Jak odmrozić ceny prądu bez ich mocnego skoku

Prognozy Urzędu Regulacji Energetyki wskazują, że bez mechanizmów osłonowych wartość rachunku za prąd może w 2024 roku wzrosnąć aż o 60–70 proc.

Aktualizacja: 03.11.2023 06:14 Publikacja: 03.11.2023 03:00

Jak odmrozić ceny prądu bez ich mocnego skoku

Foto: Adobe Stock

Bartłomiej Sawicki

Spółki energetyczne złożyły już wnioski taryfowe na sprzedaż energii elektrycznej (najważniejsza składowa rachunku) do prezesa URE. Chodzi o zatwierdzenie cen dla gospodarstw domowych. Oficjalnie koncerny nie informują o stawkach. Jedynie Polska Grupa Energetyczna przekazała nam, że wnioskowane przez spółki ceny są niższe niż te, które zostały zatwierdzone w bieżącej taryfie na 2023 r. Było to między 1060 a 1130 zł za MWh. Tych cen Polacy nie płacili, bo rząd zamroził je na poziomie z 2022 r. w wysokości 414 zł za MWh. Obowiązują do końca tego roku.

Nieoficjalnie dowiadujemy się, że propozycje taryf tylko na cenę energii wynoszą między 780 zł a nawet ponad 900 zł za MWh. URE może skorygować stawki do kwoty ok. 800 zł za MWh lub niższej. Takie stawki, jakie proponują spółki, oznaczałyby podwyżki rzędu 90–120 proc. za samą energię. W skali całego rachunku byłyby to wzrosty powyżej 70 proc., na rachunku bowiem widnieje też m.in. koszt dystrybucji (ten może się nie zmienić) czy opłata mocowa (wsparcie elektrowni węglowych).

Czytaj więcej

Opinie Ekonomiczne

Krzysztof Adam Kowalczyk: Koniec wyborczej promocji. Nie da się mrozić cen energii w nieskończoność

Cen prądu dla gospodarstw domowych nie da się w nieskończoność mrozić, ale skokowy wzrost o 60–70 proc. nam raczej nie grozi. Spodziewałbym się rozmrażania stawek rozłożonego na wiele kwartałów.

Oszczędzasz, płacisz mniej

Takie podwyżki i tak będą wymagać interwencji rządu. Eksperci proponują stopniowe odmrażanie cen. Zdaniem Aleksandra Śniegockiego, prezesa Instytutu Reform, w ostatnich 12 miesiącach ustępujący rząd wprowadził całą paletę rozwiązań ograniczających wzrost cen energii. – Aby uniknąć jednorazowego, skokowego ich wzrostu, warto zacząć ograniczać poszczególne mechanizmy pomocowe już w nadchodzącym roku. Priorytetem powinno być zapewnienie większych bodźców do oszczędzania – mówi Aleksander Śniegocki.

Proponuje on działania w trzech obszarach. Po pierwsze, należy jego zdaniem obniżyć wielkość zużywanej energii z zamrożoną ceną przez gospodarstwa domowe. Pierwotnie były to 2 MWh energii zużycia w ciągu roku. Przed wyborami ten limit podwyższono nawet do 3 MWh. Warto rozważyć obniżenie tego pułapu poniżej średniorocznego zużycia na gospodarstwo (ok. 2 MWh w ciągu roku – dane GUS – red.) do np. 1,5 MWh. Wówczas nadal większość energii zużywanej przez polskie rodziny będzie objęta preferencyjną stawką. Jednocześnie limit mógłby zostać podwyższony dla osób korzystających z ogrzewania elektrycznego – mówi.

Po drugie, godne rozważenia, zdaniem naszego rozmówcy, jest podniesienie ceny zamrożonej z 2022 r., a więc z 414 zł za MWh na nieco wyższą stawkę, ale nadal znacznie niższą od tej, która wynikałaby z przyznanych sprzedawcom energii taryf. – To byłoby stopniowe odmrożenie cen, ale jeszcze nie ich całkowite urynkowienie – dodaje.

Po trzecie, warto także podnieść cenę energii elektrycznej zużywanej powyżej poziomu zużycia z zamrożoną ceną. Obecnie to 695 zł za MWh. – Musiałaby być ona odpowiednio wyższa niż cena mrożona i zbliżona do realnych poziomów taryf – mówi Śniegocki.

