Technologia modułowych reaktorów jądrowych (Small Modular Reactor – SMR) to idea, która w energetyce jądrowej była formułowana praktycznie od początku, a obecnie przechodzi renesans, głównie ze względu na zmieniające się warunki społeczno-ekonomiczne. SMR to grupa reaktorów, którymi w zależności od definicji są małe (do 300 MWel) lub średnie (do 700 MWel), ale także reaktory modułowe. Określenie „modułowe” należy interpretować na dwa sposoby.
Pierwszy odnosi się do samego reaktora, który składany jest z kompaktowych modułów, co optymalizuje jego konstrukcję względem klasycznych reaktorów. Przykładem takiego projektu może być UK-SMR firmy Rolls-Royce. Drugim sposobem jest multimodułowy charakter elektrowni, która składa się z wielu małych, wspólnie pracujących reaktorów. Przykładem dla tego rozwiązania jest projekt firmy NuScale, gdzie 12 reaktorów składa się w jedną elektrownię.
Mały atom tylko do ciepła?
Z racji stopnia zaawansowania i różnorodności projektów SMR są trudne do klasyfikowania. Dlatego Instytut Studiów Energetycznych sp. z o.o. stoi na stanowisku, że poszczególne reaktory jądrowe powinny być postrzegane jako narzędzia do uzyskania konkretnego celu, jak np. modułowa elektrownia jądrowa (NuScale), pojedynczy reaktor małej/średniej mocy (UK-RR, CAREM), kogeneracja – źródło energii dla przemysłu (BWRX-300) bądź odizolowanych regionów (KLT-40s). Na obecnym etapie rozwoju technologii niezwykle istotne jest, by pamiętać, że praktycznie każdy projekt jest unikatowy i przeznaczony do dedykowanego zastosowania, dlatego też należy odpowiednio dobrać reaktor (narzędzie) do potrzeb i możliwość inwestora.
Elektrownia atomowa w Niemczech/Bloomberg
Jak to przekłada się na polskie warunki? Z opublikowanego 16 października 2020 r., aktualizowanego po latach, Programu Polskiej Energetyki Jądrowej (PPEJ) wynika, że rząd przygląda się, ale nie jest zainteresowany takimi rozwiązaniami: „[…] rząd będzie monitorował postęp w rozwoju SMR na świecie. Jeśli projekty te będą realizowane i pojawią się doświadczenia z budowy i eksploatacji, to należy rozważyć wykorzystanie SMR w ciepłownictwie, obok uciepłownionych EJ”.