Blisko 300 tys. zł dla odchodzących z górnictwa? Spółki chcą wyższych zachęt

Spółki węglowe Polska Grupa Górnicza, Południowy Koncern Węglowy oraz Węglokoks Kraj proponują zmiany w projekcie ustawy o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego. W projekcie propozycji zmian znalazły się m.in. wyższe odprawy dla górników, którzy zdecydują się na ich częściową wypłatę w ratach. Spółki proponują nawet 280 tys. zł odprawy dla górników.

Trzy spółki węglowe przedłożyły swoje uwagi do projektu ustawy o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego z 2007 r. opracowanego przez Ministerstwo Przemysłu. Konsultacje właśnie się zakończyły.

Warianty pomocy dla odchodzących z górnictwa 

Przedstawiciele Polskiej Grupy Górniczej, Południowego Koncernu Węglowego i Węglokoksu Kraj zaproponowali zmianę stawek oraz rozróżnienie wysokości odpraw ze względu na staż pracy i sposób wypłaty – jednorazowa lub 20 proc. w całości i 80 proc. w ratach.  Z przedstawionych uwag wynika, że w pierwszej grupie znajdą się pracownicy, którzy przepracowali w górnictwie do 10 lat. Będą mogli wybrać jeden z następujących wariantów wypłaty odprawy: jednorazowa wypłata w wysokości 30-krotności miesięcznego minimalnego wynagrodzenia – ok. 105 tys. zł (przyjmując aktualne dane) lub jednorazowa wypłata 20 proc. oraz 80 proc. płatne w 40-miesięcznych ratach od kwoty 50-krotność minimalnego wynagrodzenia – łącznie ok. 175,5 tys. zł.

Drugi wariant odpraw został przygotowany dla pracowników ze stażem powyżej 10 lat. W tym przypadku górnicy mogliby liczyć na: jednorazową wypłatę w wysokości 50-krotność miesięcznego minimalnego wynagrodzenia – 175,5 tys. zł lub jednorazową wypłatę 20 proc. oraz 80 proc. płatne w 40-miesięcznych ratach od kwoty 80-krotność minimalnego wynagrodzenia – łącznie ok. 280,8 tys. zł.

- Zwiększenie wartości odprawy zachęci większą ilość uprawnionych osób do skorzystania z mechanizmów socjalnych, a tym samym wpłynie pozytywnie na sytuację finansową przedsiębiorstw. Dodatkowo zaproponowane zasady powinny przyczynić się do tego, że proces transformacji w zakresie restrukturyzacji zatrudnienia będzie miał łagodniejszy przebieg. Z przeszłości wiemy, że nie wszyscy pracownicy korzystający z odpraw jednorazowych są racjonalnie gospodarować pozyskanymi środkami "– czytamy w uzasadnieniu do propozycji PGG, Południowy Koncern Węglowy oraz Węglokoks Kraj.

Zwrócono również uwagę, że system etapowej wypłaty odprawy przyczyni się do tego, że pracownicy rozwiązujący stosunek pracy przez dłuższy okres będą zabezpieczeni w zakresie posiadania środków na bieżące funkcjonowanie. Nowowprowadzony art. 2a uniemożliwi pracownikom, którzy okres do uzyskania uprawnień emerytalnych będzie mniejszy niż 3 lata - skorzystania z wysokich odpraw pieniężnych co byłoby postrzegane jako społecznie nieakceptowalne.

Czytaj więcej:

Raporty ekonomiczne

Zgoda na miliardy dla polskich kopalń niepewna. Rząd ma inny pomysł

Zgody na pomoc publiczną dla kopalń n...

Pro

Zmiany w ustawie górniczej 

Łącznie przedstawiciele spółek węglowych złożyli 44 uwagi, nie wiadomo, jaka część z nich zostanie przyjęta przez resort i zamieszczona w finalnej wersji ustawy.

W ramach trwających konsultacji publicznych projektu nowelizacji ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego Polska Grupa Górnicza, Południowy Koncern Węglowy i Węglokoks Kraj wspólnie zgłosiły do Ministerstwa Przemysłu w sumie 44 uwagi. Spółki wnioskują o 29 poprawek w treści przepisów ustawy. Pozostałe uzupełniają przygotowaną przez resort przemysłu treść uzasadnienia projektu.

Na początku stycznia projekt opublikowano w internetowym biuletynie informacji publicznej Rządowego Centrum Legislacji, a resort przemysłu zwrócił się o przedstawienie stanowiska w ciągu 30 dni do kilkudziesięciu podmiotów sektora (związki zawodowe, organizacje i stowarzyszenia branżowe, spółki wydobywcze, samorządy, uczelnie i placówki naukowe).

W tzw. Ocenie Skutków Regulacji resort przemysłu zapisał, że nowelizacja ustawy górniczej wejdzie w życie " w drugiej połowie 2025 r., najpóźniej z dniem 1 stycznia 2026 r. ". Polska Grupa Górnicza zabiega o to, by termin ten ustalić na 30 czerwca 2025  r. , gdyż spółka przewidziała już w Planie Techniczno-Ekonomicznym i w programach operacyjnych rozpoczęcie w tym roku działań związanych z rozpoczęciem połączenia kopalń Bielszowice i Halemba w jeden ruch.

Coraz więcej chętnych do odejść 

Pod koniec stycznia PGG opublikowało wyniki ankiety dotyczącej odejścia z zawodu. Udział w ankiecie był dobrowolny, a pytania na wewnętrznym internetowym Portalu Pracownika o zamiar ewentualnego odejścia z PGG S.A zadano blisko 37 tysiącom osób.

- Odpowiedzi udzieliło 13394 zatrudnionych. Najwięcej chętnych (w sumie aż 10 755) zgłosiło gotowość do przejścia na urlop górniczy. W poszczególnych kopalniach PGG S.A. takich pracowników było ponad pół tysiąca, a w kilku ruchach wydobywczych chętnych do skorzystania z urlopu górniczego jest ponad tysiąc osób (w Piaście 1209, w Ziemowicie 1185, w Murckach-Staszicu 1170, w Mysłowicach Wesołej 1021). Na dziś możliwość skorzystania z urlopów górniczych w PGG miałoby ok. 2000 pracowników. Systematycznie, z każdym rokiem kolejne osoby zatrudnione w naszej spółce będą nabywały potrzebne do tego uprawnienia – mówi Damian Czoik – dyrektor HR w Polskiej Grupie Górniczej.

Z urlopów "przeróbkarskich" chciałoby skorzystać 769 pracowników (najwięcej w ruchu Ziemowit – 140 i Chwałowice – 91). Podobna liczba, bo 802 pracowników dołowych kopalń, zgłosiła zainteresowanie jednorazową odprawą pieniężną (mogą pobrać ją przy odejściu młodsi górnicy, którym brakuje do emerytury zbyt wiele lat, aby skorzystać z płatnego urlopu pomostowego). Analogicznie 309 pracowników zatrudnionych w zakładach przeróbki mechanicznej gotowych byłoby odejść z firmy za jednorazową odprawą. Chętnych do skorzystania z JOP (jednorazowej odprawy pieniężnej) jest też w PGG 759 pracowników powierzchni.

Prezes Polskiej Grupy Górniczej Bartosz Kępa podkreśla, że korzystanie z dostępnych narzędzi będzie dobrowolne, ale analizując wyniki widać, że duża część załogi jest gotowa na zmiany.