ClientEart: Umowa społeczna z górnikami nie zostanie zaakceptowana przez Komisję Europejską

11 marca br. rząd wrócił do rozmów z przedstawicielami górników w sprawie tzw. umowy społecznej dla branży. Prawnicy z ClientEarth oceniają, że główne elementy projektowanej umowy [1] są niewykonalne, m.in. ze względu na kształt unijnych regulacji w zakresie pomocy publicznej – pisze Marcin Stoczkiewicz, szef ClientEarth Prawnicy dla Ziemi.

Publikacja: 14.03.2021 16:27

ClientEart: Umowa społeczna z górnikami nie zostanie zaakceptowana przez Komisję Europejską

Foto: Miners converse as they work an underground coal seam in the Piniowek coal mine, operated by Jastrzebska Spolka Weglowa SA (JSW), in Pawlowice, Poland, on Wednesday, Feb. 24. 2016. JSW is the largest coking coal producer in Poland and Europe. Photograp...

Od połowy 2020 r. trwają rozmowy pomiędzy Ministerstwem Aktywów Państwowych a przedstawicielami sektora górnictwa węgla kamiennego. Mają one na celu uregulowanie przyszłości branży, która w związku z pandemią koronawirusa popadła w dodatkowe tarapaty finansowe. ClientEarth Prawnicy dla Ziemi poddał ocenie projekt umowy społecznej dla polskiego górnictwa i w opublikowanej właśnie analizie [2] prognozuje, że Bruksela nie zgodzi się na kolejną pomoc dla nierentownego i schyłkowego sektora.

– Przeciągające się rozmowy w sprawie umowy społecznej dla branży wydobycia węgla kamiennego stanowią swego rodzaj teatr, w którym wszystkie strony mają świadomość sytuacji, że czas węgla dobiega końca i przyszła pora na radykalne ruchy, ale udają, że w Brukseli uda się wynegocjować coś więcej niż pomoc dla zwalnianych pracowników – komentuje Wojciech Kukuła, starszy prawnik w ClientEarth, autor analizy.

ClientEarth podkreśla, że w prawie unijnym istnieją szczegółowe przepisy dotyczące pomocy publicznej dla górnictwa węgla kamiennego i aktualnie nie przewidują one możliwości przyznawania pomocy operacyjnej dla działających kopalń. Dodatkowym utrudnieniem jest okoliczność, że obecnie Komisja Europejska, badając proponowane przez państwo środki pomocowe, analizuje ich wpływ na klimat, a unijne prawo konkurencji znajduje się w procesie dostosowania do celu neutralności klimatycznej do 2050 roku.

""

tauron-wydobycie.pl

Foto: energia.rp.pl

Teoretycznie, w wyjątkowych sytuacjach, Komisja Europejska może zatwierdzać pomoc bezpośrednio na podstawie Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Jednak, w ocenie ClientEarth, w tej sprawie nie występują ku temu szczególne przesłanki.

– Próby opierania pozytywnej decyzji Komisji na ogólnych podstawach traktatowych są bardzo ryzykowne. Pamiętajmy, że ostatnio, w podobnej sprawie i po kilku latach rozmów, Bruksela nie zaakceptowała wniosku polskiego rządu o wprowadzenie ulg w nowej opłacie mocowej dla krajowego przemysłu [3] – zauważa Wojciech Kukuła. – Próby wyszarpania kolejnej zgody Komisji na dotowanie polskich kopalń mogą skończyć się podobnie. W tej sytuacji lepiej skupić się na transformacji Śląska i dobrych osłonach socjalnych dla zwalnianych pracowników – dodaje.

Z formułą umowy społecznej wiąże się też szereg innych problemów prawnych. Nie wywołuje ona bezpośrednich skutków prawnych i nie ma skutecznej drogi egzekucji, gdyby strona rządowa nie wywiązywała się z jej postanowień.

Na mocy wynegocjowanego w 2018 roku, ostatniego programu pomocowego dla polskiego górnictwa, sektor ten uzyska do 2023 r. niemal 13 mld zł dotacji z budżetu państwa [4].

Przypisy:
[1] http://nettg.pl/uploads/docs/2021-01/1611056280-umowa-spoleczna-projekt180121.pdf
[2] https://www.documents.clientearth.org/library/download-info/niewykonalna-umowa-spoleczna/
[3] https://www.gov.pl/web/klimat/spotkanie-ministra-kurtyki-z-wiceprzewodniczaca-komisji-europejskiej-nt-nowej-formuly-naliczania-oplaty-mocowej
[4] https://ec.europa.eu/competition/state_aid/cases1/201933/277803_2089152_138_2.pdf

""

Marcin Stoczkiewicz, szef ClientEarth Prawnicy dla Ziemi

Foto: energia.rp.pl

""

Wojciech Kukuła, ekspert ClientEarth Prawnicy dla Ziemi

Foto: energia.rp.pl

Od połowy 2020 r. trwają rozmowy pomiędzy Ministerstwem Aktywów Państwowych a przedstawicielami sektora górnictwa węgla kamiennego. Mają one na celu uregulowanie przyszłości branży, która w związku z pandemią koronawirusa popadła w dodatkowe tarapaty finansowe. ClientEarth Prawnicy dla Ziemi poddał ocenie projekt umowy społecznej dla polskiego górnictwa i w opublikowanej właśnie analizie [2] prognozuje, że Bruksela nie zgodzi się na kolejną pomoc dla nierentownego i schyłkowego sektora.

Pozostało 83% artykułu
Transformacja Energetyczna
Program Czyste Powietrze może zostać wstrzymany. Brakuje pieniędzy?
Transformacja Energetyczna
Na transformacji powinniśmy zyskać
Transformacja Energetyczna
Spółki dogadały się ze związkami zawodowymi. Pierwszy krok do wydzielenia węgla?
Transformacja Energetyczna
Milowy krok w drodze do transformacji
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Transformacja Energetyczna
Dofinansowanie na wymianę okien. W tych programach można składać wnioski w 2024