Rosja mniej zależna od cen ropy, ale nie do końca

Rosyjska gospodarka pozbyła się krytycznej zależności od ropy – twierdzi rosyjski prezydent. Ale twarde dane temu przeczą.

W budżecie Rosji, według ministerstwa finansów, brakuje w tym roku 4 bln rubli (200 mln zł), a w przyszłym deficyt wyniesie 2,7 bln. Pomimo to rosyjski prezydent twierdzi, że finanse państwa osiągnęły stabilność, jakiej nie było w całej najnowszej historii kraju.

„Nasza gospodarka, budżet nie jest już krytycznie zależny od wahań cen ropy” – powiedział Władimir Putin w środowym przemówieniu do rosyjskich senatorów.

W 2021 roku dochody z eksportu ropy i gazu spadną do jednej trzeciej budżetu. „W związku z tym udział dochodów budżetowych poza ropą i gazem wzrośnie do prawie 70 procent” – podkreślił Putin. „Taki poziom stabilności budżetowej osiągamy po raz pierwszy we współczesnej historii Rosji” (…) Branże niezwiązane z surowcami odgrywają coraz większą rolę, nowe sektory zaawansowanych technologii zyskują na sile”.

Takiej dawce optymizmu Putina przeczą dane banku centralnego. Według Banku Rosji ropa naftowa, gaz i produkty ropopochodne nadal zapewniają rosyjskiej gospodarce ponad połowę wpływów z eksportu. Pozwalają spłacać zagraniczne kredyty i opłacać import.

Stacja przeładunkowa ropy w Niżnym Nowgorodzie w Rosji /Bloomberg

Foto: energia.rp.pl

W pierwszej połowie roku wpływy ze sprzedaży węglowodorów za granicę wyniosły 79 mld dolarów o jedną trzecią mniej niż rok temu (204 mld dol.). Jednocześnie eksport innych niż ropa i gaz towarów nie tylko nie wzrósł, ale spadł – z 82 do 77,4 mld dol.

Załamanie dochodów z eksportu spowodowało poważne problemy budżetu federalnego. W okresie styczeń-sierpień przychody z ropy i gazu spadły o 37 proc. By wypełnić dziurę w finansach państwa Kreml podnosi więc podatki. Wprowadzono podatek od dochodów z lokat bankowych, podwyższono podatek dochodowy od osób fizycznych przy zarobkach w wysokości 5 mln rubli rocznie; akcyza na tytoń rośnie o 20 proc., podatek od wydobycia minerałów dla firm górniczych o 3,5-krotność.

„To uzasadniony, spóźniony krok w kierunku poprawy efektywności i uczciwości krajowego systemu fiskalnego” – powiedział Putin, dodając, że uważa taką decyzję za „sprawiedliwą i moralnie uzasadnioną”.