Będzie trudniej o dopłaty z programu „Czyste Powietrze”? Ministerstwo rozważa zmiany

W Ministerstwie Klimatu i Środowiska rozpoczęły się konsultacje społeczne dotyczące programu „Czyste Powietrze”. Mają wskazać jego problemy i ich możliwie rozwiązania. Czy zatem możemy spodziewać się zmian w programie „Czyste Powietrze” w 2025 roku?

Publikacja: 24.10.2024 06:35

W Ministerstwie Klimatu i Środowiska trwają konsultacje społeczne w związku z programem "Czyste Powi

W Ministerstwie Klimatu i Środowiska trwają konsultacje społeczne w związku z programem "Czyste Powietrze"

Foto: Adobe Stock

Program „Czyste Powietrze” funkcjonuje od 2018 roku. Umożliwia dofinansowanie przez państwo termomodernizacji budynków oraz wymiany starych i nieefektownych źródeł ciepła na nowoczesne. W trakcie działania programu ujawnia się jednak wiele luk w jego regulaminie, które pozwalają na liczne nadużycia. Z tego powodu rozważa się wprowadzenie zmian.

Konsultacje społeczne na ich temat potrwają w Ministerstwie Klimatu i Środowiska – zgodnie z zapowiedziami wiceministra Krzysztofa Bolesty – przynajmniej do końca października. Brak jednak na razie konkretnej informacji o tym, jakich zmian w programie „Czyste Powietrze” można spodziewać się w 2025 roku. Na ten moment można jedynie podejrzewać, jakich obszarów programu mogą dotyczyć na podstawie wniosków wyciągniętych z dotychczas odbytych konsultacji.

Program „Czyste Powietrze”: Konsultacje społeczne w Ministerstwie Klimatu i Środowiska

4 października 2024 roku w Ministerstwie Klimatu i Środowiska odbyły się konsultacje społeczne dotyczące programu „Czyste powietrze”, którym przewodniczył wiceminister klimatu i środowiska Krzysztof Bolesta. Było to pierwsze z zaplanowanego cyklu spotkań w tym temacie. Relacja ze spotkania zamieszczona została na stronie internetowej Ministerstwa Klimatu i Środowiska oraz na rządowej stronie poświęconej programowi „Czyste Powietrze”.

Krzysztof Bolesta w trakcie swojego wystąpienia inaugurującego konsultacje społeczne przyznał, że program ma „pewne niedociągnięcia” i z tego powodu ministerstwo zdecydowało się na zorganizowanie konsultacji, w trakcie których mają zostać przedyskutowane różne kwestie. Dodał, że liczy na uwagi i spostrzeżenia uczestników spotkania.

Czytaj więcej

Dofinansowanie na wymianę okien. W tych programach można składać wnioski w 2024

Kryteria wejścia do programu „Czyste Powietrze”: Czy będą zmiany?

Konsultacje społeczne rozpoczęły się od dyskusji na temat obowiązujących kryteriów wejścia do programu, a także sposobu dokumentowania i weryfikacji dochodów. Wspomniano o problemie sztucznego zaniżania dochodów poprzez dopisywanie jako współwłaścicieli nieruchomości osób o niskich dochodach lub też dołączanie do składu gospodarstwa domowego osób, które w rzeczywistości w nim nie mieszkają.

W tej części spotkania dyskutowano również nad:

  • progami dochodowymi – ich wysokością oraz tym, czy powinny być one jedynym kryterium wejścia do programu;
  • dołączeniem kryterium w postaci stanu technicznego budynku;
  • włączaniem ośrodków pomocy społecznej (GOPS i MOPS) do rozpatrywania wniosków o przyznanie pełnego dofinansowania z programu.

Czytaj więcej

Nawet do 50 tys. zł. Jakie dofinansowanie możesz dostać na pompę ciepła?

Możliwe zmiany w prefinansowaniu w programie „Czyste Powietrze”

W dalszej części spotkania przedmiotem rozmów było prefinansowanie w programie „Czyste Powietrze”, które w założeniu miało ułatwić udział w nim osobom mniej zamożnym. Jednak w rzeczywistości stało się polem do licznych nadużyć. Pełnomocnicy niejednokrotnie wykorzystują niewiedzę osób, które reprezentują. Jest to możliwe w związku z elastycznymi zasadami programu oraz uproszczonymi procedurami. W związku z tym pojawiły się propozycje:

  • zmiany kryteriów wejścia do programu dla firm wykonawczych;
  • zaangażowania podmiotów zewnętrznych (banków);
  • ewentualnej rezygnacji z prefinansowania w przypadku zapewnienia szybkich wypłat w formie refundacji.

