Bruksela ugina się ws. polskiego górnictwa? Nie do końca

Bruksela zatwierdziła zmiany w polskim programie wspierania zamykania niekonkurencyjnych kopalń węgla. Zmiany obejmują m.in. zwiększenie budżetu o 1 mld euro.

Publikacja: 05.05.2023 17:05

Bruksela ugina się ws. polskiego górnictwa? Nie do końca

Foto: Bloomberg

Program został pierwotnie zatwierdzony przez Komisję w listopadzie 2016 r., następnie zmiany zostały zatwierdzone w lutym 2018 r. i w lipcu 2019 r., a wygasnąć ma z końcem 2023 r.

Od 2019 r. cel programu ogranicza się do pokrycia jedynie wyjątkowych kosztów społecznych i środowiskowych wynikających z zamknięcia niekonkurencyjnych kopalń węgla, które zaprzestały działalności do końca 2018 r., takich jak koszty świadczeń socjalnych lub wcześniejszego przejścia na emeryturę lub koszty związane z bezpieczeństwem lub likwidacją i rekultywacją terenu.

"Zatwierdzone dziś zmiany w tym programie obejmują: jego przedłużenie do końca 2027 r., zwiększenie budżetu o 1 mld euro (5 mld zł) w celu pokrycia kosztów nadzwyczajnych, co oznacza, że całkowity budżet wyniesie 3,7 mld euro (17 mld zł), oraz włączenie dwóch dodatkowych kopalń, które zaprzestały produkcji węgla w 2020 r. (Ruch Jastrzębie III) oraz w 2021 r. (Ruch Pokój II)" - czytamy w komunikacie KE.

Czytaj więcej

Porozumienie metanowe z aprobatą komisji PE. Kopalniom nie grozi zamknięcie

Kolejny wniosek wciąż badany

Komisja stwierdziła też, że kwoty pomocy nie przekraczają poniesionych wyjątkowych kosztów społecznych i środowiskowych. "Na tej podstawie Komisja zatwierdziła zmieniony polski program zgodnie z unijnymi zasadami pomocy państwa" - czytamy w komunikacie. 

Nie jest to jedyny wniosek o pomoc publiczną dla polskiego górnictwa, który procedowany jest przez Komisję Europejską. Zgodnie z ustawą o pomocy dla górnictwa z początku 2022 r., ponad 28,8 mld zł publicznego wsparcia miałyby otrzymać do końca 2031 r. kopalnie węgla kamiennego, redukujące swoje zdolności produkcyjne. Wdrożenie tych rozwiązań wymaga notyfikacji KE, a wniosek o notyfikację został złożony w marcu 2022 r.

Polski rząd jednak w efekcie wojny w Ukrainie wnioskuje do Komisji o aktualizację tego dokumentu. Wniosek notyfikacyjny wskazuje na maksymalne roczne wydobycie z poszczególnych jednostek. Marek Wesoły, wiceminister aktywów państwowych odpowiedzialny za górnictwo, podkreślał potrzebę weryfikacji założeń i stosownej korekty.

Czytaj więcej

Rekordowe ilości węgla z importu. Rząd przedstawił raport

Skutki kryzysu energetycznego

- Aktualizacja wniosku notyfikacyjnego jest podyktowana wojną w Ukrainie i zwiększonym zapotrzebowaniem na energię z paliw kopalnych. Sama aktualizacja wniosku zakłada wydłużenie pracy jednej kopalni Bielszowice do 2025 r. Pierwotnie w umowie społecznej z 2021 r. mowa była o 2023 r. Wnioskujemy także o poprawę i zwiększenie kwoty rekompensat w związku z sytuacją gospodarczą, a więc wysoką inflacją, wzrostem kosztów materiałów itd. Wcześniejsza umowa nie przewidywała skutków kryzysu energetycznego, dlatego też musimy zweryfikować te liczby i kwoty dopłat do górnictwa – mówił  „Rzeczpospolitej” Wesoły pod koniec marca.

Komisja Europejska nadal nie komentuje tego drugiego złożonego wniosku, ani notyfikacji. - Państwa członkowskie nadal mogą udzielać pomocy na pokrycie kosztów nadzwyczajnych wynikających z zamknięcia niekonkurencyjnych kopalń węgla. Z tych ostatnich można finansować m.in. odprawy emerytalne, renty wyrównawcze i świadczenia z ubezpieczenia społecznego dla pracowników, którzy stracili pracę. Decyzja Rady zezwala jedynie na pomoc na takie nadzwyczajne koszty związane z zamknięciem kwalifikujących się kopalń węgla, a nie z kontynuacją ich działalności – podkreślała pod koniec marca KE w odpowiedzi na pytania naszej redakcji o szansę na zgodę na polską prośbę. 

Kiedy więc można spodziewać się zakończenia rozmów z Komisją i decyzji ws. notyfikacji pomocy publicznej dla górnictwa do 2031 r.? Minister Wesoły tłumaczył, że w dokumentach z Komisją Europejską mamy uzgodnioną datę graniczną, a jest nią czerwiec 2024 r. „Mam jednak nadzieję, że uda się otrzymać taką decyzję, pozytywną dla polskiego górnictwa, jeszcze przed tegorocznymi wyborami” - mówił.

Program został pierwotnie zatwierdzony przez Komisję w listopadzie 2016 r., następnie zmiany zostały zatwierdzone w lutym 2018 r. i w lipcu 2019 r., a wygasnąć ma z końcem 2023 r.

Od 2019 r. cel programu ogranicza się do pokrycia jedynie wyjątkowych kosztów społecznych i środowiskowych wynikających z zamknięcia niekonkurencyjnych kopalń węgla, które zaprzestały działalności do końca 2018 r., takich jak koszty świadczeń socjalnych lub wcześniejszego przejścia na emeryturę lub koszty związane z bezpieczeństwem lub likwidacją i rekultywacją terenu.

Pozostało 88% artykułu
Węgiel
Prace nad wydzieleniem węgla startują od nowa
Węgiel
W Bogdance powrót po latach. Jest nowy prezes
Węgiel
Polski dostawca maszyn górniczych sprzedał swój biznes w Rosji
Węgiel
CBA w Bogdance. Nieoficjalne: Na celowniku były prezes i osoba powiązana z Suwerenną Polską
Węgiel
Funkcjonariusze CBA wkroczyli do Bogdanki