Wiosenny start Czystego Powietrza coraz bliżej. Firmy przygotowują się

Nowa odsłona programu dotacji do termomodernizacji "Czyste Powietrze" ruszyć ma zgodnie z planem, a więc pod koniec marca - zapewnia Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Fundusz wnioskuje o dodatkowe pieniądze z EBI rzędu 10 mld zł.

Obecnie program Czyste Powietrze czeka na nową odsłonę i nowy regulamin, których ogłoszenie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) zapowiedział na koniec marca br. Fundusz stara się na ten program o nowe źródło finansowania, poza KPO i środkami własnymi. – Złożyliśmy 18 lutego fiszkę projektową do Europejskiego Banku Inwestycyjnego o pozyskanie 10 mld zł z funduszu modernizacyjnego na finansowanie nowego programu – informuje nas NFOŚiGW.

Nadużycia w programie „Czyste Powietrze” do prokuratury

Nowa wersja programu, zakłada powstanie lokalnych agregatorów programu, aby świadczyć akredytowane usługi termomodernizacyjne. Wybór wykonawców prac w ramach programu „Czyste Powietrze” to jednak zawsze ostatecznie decyzja beneficjenta. - Reforma przewiduje wprowadzenie systemu operatorów, którzy pomogą w przeprowadzeniu beneficjenta przez proces pozyskania i rozliczenia dotacji w programie. W pierwszej kolejności będą to gminy – tłumaczy nam NFOŚiGW. To właśnie pojawienie firm, które mogły w imieniu beneficjenta składać wnioski o dotacje stało się jedną z kontrowersji poprzedniej wersji programu. Dochodziło bowiem – jak informował Fundusz – do wyłudzeń ze strony takich firm. Przez ostatnie półtora roku w przestrzeni publicznej pojawiło się wiele dyskusji nt. nieuczciwych wykonawców. Niektóre firmy pobierały wielomilionowe zaliczki z NFOŚiGW, po czym znikały z rynku. W grudniu Fundusz zidentyfikował ok. 6 tys. wniosków części wykonawców, którzy wnioskowali w imieniu beneficjentów o ok. 600 mln zł. Zawiadomienia ws. tych podejrzanych wniosków, Fundusz skierował do prokuratury.

Czytaj więcej

Transformacja Energetyczna

Wiceprezes NFOŚiGW: Będzie okres przejściowy dla programu „Czyste powietrze”

– Osoby, które przeprowadziły w tym roku wymianę ogrzewania na piec gazowy, a nie zdążyły złożyć...

– Wprowadzenie systemu operatorów ma na celu dotarcie w szczególności do osób starszych i ubogich energetycznie, czyli do grup, z jednej strony narażonych na nierzetelnych wykonawców, z drugiej często wykluczonych cyfrowo. Ponadto wprowadzono w programie nowe zapisy, m.in. dotyczące poprawy jakości prowadzonych termomodernizacji oraz wypłaty zaliczek – informuje nas Fundusz.

Związek wykonawców Czystego Powietrza

Inni uczestnicy tego rynku, firmy które świadczyły m.in. usługi termomodernizacyjne w ramach programu Czyste Powietrze, powołały do życia Związek Pracodawców Czystego Powietrza (PCP), którego akt założycielski podpisano w dniu 21 lutego br. na Sali Notowań GPW w Warszawie, są firmy: Columbus Energy, Arago i Górzny Group. Do grona pierwszych związkowców przystąpili także: Eco4Planet, Fotowoltaika By Energy Solutions, Termostars, Arago Force, Columbus ONE, Defro oraz Carbon Footprint Foundation.

Inspiracją do powołania Związku PCP było spotkanie branży wykonawców Czystego Powietrza z Zarządem NFOŚiGW, które miało miejsce kilka tygodni temu.

- W związku z efektywnością energetyczną mamy w Polsce do obsłużenia ok. 1,5 mln domów. W ciągu 10 lat trzeba będzie przeprowadzić termomodernizację ok. 150 tys. domów rocznie, z czego ok. 75 tys. domów obsługują większe, systemowe przedsiębiorstwa. A zatem mamy do obsłużenia ok. 7,5 tys. domów miesięcznie. Aby udźwignąć tę odpowiedzialność, zdecydowaliśmy się połączyć siły w komunikacji z NFOŚiGW, wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej, jak i między sobą. A nikt nie przypilnuje branży wykonawców programu lepiej niż my sami, przedsiębiorcy - tłumaczy Dawid Zieliński, prezes Columbus Energy.

W ciągu najbliższych dwóch tygodni zostanie powołany niezależny Zarząd PCP, niepowiązany bezpośrednio z firmami wchodzącymi w skład związku. - Chcemy też, żeby reprezentowali nas niezależni, profesjonalni managerowie, którzy mają doświadczenie we współpracy z administracją. Wszystko po to, aby przedsiębiorcy działali sprawnie, według pewnych standardów i procedur, dzięki czemu będzie program działał zdecydowanie płynniej z korzyścią zarówno dla administracji publicznej, beneficjentów i dla nas, przedsiębiorców - twierdzi Adrian Górzny, prezes Górzny Group.

Nadal są zaległości

Zaległości w spłacie dotacji przed wstrzymaniem programu nadal są. - Trwa obsługa wszystkich złożonych wniosków. Wypłata środków na konta WFOŚiGW przebiega bez zakłóceń, zgodnie ze zgłaszanym przez poszczególne fundusze zapotrzebowaniem – zapewnia nas NFOŚiGW.

Zaległości w wypłatach dotacji sięgały w kulminacyjnym momencie na początku 2024 r.  200 tys. wniosków na kwotę 2,6 mln zł. Kiedy pod koniec listopada wstrzymano czasowo przyjmowanie nowych wniosków, to spiętrzenie miało się zmniejszyć. Pod koniec roku tych wniosków było jeszcze 160 tys. Ile jest jeszcze tych nie rozpatrzonych? NFOŚiGW jeszcze nie poinformował.

Nowa, wiosenna odsłona programu „Czyste powietrze” ma ruszyć z końcem marca. Finansowanie tego programu ma być zapewnianie ze środków KPO, programu FEniKS i funduszy europejskich dla Polski Wschodniej. Ma to być kwota 25 mld zł. Do tej kwoty należy doliczyć środki z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, w którym NFOŚiGW zawnioskował o 10 mld zł. Nadal ponad 2 mln pieców węglowych najgorszej jakości tzw. kopciuchów jest w użyciu.