Program „Czyste Powietrze”: Co ze standardem energetycznym budynków?

Kolejnym tematem poruszonym w trakcie konsultacji był standard energetyczny budynków. Omówiono obowiązujące obecnie w programie wymagania związane z tym tematem, a także zastanawiano się nad ewentualnymi zmianami. Zaproponowano:

  • wprowadzenie oceny energetycznej budynku przed rozpoczęciem prac,
  • wprowadzenie wymogu osiągnięcia przez budynek konkretnego standardu energetycznego po zakończeniu inwestycji;
  • wprowadzenie obowiązkowej termomodernizacji budynku, np. w przypadku najwyższego poziomu finansowania;
  • rezygnację z audytów energetycznych na rzecz świadectw charakterystyki energetycznej budynków, nad którymi prace podlegają ściślejszej kontroli;
  • aby cele programu były zbieżne z Długoterminową Strategią Renowacji Budynków.  

Czytaj więcej

Odpady na wagę, zielona energia, materiały z odzysku

Czy wykonawcy w programie „Czyste Powietrze” muszą szykować się na zmiany?

Uczestnicy spotkania rozmawiali następnie na temat wykonawców w programie „Czyste Powietrze”. Pojawiły się propozycje rozwiązań, dzięki którym ich praca podlegałaby ściślejszej kontroli:

  • obowiązek korzystania przez nich z uszczegółowionych wzorów umów;
  • obowiązkowe ubezpieczenie OC;
  • stworzenie listy rekomendowanych wykonawców i weryfikacja jej przez organizacje branżowe;
  • wprowadzenie szkoleń dla pracowników;
  • stworzenie dodatkowego programu kształcenia instalatorów;
  • wzmocnienie nadzoru nad rozliczeniami między beneficjentami programu, a wykonawcami, aby możliwa była weryfikacja wystawionych faktur.

Program „Czyste Powietrze”: Czy będą zmiany dotyczące stosowanych technologii?

Na koniec spotkania omówione zostały technologie obecnie stosowane w programie „Czyste Powietrze”. Dyskutowano nad:

  • wymaganiami dla pomp ciepła i kotłów na biomasę, które znajdują się na liście ZUM (Zielonych Urządzeń i Materiałów);
  • wystarczalnością obecnego katalogu kosztów kwalifikowanych (urządzeń i materiałów);
  • nielegalnymi modyfikacjami kotłów na paliwa stałe;
  • uwzględnianiem przez program w przyszłości instalacji hybrydowych oraz promowaniem wysokiej jakości urządzeń i materiałów.

Program „Czyste Powietrze” funkcjonuje od 2018 roku. Umożliwia dofinansowanie przez państwo termomodernizacji budynków oraz wymiany starych i nieefektownych źródeł ciepła na nowoczesne. W trakcie działania programu ujawnia się jednak wiele luk w jego regulaminie, które pozwalają na liczne nadużycia. Z tego powodu rozważa się wprowadzenie zmian.

Konsultacje społeczne na ich temat potrwają w Ministerstwie Klimatu i Środowiska – zgodnie z zapowiedziami wiceministra Krzysztofa Bolesty – przynajmniej do końca października. Brak jednak na razie konkretnej informacji o tym, jakich zmian w programie „Czyste Powietrze” można spodziewać się w 2025 roku. Na ten moment można jedynie podejrzewać, jakich obszarów programu mogą dotyczyć na podstawie wniosków wyciągniętych z dotychczas odbytych konsultacji.

Pozostało 87% artykułu
Energetyka Zawodowa
Jak zaradzić problemom z dostępem mocy do produkcji prądu?
Energetyka Zawodowa
EBOR chce złagodzić zimę w Ukrainie. Bank wspiera energetykę
Energetyka Zawodowa
Zadania nowego pełnomocnika: moc do produkcji prądu i model finansowania atomu
Energetyka Zawodowa
Energa wskazuje plusy dalszej obecności na GPW. W tle finansowanie transformacji
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Energetyka Zawodowa
Zwrot ws. węglowej elektrowni w Ostrołęce. Energa mówi o „szkodach wielkiej wartości”