Czytaj więcej

Ceny Energii

Jakie będą ceny prądu w 2024 r.? Prezes URE: Podwyżki trudne do przyjęcia

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki Rafał Gawin przyznaje, że skala podwyżek cen prądu może być trudna do zaakceptowania przez społeczeństwo.

O ile wyższe mogłyby być rachunki za energię elektryczną w efekcie takich rozwiązań? Ekspert szacuje średnie wzrosty na poziomie 10–20 proc. – Podwyżka tej skali będzie spójna ze ścieżką dochodzenia do docelowego poziomu cen w perspektywie dwóch–trzech lat, bez jednorazowych skoków rzędu 60–70 proc. Ostateczna decyzja, jak rozłożyć cięcia w systemie osłon, jest po stronie decydentów, warto jednak, żeby nie skupiali się tylko na jednym parametrze – regulowanej cenie energii – ani na jednym roku, tylko spojrzeli na problem z szerszej perspektywy – wskazuje Śniegocki.

Bony dla biedniejszych

Z kolei ośrodek analityczny Forum Energii proponuje wprowadzenie bonu energetycznego dla odbiorców szczególnie wrażliwych. Jego wartość sięgałaby od 430 zł do 1040 zł w zależności od skali odmrożenia i grupy, której miałby on przysługiwać. Koszty takiego mechanizmu wynosiłyby od 6,8 mld zł do 9,4 mld zł. Środki miałyby pochodzić ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2.

Ważne KPO

Eksperci proponują także podwyższenie ceny energii będącej dotychczas zamrożoną i zwiększenie inwestycji z odblokowanych środków z Krajowego Planu Odbudowy na rzecz poprawy efektywności energetycznej. Ze środków KPO można zwiększyć także inwestycje w sieci dystrybucyjne.

– Te działania powoli odmrażałyby ceny, a z drugiej strony – dzięki KPO – pobudziłyby klientów do inwestycji w domową fotowoltaikę i magazyny energii. – Proponujemy także wprowadzenie nowej taryfy grzewczej, dla tych, którzy ogrzewają się energią elektryczną – podkreśla ośrodek analityczny w swoich propozycjach.

To rozwiązania na tu i teraz. Ceny energii w kolejnych latach prawdopodobnie nadal będą rosły, ale już nie tak szybko i dynamicznie jak w ostatnich latach. Przez zamrożenie cen energii rynkowe wzrosty cen kumulowały się. Zdaniem Macieja Gackiego, analityka Instytutu Jagiellońskiego, aby stopniowo w kolejnych, a nie szokowo przywrócić ceny energii do poziomu taryf prezesa URE należy zwiększyć rolę konsumenta, aby stawał się on coraz bardziej świadomym uczestnikiem rynku. – Rozwiązaniem mogą być nowe produkty sprzedażowe zakładów energetycznych. Cenniki mogłyby bazować na dynamicznie zmieniających się cenach w środku dnia. Dla przykładu tańsza energia dla klienta mogłaby być oferowana w poszczególnych godzinach np. w środku dnia lub w nocy. Wówczas cena energii na tzw. rynku bilansującym jest niska. Wiązałoby się z większym wykorzystaniem tzw. taryfy dynamicznej (cena prądu zmienia się w czasie), której stosowanie jest już prawnie możliwe– mówi dodając, że obecnie dostępne taryfy dwustrefowe są niewystarczające bo wahania cen energii występują znacznie częściej. Wskazuje on jednak, że w zakresie nowych produktów sprzedaży inicjatywa powinna wyjść od samych firm energetycznych.

Energetyka Ceny energii

Pozostało 90% artykułu

Ceny Energii

Mrożenie cen energii już pewne. Prezydent podpisał ustawę

We wtorek prezydent podpisał nowelizację ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców. Ta nowela pozwoli na wydłużenie niższych cen prądu niż wynikałoby to z cen rynkowych na 2025 r.

Materiał Promocyjny

Nowe pełne energii BMW serii 1. Stworzone z myślą o Tobie. Zapytaj o ofertę

Ceny Energii

Samorządy i biznes jednak z zamrożoną ceną prądu. Ale jest ograniczenie

Sejm uchwalił w środę ustawę o zamrożeniu na poziomie 500 zł za MWh netto cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych do końca września 2025 r. Do końca marca przyszłego roku zamrożone ceny energii będą miały też samorządy i podmioty użyteczności publicznej.

