Ponad 15 mln Polaków może zapłacić znacznie więcej za ogrzewanie, niż jeszcze jesienią 2022 r. obiecywał to rząd. Wszystkiemu winne są zbyt wysokie limity mrożenia cen ciepła. Rząd zapewniał, że podwyżki sięgną maksymalnie 42 proc. W rzeczywistości mieszkańcy budynków wielorodzinnych – zwłaszcza w mniejszych miastach – będą zmuszeni płacić nawet 100 proc. więcej niż dotychczas. I żadne rekompensaty ich nie uratują.
Niesprawdzone zapowiedzi
Jak wynika z danych Urzędu Regulacji Energetyki, przeanalizowanych przez „Rzeczpospolitą”, w dużych miastach wojewódzkich – gdzie nadal funkcjonują bloki produkujące prąd i ciepło w oparciu o węgiel – mieszkańcy zapłacą ok. 20–30 zł/GJ więcej. W mniejszych miejscowościach w tzw. Polsce powiatowej będzie to już nawet 50–70 zł/GJ.
Będzie tak, mimo że dostawców ciepła obejmą rekompensaty. Jak tłumaczy nam URE, ustawa (z 15 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw) nie zawiera rozwiązań ustanawiających granicę dopuszczalnego wzrostu cen ciepła na określonym poziomie dla odbiorców w gospodarstwach domowych (i innych chronionych kategorii odbiorców). Publicznie jednak przedstawiciele rządu zapowiadali, że maksymalny wzrost podwyżek sięgnie 42 proc. W rzeczywistości ustawa wprowadza po prostu odległy od tych deklaracji pułap cen, którego firmy ciepłownicze nie mogą przekroczyć w rozliczeniach z odbiorcami. – Ustawowa granica wzrostu cen wytwarzania ciepła dla tych odbiorców nie ma charakteru procentowego, tylko kwotowy – 150,95 zł/GJ albo 103,82 zł/GJ w zależności od rodzaju źródła ciepła – wskazuje URE.
Weźmy Piotrków Trybunalski. – URE po przeanalizowaniu złożonego przez Elektrociepłownię Piotrków wniosku wraz z dokumentami uznał wszystkie uzasadnione koszty i zatwierdził nową taryfę, w której średni koszt wytworzenia ciepła wynosi 232,45 zł netto/GJ – wskazuje prezydent miasta Krzysztof Chojniak. Przed jej wprowadzeniem średnia cena wytworzenia ciepła wynosiła 84,66 zł/GJ. Cena dla mieszkańców wzrośnie więc od kilkunastu do kilkudziesięciu złotych rok do roku. URE wskazuje, że jeżeli średnia cena wytwarzania ciepła dla danego źródła ciepła jest wyższa od średniej ceny wytwarzania ciepła z rekompensatą dla tego źródła, od 1 października 2022 r. do 30 kwietnia 2023 r. są stosowane ceny lub stawki opłat w wysokości odpowiadającej średniej cenie wytwarzanego ciepła z rekompensatą.
– Oznacza to, że odbiorcy ciepła w Piotrkowie Trybunalskim będą objęci przepisami ustawy – wyjaśnia URE. I tak jednak podwyżka wyniesie prawie 65 zł.
Czytaj więcej
Samorządy zapłacą w 2023 r. różne stawki za prąd i to pomimo mrożenia cen, także dla samorządów, do założonego przez rząd pułapu. Różnice sięgają nawet 300 proc. Skąd te dysproporcje?
Bez szans na niższe ceny
Ciepłownie nie widzą szans na zmianę taryf. Jacek Szymczak, prezes Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie, podkreśla, że przedsiębiorstwa ciepłownicze mają niewielki wpływ na ceny ciepła systemowego. Odzwierciedlają one niezależne od firm koszty ponoszone przy wytwarzaniu ciepła. Wysokość cen ciepła jest ściśle związana z rodzajem paliwa zużywanego do jego wytwarzania. – Jeśli np. dane przedsiębiorstwo dotąd miało podpisany długoterminowy kontrakt na gaz z gwarancją relatywnie niskiej ceny, a teraz ten kontrakt się skończył, firma jest zmuszona kupować paliwo po cenach rynkowych obowiązujących aktualnie, które są znacznie wyższe niż te sprzed kilkunastu miesięcy. Średnie ceny gazu w 2021 r. względem 2020 r. wzrosły o ponad 300 proc., węgla o ponad 130 proc. W 2022 r. (w relacji do roku 2021) gaz podrożał o kolejne 200 proc., a węgiel o 150 proc. – wylicza prezes.
Czytaj więcej
Firmom ciepłowniczym łatwiej będzie przetrwać zimę. Urząd Regulacji Energetyki wyda pierwsze, nowe, wyższe taryfy dla elektrociepłowni, które produkują ciepło razem z energią elektryczną.
Jego zdaniem rosnące dziś ceny ciepła to pokłosie braku kompleksowych regulacji dla ciepłownictwa systemowego. Regulacje pozwoliłyby na znacznie szerszy zakres kluczowych inwestycji w ostatnich latach. Niska rentowność oraz brak płynności finansowej sektora ciepłowniczego wywołane sztucznym utrzymywaniem w minionych latach niskich cen ciepła systemowego sprawiły, że firmy przez lata nie były w stanie generować zysków, które przeznaczałyby na niezbędne inwestycje. Zdaniem analityków odbiorcy mogliby płacić mniej za energię elektryczną i ciepło systemowe, gdyby Polska wcześniej zaczęła zmniejszać emisje i dywersyfikować swój miks paliwowy.
Z tego, co słyszymy, rząd analizuje, czy jeszcze w tym roku nie wprowadzić dodatkowych rekompensat dla mieszkańców.
