Nowy cel klimatyczny może zagrozić polskiemu PKB

Rada Europejska zbiera się w czwartek 23 października, w Brukseli, gdzie do piątku przywódcy UE będą debatować m.in. o kontynuacji polityki klimatycznej UE w jej obecnym kształcie.

Opór części krajów UE

Komisja Europejska zaproponowała w tym roku zmianę unijnego prawa o klimacie, ustanawiając unijny cel klimatyczny na 2040 r. polegający na ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych netto o 90 proc. w porównaniu z poziomami z 1990 r., zgodnie z wymogami wytycznych politycznych Komisji na lata 2024-2029. Polska jest przeciwna narzucaniu celów pośrednich, inne kraje także są sceptyczne wobec tego celu, ale bardziej niż jego odrzucenie szukają możliwości uzyskania elastyczności, jak Niemcy, które proponują złagodzenie kwestii emisji od pojazdów spalinowych. Obiekcje mają także Włosi, Czesi, Węgrzy i Słowacy. Z kolei Francja uzależnia swoje poparcie dla unijnego celu redukcji emisji do 2040 r. od wprowadzenia dodatkowych działań wspierających europejski przemysł.  W specjalnym dokumencie Francja podkreśla, że UE powinna wzmocnić narzędzia ochrony handlowej dla sektora stalowego oraz dokonać przeglądu systemu EU ETS, zanim poprze plan zakładający redukcję emisji gazów cieplarnianych o 90 proc. netto do 2040 r. w porównaniu z 1990 r. Zdaniem Francji, takie środki są niezbędne, by chronić i przekształcać branże najbardziej narażone na skutki transformacji do gospodarki zeroemisyjnej – przypomina w swoim ostatnim wrześniowym raporcie Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami / Instytut Ochrony Środowiska. Podlega on Ministerstwu Klimatu i Środowiska i jest merytorycznym zapleczem resortu klimatu w polityce klimatycznej.

Polska przeciwna nowym celom klimatycznym 

Kiedy pojawiły się pierwsze propozycje KE wskazujące na 90-proc. poziom redukcji, minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska powiedziała, że „wyznaczone przez Komisję Europejską cele klimatyczne na 2040 r. będą dla Polski nieosiągalne”.

Czytaj więcej

Raporty ekonomiczne

Polskie spółki apelują o ustępstwa w polityce klimatycznej

Spółki elektroenergetyczne płacą co roku miliardy euro opłat za emisję CO2 i jednocześnie planują...

To stanowisko rząd podtrzymuje. „Cel klimatyczny zaproponowany przez KE jest nierealistyczny i nieakceptowalny” – napisał  kilka tygodni temu na portalu „X” rzecznik rządu Adam Szłapka.

Jeszcze mocniej i dosadniej wypowiedział się w tym samym czasie wicepremier, szef PSL Władysław Kosiniak-Kamysz. „Propozycja Komisji Europejskiej wskazująca nowy cel redukcji emisji CO2 do 2040 roku aż o 90 proc. jest, zdaniem PSL, absurdalna. Europa musi stawiać na obronność, odbudowę przemysłu i konkurencyjność, nie tracić czasu na wyznaczanie nierealnych wskaźników” – napisał wicepremier na portalu „X”.

W marcu tego roku zaś Jakub Jaworowski, minister aktywów państwowych przypomniał na jednej z konferencji prasowych, że w Europie odpowiadamy za 6 proc. światowych emisji CO2. – Niezależnie jednak, cokolwiek byśmy robili, to w porównaniu z emisjami Chin i UE nasze wysiłki muszą iść w parze z wysiłkami gdzie indziej – wskazywał.

Czytaj więcej

Co2

Nowy cel redukcji emisji CO2 może być dla Polski nie do zrealizowania

Komisja Europejska zaproponowała zmianę unijnego prawa o klimacie, ustanawiając unijny cel klimat...

Nowy cel klimatyczny to dla Polski spadek PKB

Ośrodek KOBiZE, w swoim stanowisku przekazanym Komisji Europejskiej w ramach konsultacji dotyczących nowelizacji Europejskiego Prawa o Klimacie (ang. European Climate Law, ECL), opowiada się za pragmatycznym i elastycznym podejściem do polityki klimatycznej UE. KOBiZE zwraca uwagę, że realizacja 90 proc. redukcji emisji netto do 2040 r. (w porównaniu z 1990 r.), czyli w tak krótkim czasie jest silnie uzależniona od technologii wciąż znajdujących się na etapie przedkomercyjnym, takich jak syntetyczne paliwa (e-fuels) czy wychwytywanie i składowanie CO₂ z powietrza. Według KOBiZE niepewność kosztów i harmonogramów wdrożenia tych technologii może doprowadzić do sytuacji, w której osiągnięcie celu okaże się nierealne. Z analizy ośrodka wynika, że przy zastosowaniu obecnie dostępnych technologii możliwe jest osiągnięcie redukcji emisji na poziomie ok. 80 proc. do 2040 r., przy zachowaniu racjonalnych kosztów transformacji. W scenariuszach bardziej ambitnych (jak osiągnięcie 90 proc.), które przeanalizowało KOBiZE ceny uprawnień do emisji w systemie EU ETS mogłyby wzrosnąć do 2040 r. do poziomu 590-740 euro, wobec ok. 312 euro w scenariuszu bazowym Fit55+. W rezultacie produkt krajowy brutto (PKB) według symulacji KOBiZE w UE w 2040 r. byłby o 0,9-1,1 proc. niższy niż w scenariuszu Fit55+, przy czym straty regionalne byłyby bardziej zróżnicowane. W Polsce spadek PKB sięgałby nawet 1,9 proc. w południowej Europie – do 3,5 proc., a spadek konsumpcji w tych regionach mógłby wynieść 4-5 proc. (wobec 1-1,5 proc. średnio w UE).

Jak mówił pod koniec sierpnia wiceminister klimatu i środowiska Krzysztof Bolesta, jest już 20 państw członkowskich, których emisje CO2 w I kwartale 2025 r. były wyższe niż w tym samym okresie ubiegłego roku. – To jeden z czynników pokazujących, dlaczego dyskusja o celu emisyjnym do 2040 r. jest tak trudna – wskazał Bolesta, pokazując, że ostatnia propozycja Komisji Europejskiej dot. ograniczenia emisji CO2 o 90 proc. do 2040 r. będzie ekstremalnie trudna do realizacji lub wręcz niemożliwa – dodawał.