 10,9 GW morskich elektrowni wiatrowych o potencjale produkcyjnym rzędu 40 TWh.
Wraz z potencjałem produkcyjnym innych rodzajów OZE oznacza to możliwość produkcji ponad 100 TWh energii odnawialnej rocznie w perspektywie 2030 r., co istotnie przekroczyłoby 50 proc. zapotrzebowania na energię elektryczną netto w Polsce (uwzględniając obecne prognozy) i stanowi znacznie więcej niż poziomy zakładane w krajowych dokumentach strategicznych.
Nieco lepiej wygląda statystyka dla sieci dystrybucyjnych. Nakłady inwestycyjne wynikające z uzgodnionych z prezesem URE planów rozwoju Operatorów Sieci Dystrybucyjnej (OSD) na 2021 r. wynosiły 7544 mln zł. OSD zrealizowały nakłady w wysokości 6248 mln zł, co stanowi 83 proc. planu. Analogiczne plany na 2022 r. wynosiły 8319 mln zł. OSD zrealizowały nakłady w wysokości 8104 mln zł, co stanowi 97 proc. planu. Niedostateczny rozwój sieci dystrybucyjnej to w branży energetycznej główny powód rosnącej liczby odmów przyłączenia dużych instalacji OZE do systemu.