Poza zaprojektowaniem wielowarstwowego systemu bezpieczeństwa, stworzone zostanie również odpowiednie oprogramowanie wspierające procesy związane z funkcjonowaniem elektrowni, m.in. do monitorowania czynności związanych z eksploatacją oraz stałą modernizacją instalacji, w taki sposób, aby zabezpieczyć komponenty cyfrowe przed wprowadzeniem wirusów lub zastosowaniem nieautoryzowanego oprogramowania, co mogłoby zagrozić bezpiecznemu funkcjonowaniu elektrowni. Warto podkreślić, że takie oprogramowanie dla instalacji jądrowych uwzględnia nie tylko bezpieczeństwo podczas codziennej eksploatacji, ale również fizyczne bezpieczeństwo zasobów cyfrowych. W elektrowniach jądrowych obecnie eksploatowanych działa dedykowany personel prowadzący stały nadzór integralności funkcji cyfrowych, wydajności infrastruktury IT w oparciu o wcześniej przygotowany plan działania, co gwarantuje szybką reakcję w sytuacjach awaryjnych (kryzysowych).
Duże elektrownie mają osobne systemy łączności i są odizolowane od sieci internetowych powszechnie dostępnych. Chodzi o zagrożenie cyberatakami. Są osobne systemy SCADA. Czy Amerykanie mają tu doświadczenie, które można zaoferować Polsce?
Tak. Prawie 20 lat temu przedstawiciele amerykańskiego przemysłu jądrowego, wspólnie z Komisją Dozoru Jądrowego USA (US Nuclear Regulatory Commission, NRC) – odpowiednikiem polskiej Państwowej Agencji Atomistyki – wypracowali całościowe podejście, do dziś regularnie aktualizowane, do kwestii cyberbezpieczeństwa związanego z wszelkim oprogramowaniem używanym w typowej elektrowni jądrowej w Ameryce. Ten wymagany przepisami zbiór wskazań, wchodzący w skład amerykańskiego Kodeksu Przepisów Federalnych (Code of Federal Regulations), narzuca szczegółowe sposoby postępowania w odniesieniu do wszystkich systemów cyfrowych, jak i wszelkich innych funkcjonalności wspomagających działanie elektrowni jądrowych w taki sposób, aby zapewnić bezpieczeństwo publiczne.
Podejście do kwestii bezpieczeństwa energetyki jądrowej, praktykowane w Stanach Zjednoczonych, może stanowić wzór dla rynku energetyki jądrowej w Polsce. Z kolei doświadczenia Accenture, zdobyte w trakcie budowy oraz licencjonowania reaktora jądrowego Westinghouse AP1000 w elektrowni Vogtle (USA, Georgia), skutkują sprawdzonym podejściem, które może okazać się cennym wsparciem dla projektu związanego z instalacją reaktora Westinghouse AP1000 w Polsce.
Polska da radę obsłużyć taki system?
Amerykański program cyberbezpieczeństwa oraz szczegółowa strategia dotycząca jego wdrożenia podlegają cyklicznym ocenom i inspekcjom amerykańskiej Komisji Nadzoru Jądrowego w ramach programu bieżącego nadzoru nad komercyjnymi elektrowniami jądrowymi. Mogą stanowić dla Polski doskonały wzór postępowania. Jeśli w Polsce wymagania dotyczące bezpieczeństwa cybernetycznego dla reaktora Westinghouse AP1000 byłyby wzorowane na amerykańskich wymogach regulacyjnych NRC, to Polska w pełni skorzystałaby z doświadczeń wypracowanych przy realizacji analogicznego – w sensie zastosowanej technologii reaktora – projektu w Stanach Zjednoczonych.
