PEP2040 stanowi jasną wizję strategii Polski w zakresie transformacji energetycznej

Po 12 latach, od przyjęcia poprzedniej polityki, rząd zatwierdził nowy dokument strategiczny – „Politykę energetyczną Polski do 2040 r.”. To ważny moment dla całego sektora paliwowo-energetycznego – pisze Michał Kurtyka, minister klimatu i środowiska.

Polska stoi przed wyzwaniem zbudowania nowego systemu energetycznego, o wielkości porównywalnej do obecnego, w ciągu najbliższych dwóch dekad. Wynika to z jednej strony z potrzeby nadania dynamiki dążeniu ku nisko- i zeroemisyjnej transformacji polskiej gospodarki, ale też z konieczności zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju.

Specyficzny punkt startowy i wymiar potrzeb transformacji Polskiej energetyki wynika w dużym stopniu z uwarunkowań historycznych. Od końcówki lat 80. dokonał się w naszym kraju ogromny postęp. Dzięki wzrostowi gospodarczemu możliwa była reindustrializacja kraju i dostosowanie energetyki i przemysłu do coraz bardziej wymagających norm ekologicznych obowiązujących w Unii Europejskiej.

Michał Kurtyka, minister klimatu i środowiska/materiały prasowe

Foto: energia.rp.pl

Nowa, zaktualizowana po 12 latach „Polityka energetyczna Polski do 2040 r.” wskazuje kierunki naszej transformacji energetycznej. Została ona oparta na trzech filarach. Pierwszy z nich to sprawiedliwa transformacja, czyli uwzględnienie potrzeb regionów, które dziś są uzależnione od paliw kopalnych. PEP2040 bierze pod uwagę potrzeby tych grup zawodowych i regionów, które bez odpowiedniej interwencji poniosą niewspółmierny koszt transformacji.

Chodzi tu m.in. o zapewnienie nowych miejsc pracy i gałęzi przemysłu, uczestniczących w przekształceniach sektora energii. Dodatkowo, działania związane z transformacją rejonów węglowych będą wspierane kompleksowym programem rozwojowym. Transformacja energetyczna może stworzyć ok. 300 tys. nowych miejsc pracy w branżach związanych z odnawialnymi źródłami energii, energetyką jądrową, elektromobilnością, infrastrukturą sieciową, cyfryzacją czy termomodernizacją budynków.

Adobe Stock

Foto: energia.rp.pl

Drugi filar to zeroemisyjny system energetyczny. Jest to kierunek długoterminowy, w którym zmierza transformacja energetyczna. Stoimy bowiem przed wyzwaniem, jakim jest starzenie się polskiego systemu konwencjonalnego, a jednocześnie, pomimo pandemii, spodziewamy się zwiększenia zapotrzebowania na energię elektryczną w Polsce. Z roku na rok odnotowujemy systematycznie zwiększone zapotrzebowanie na energię zarówno w sezonie letnim, jak i zimowym. Będziemy więc budować nowe moce – w 2040 r. ponad połowę mocy zainstalowanych będą stanowić źródła zeroemisyjne.

Szczególną rolę odegra w tym procesie wdrożenie do polskiego systemu elektroenergetycznego morskiej energetyki wiatrowej i uruchomienie elektrowni jądrowej. Będą to dwa strategiczne, nowe obszary i gałęzie przemysłu, które zostaną zbudowane w Polsce. To szansa na rozwój krajowego przemysłu i wyspecjalizowanych kompetencji kadrowych oraz nowe, wysokopłatne miejsca pracy i generowanie wartości dodanej dla krajowej gospodarki. Równolegle do wielkoskalowej energetyki, rozwijać się będzie energetyka rozproszona i obywatelska – oparta na lokalnym kapitale.

Transformacja wymaga również zwiększenia wykorzystania technologii OZE w wytwarzaniu ciepła i zwiększenia wykorzystania paliw alternatywnych w transporcie, także poprzez rozwój elektromobilności i wodoromobilności. Zmiany te doprowadzą do redukcji emisji zanieczyszczeń, a przez to poprawy jakości życia społeczeństwa.

Foto: energia.rp.pl

Wreszcie trzeci filar polityki energetycznej Polski. Dotyczy on naszej ambicji i aspiracji społecznej – poprawy jakości powietrza. Z jednej strony zakłada on modernizację systemu ciepłowniczego, z drugiej transformację tkanki mieszkaniowej, termomodernizację domów. Ważną rolę pełni tu realizacja naszych flagowych projektów, takich jak „Czyste Powietrze” czy „Mój Prąd”, wreszcie rozwój transportu, głównie zbiorowego, zeroemisyjnego – elektrycznego, wodorowego – w miastach.

Mamy więc na dwadzieścia lat wytyczone ambitne kierunki, które będą nadawały sens naszym działaniom legislacyjnym. PEP2040 będzie swoistym kompasem dla rządu, przedsiębiorców, samorządów i obywateli, który wprowadzi Polskę na ścieżkę dążenia do gospodarki niskoemisyjnej i pozwoli uczestniczyć w zielonej transformacji.

PEP2040 stanowi jasną wizję strategii Polski w zakresie transformacji energetycznej, tworząc jednocześnie oś dla programowania środków unijnych związanych z sektorem energii, jak i realizacji potrzeb gospodarczych wynikających z osłabienia gospodarki pandemią COVID-19. „Polityka energetyczna Polski do 2040 r.” ma również istotne znaczenie dla zaawansowanych prac nad Krajowym Planem Odbudowy, który stanowi podstawę do wydatkowania funduszy w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Wzmocnienia Odporności oraz planów sprawiedliwej transformacji i projektu Umowy Partnerstwa.

Ostatni taki dokument był przyjęty w 2009 roku i widać jak bardzo jest on potrzebny właśnie teraz, pamiętając o tym, że kwestia energetyczna jest kwestią suwerenności i bezpieczeństwa gospodarczego. Zatem jeśli chcemy zapewnić Polsce samowystarczalność, odpowiadać na rosnące potrzeby energetyczne naszego kraju i aspiracje społeczeństwa, a także konkurencyjność gospodarki i ekologię, to „Polityka energetyczna Polski do 2040 r.” jest strategią, która doskonale wpisuje się w realizację tych działań. Działań, mających na celu wykorzystanie krajowego potencjału gospodarczego, surowcowego, technologicznego i kadrowego oraz stworzenie poprzez sektor energii dźwigni rozwoju gospodarki, sprzyjającej sprawiedliwej transformacji.