Spada wydobycie rekordowo drogiego polskiego węgla

Wydobycie węgla kamiennego w Polsce mimo zapowiedzi polityków odnośnie jego zwiększenia, ponownie spada. Rośnie za to import, bo struktura popytu nie jest dostosowana do podaży.

Jak wynika z danych Agencji Rozwoju Przemysłu, ceny węgla dla polskiej energetyki rok do roku wzrosły w 2022 r. o 100 proc., a dla ciepłownictwa nawet o 200 proc. Takim wzrostom towarzyszy spadek wydobycia węgla kamiennego i rekordowy import. Za rynkową dynamiką cen i zmianą popytu nie nadąża polskie górnictwo.

Foto: Rzeczpospolita

Wartość polskiego indeksu cen węgla dla energetyki wyniosła w grudniu ubiegłego roku 535,13 zł za tonę. W porównaniu z grudniem 2021 r. kwota ta jest wyższa o ok. 100 proc. Z kolei indeks węgla dla ciepłownictwa osiągnął w grudniu ubiegłego roku wartość 1193,24 zł za tonę. To aż ok. 200 proc. więcej niż w grudniu 2021 r. Jednocześnie, jak wynika z danych Ministerstwa Klimatu i Środowiska, od początku roku do końca grudnia 2022 r. zaimportowano ogółem ok. 19,4 mln ton węgla kamiennego. Ministerstwo Aktywów Państwowych dodaje, że 15,7 mln ton to węgiel energetyczny.

Czytaj więcej

Węgiel

Węglowa zagadka. Czy starczy chętnych?

Polskie spółki energetyczne i węglowe sprowadziły do Polski miliony ton węgla. Z powodu ciepłej zimy chętnych na ten drogi węgiel może jednak brakować.

Skąd takie wzrosty cen węgla dla ciepłowni, a w mniejszym stopniu dla energetyki? Jerzy Markowski, były wiceminister przemysłu i handlu odpowiedzialny za górnictwo, tłumaczy, że w ciągu 2022 r. zakupiono surowiec z importu po cenie 350–380 dol. za tonę. – Bez refleksji sprowadzano surowiec, nie kalkując, czy ta ilość będzie odpowiadała popytowi. Każdy kto mógł, sprowadzał surowiec. W 2022 r. zaimportowaliśmy kilkanaście mln ton węgla energetycznego, który kosztował nas 20 mld zł. W efekcie mamy duże ilości drogiego węgla, którego po cenie z 2022 r. nikt obecnie nie chce kupić. Sprzedajemy go więc nieco taniej, ale nadal po znacznie wyższych cenach, niż są one obecnie. Ciepłownie opierały się w większym stopniu na węglu importowanym, stąd tak duży wzrost dla tego typu zakładów – tłumaczy Markowski.

Dane MAP zdają się potwierdzać tę tezę. 49,1 proc. węgla energetycznego z importu trafiło na potrzeby energetyki zawodowej (elektrociepłownie) i przemysłowej, a do ciepłowni zawodowych i niezawodowych 11,2 proc.

Czytaj więcej

Wodór

Rozporządzenie metanowe zablokuje polskie górnictwo? Związki piszą listy

Przyjęcie unijnego rozporządzenia metanowego oznacza błyskawiczną likwidację polskiego górnictwa węgla energetycznego i koksowego oraz utratę nawet kilkuset tysięcy miejsc pracy – alarmują śląsko-dąbrowska i górnicza „Solidarność”. Związkowcy chcą spotkania z szefami komisji Parlamentu Europejskiego, które pracują nad tym aktem prawnym.

Import rośnie, bo kopalnie nie są w stanie wydobyć więcej. Dane ARP za 2022 r. wskazują, że wydobycie węgla kamiennego wyniosło ok. 52,8 mln ton, a w 2021 r. było to ok. 55 mln ton. Wydobycie było mniejsze przy spadającym jednocześnie zatrudnieniu. W grudniu 2021 r. w górnictwie zatrudnionych było 77,5 tys. osób. Rok później 75,4 tys. Rośną zaś – patrząc na miesięczne zestawienie – zapasy węgla. W sierpniu 2022 r. było to ledwie 1 mln ton. W grudniu zapasy surowca wynosiły już 2,2 mln ton. Dane te stara się tłumaczyć Markowski, który podkreśla, że górnictwo dostaje dwa sprzeczne sygnały. – Z jednej strony w związku z trendem wygaszania kopalń wyznaczamy branży plan redukcji wydobycia surowca, dotując tym samym branżę, a z drugiej strony rządzący domagają się, aby kopalnie zwiększyły wydobycie w czasie kryzysu. Proces zamykania kopalń trwa i nie da się od niego odejść, jeśli cały system jest nastawiony na odejście od górnictwa. Kopalnie nie mają możliwości zwiększenia wydobycia, kiedy z pracy odchodzą tysiące zatrudnionych – mówi.

Czytaj więcej

Węgiel

Są założenia do ustawy, która pozwoli na powstanie węglowego giganta

Rząd chce w I kw. br. przyjąć projekt ustawy dot. systemu osłon socjalnych dla pracowników branży energetycznej i branży górnictwa węgla brunatnego dotkniętych skutkami polityki klimatycznej. Są założenia do ustawy, która ma być przygotowaniem gruntu pod wydzielenie aktywów węglowych ze spółek energetycznych. Ustawa ma pojawić się jeszcze w tym miesiącu. Bruksela będzie musiała ją jeszcze notyfikować.

Konrad Świrski, wykładowca Politechniki Warszawskiej, wskazuje, że dane ARP pokazują niedopasowanie popytu do podaży przy jednoczesnym posiłkowaniu się drogim importowanym węglem. – Wciąż tkwimy w systemowym niedostosowaniu górnictwa do otoczenia rynkowego. Przez ostatnie miesiące wskazywano, że będziemy zwiększać wydobycie. To w obecnych uwarunkowaniach gospodarczych i geologicznych jest niemożliwe. Wydobycie jest nieefektywne i drogie. Ceny wskazują, że polski węgiel ponownie jest droższy od importowanego, więc nic dziwnego, że import ponownie rośnie – mówi. Jego zdaniem trudno w takiej sytuacji zrozumieć niechęć rządu do OZE, skoro nasze krajowe wydobycie nie nadąża za podażą. – W takiej sytuacji warto zmniejszyć uzależnienie energetyki od paliw kopalnych na rzecz innych źródeł. Dzieje się to, ale zbyt wolno. Skoro nie jesteśmy w stanie więcej produkować, to ograniczmy import poprzez większą ilość OZE, które można stabilizować tą energetyką systemową, którą jeszcze posiadamy – kończy nasz rozmówca.