Czy licznik pokazuje prawidłowe zużycie prądu? Aby to sprawdzić, wystarczy prosty test

Ceny Energii

Które firmy mogą stracić na braku mrożenia cen energii? Sprzedawcy odpowiadają

Rząd przekonuje, że ceny rynkowe energii elektrycznej spadły już na tyle, że dalsze mrożenie cen energii dla biznesu i samorządów nie ma sensu. Jak się jednak okazuje, są jeszcze firmy, które korzystają z mrożonej ceny energii, a jej brak będzie dla nich wyzwaniem w 2025 r.

Ceny Energii

Samorządy i firmy bez mrożenia cen energii mogą sobie poradzić, ale są warunki

Gospodarstwa domowe w przyszłym roku za prąd będą nadal płacić po 500 zł/MWh. Z tzw. mrożenia cen nie będą mogły jednak już korzystać samorządy oraz małe i średnie przedsiębiorstwa. Samorządy są podzielone w sprawie wstrzymania wsparcia dla nich.

Materiał Promocyjny

Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao

Bank zachęca rodziców do wprowadzenia swoich dzieci w świat finansów. W prezencie można otrzymać 200 zł dla dziecka oraz voucher na 100 zł dla siebie.

Ceny Energii

Rząd przyjął projekt ustawy o mrożeniu cen energii

Rząd przedłuża na 2025 rok działania osłonowe, które mają ochronić gospodarstwa domowe przed wzrostem rachunków za energię elektryczną. Za MWh zapłacimy nadal 500 zł. Na rozwiązania dotyczące mrożenia cen energii elektrycznej rząd przeznaczy w 2025 roku ok. 5,4 mld zł.

Materiał Promocyjny

Jaecoo J7 w leasingu od 1670 zł/mies.

Atom

Rząd rusza z konsultacjami rynkowymi na temat atomu. Chodzi o drugą elektrownię

Następne postępowanie w sprawie wyboru partnera dla drugiej elektrowni jądrowej w Polsce musi mieć charakter konkurencyjny – powiedział pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej Wojciech Wrochna.

Ceny Energii

Mrożenie cen energii już pewne. Prezydent podpisał ustawę

Członek Rady Polityki Pieniężnej Ludwik Kotecki

Dane gospodarcze

Kolejni członkowie RPP mówią w sprawie stóp procentowych inaczej niż Glapiński

- Marzec 2025 r. powinien pozostać w mocy jako moment dyskusji o obniżkach stóp procentowych – mówi „Rzeczpospolitej” Ludwik Kotecki. To kolejny członek RPP, który ma inne stanowisko niż przedstawione przez prezesa Glapińskiego w zeszłym tygodniu.

Opinie Ekonomiczne

Janusz Jankowiak: Stopy procentowe? Sam tego chciałeś Grzegorzu Dyndało

Swoimi niezgrabnymi decyzjami co do cen energii, za którymi dopatrzeć się można elementów gry politycznej, rząd umożliwił prezesowi NBP zgrabne włączenie się do zabawy.

Atom

Kanadyjczycy gotowi współfinansować polski atom

Polskie Elektrownie Jądrowe zbierają pieniądze na budowę elektrowni jądrowej w Choczewie. Listy intencyjne dotyczące finansowania dłużnego opiewają już na kwotę 81 mld zł.

Energetyka

Rosnące ceny energii zostaną przerzucone na spółki energetyczne? Jest zapowiedź

– Spółki energetyczne muszą się podzielić odpowiedzialnością za ceny energii – powiedział podczas Konwencji Koalicji Obywatelskiej w Gliwicach Rafał Trzaskowski, kandydat KO w wyborach prezydenckich.

Banki

Goldman Sachs opuszcza zieloną koalicję banków. Nadal będzie wspierać transformację

Amerykański gigant poinformował o opuszczeniu koalicji banków, której celem jest dostosowanie działalności, udzielania pożyczek i inwestowania zgodnie zasadami ochrony klimatu. Za poprzedniego rządu w Polsce, bank ten miał finansować działalność Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego.

OZE

Brak chętnych, wysokie ceny. Rosną obawy o rozwój wiatraków na morzu

W ostatnim przetargu na kolejne morskie farmy wiatrowe na Morzu Północnym, który organizowała Dania, nie wpłynęła żadna oferta, co stanowi kolejny cios dla branży. Do podobniej sytuacji doszło w ubiegłym roku w Wielkiej Brytanii. Po podwyższeniu cen na aukcjach, w tym roku na Wyspach udało się przyznać kontrakty na 5 GW. W Danii może być podobnie. W Polsce, aby uniknąć takiego scenariusza, rząd zmienił prawo.