Bieruń, Radlin i Lubomia – wszystkie z województwa śląskiego – to liderzy rankingu gmin, których mieszkańcy najchętniej uczestniczyli w programie „Czyste Powietrze" w pierwszym kwartale tego roku. Ranking powstał przy współpracy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Polskiego Alarmu Smogowego i Banku Światowego – ma motywować samorządy, by przekonywały swoich mieszkańców do wymiany kopciuchów. Każdy może w specjalnej wyszukiwarce dostępnej na stronie czystepowietrze.gov.pl oraz polskialarmsmogowy.pl/ranking/ odnaleźć swoją gminę i zobaczyć, ile wniosków o dotacje złożyli mieszkańcy. W programie, który został ulepszony na bazie uwag samorządów i PAS, uczestniczy już niemal 2 tys. gmin z całej Polski. NFOŚiGW będzie premiował nowe jednostki samorządu terytorialnego, które będą wchodziły do programu – na ekstraśrodki dla najbardziej aktywnych gmin NFOŚiGW przeznaczy 16 milionów złotych, w sumie 100 mln zł dodatkowo.
– Jak większość gmin na Górnym Śląsku spodziewaliśmy się sporego zainteresowania programem „Czyste Powietrze". Jednak ostateczna skala popularności programu przerosła nawet nasze oczekiwania, gdyż nikt chyba nie spodziewał się drugiego miejsca w ogólnopolskim rankingu – mówi Barbara Magiera, burmistrz Radlina (blisko 50,3 proc. właścicieli domków jednorodzinnych sięgnęło po dotację). Jej zdaniem na tak dużą popularność „Czystego Powietrza" wpłynął fakt pojawienia się w Radlinie punktu konsultacyjnego tego programu – Fundusz daje na jego uruchomienie do 30 tys. zł. – To bardzo pomocne rozwiązanie – mieszkańcy mogą umówić się na konkretną datę w punkcie oraz omówić wszystkie kwestie, rozwiać wątpliwości i złożyć dokumenty– podkreśla burmistrz Magiera. Dlaczego mieszkańcy śląskich miast tak chętnie uczestniczą w tym programie? Wśród 20 najaktywniejszych gmin w programie aż 16 to gminy z województwa śląskiego. – Przemysł górniczy – choć dał pracę i de facto stworzył nasze miasta – mocno zaingerował w środowisko naturalne. Nasi mieszkańcy są bardzo wrażliwi na kwestie jakości powietrza. Widać to po skali zainteresowania naszymi miejskimi programami dofinansowania do wymiany kopciuchów – dodaje burmistrz Radlina.
Sukces Bierunia, który jest na pierwszym miejscu w Polsce (50,5 proc. wskaźnika aktywności w programie), to w dużej mierze efekt zaangażowania gminy w promocję programu i uświadamiania mieszkańcom, że wymiana kopciucha na ekologiczne ogrzewanie to obowiązek.
Po pierwsze, zgodnie z uchwałą antysmogową Sejmiku Województwa Śląskiego do końca 2021 roku wymienione muszą być wszystkie piece bezklasowe. – Dlatego miasto Bieruń od roku 2020 prowadzi intensywne działania informacyjno-edukacyjne, których celem jest dotarcie z wiedzą i pomocą do wszystkich mieszkańców miasta – mówi Magdalena Kutynia, rzecznik prasowy Urzędu Miejskiego w Bieruniu.
Bierunian mobilizują tzw. zielone kontrole (trwają od wiosny 2020 roku). – Pracownicy urzędu miejskiego wspólnie z funkcjonariuszami straży miejskiej odwiedzają bieruńskie domy, a podczas wizyt sprawdzają rok produkcji pieca, upewniają się, czy mieszkańcy prawidłowo palą w piecu, odpowiadają na pytania dotyczące konieczności wymiany pieca i udzielają informacji na temat dostępnych dofinansowań, w tym z rządowego programu – tłumaczy rzeczniczka gminy Bieruń.
