OZE przegoniły paliwa kopalne. Zielona energia dominuje też w Europie

W I połowie 2024 roku odnawialne źródła energii (OZE) w krajach Unii Europejskiej wyprodukowały więcej prądu niż źródła energii oparte na paliwach kopalnych - wynika z najnowszej analizy think tanku Ember. Polska nie odbiega od tych trendów.

Silny wzrost energii wiatrowej i słonecznej był głównym czynnikiem przyczyniającym się do spadku wielkości produkowanej energii kopalnej w pierwszej połowie roku.

Ember

Foto: Ember

OZE zaspokajają ponad 50 proc. popytu na energię

Produkcja energii słonecznej w Europie wzrosła o 20 proc. (+23 TWh), a produkcja energii wiatrowej o 9,5 proc. (+21 TWh) w porównaniu z pierwszymi sześcioma miesiącami 2023 r. Łącznie energia wiatrowa i słoneczna wzrosły o 13 proc. (+45 TWh). Oznaczało to, że ich udział w wytwarzaniu energii elektrycznej w UE wzrósł z 27 proc. w pierwszej połowie 2023 r. do 30 proc. w 2024 r., co stanowi najwyższy poziom w historii.

Energetyka wodna wzrosła o 21 proc.(+33 TWh) po suszach, które skutkowały bardzo niską produkcją w ciągu dwóch poprzednich lat. Wzrost energii słonecznej i wiatrowej w połączeniu z odbudową produkcji energetyki wodnej oznaczał, że energia odnawialna zaspokajała  w pierwszej połowie 2024 r.  popyt na połowę energii elektrycznej w UE. To znacznie przewyższa poprzedni rekord ustanowiony w zeszłym roku (44 proc.).

Powrót francuskiego atomu 

Źródła niskoemisyjne łącznie zapewniły prawie trzy czwarte (73 proc.) wytwarzania energii elektrycznej w UE w pierwszej połowie 2024 r. Oprócz energii odnawialnej, wzrosły w UE wyniki wytwarzania energii jądrowej (o 3,1 proc., +9 TWh). Francuzi powrócili z produkcją energii jądrowej po naprawach i przerwach (wzrost produkcji o 19 TWh). Zamknięcia ostatniej niemieckiej floty jądrowej wiosną 2023 r. ujęły zaś 7 TWh.

Węgiel w odwrocie 

Produkcja węgla gwałtownie spadła o 24 proc. w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku (-39 TWh). Stanowiło to ponad połowę z 71 TWh spadku produkcji paliw kopalnych. Produkcja gazu spadła o 14 proc. (-29 TWh). Nastąpiło to po znacznych spadkach w poprzednim roku: w pierwszej połowie 2023 r. węgiel spadł o 21 proc. (-45 TWh), a gaz o 16 proc. (-39 TWh).

Ponad 75 proc. spadku produkcji energii ze źródeł kopalnych dotyczyło zaledwie pięciu państw członkowskich, a napędzały go największe sektory energetyczne UE. Największy spadek miał miejsce w Niemczech, gdzie produkcja energii ze źródeł kopalnych spadła o 19 TWh (-16 proc.). Było to spowodowane spadkiem produkcji energii ze źródeł węglowych o ponad jedną czwartą (-28 proc., -19 TWh), produkcja gazu również tam spadła, ale produkcja innych paliw kopalnych nieznacznie wzrosła. Węgiel dostarczał 20 proc. energii elektrycznej w Niemczech w pierwszej połowie 2024 r., w porównaniu z 26 proc. w tym samym okresie w 2023 r.

Czytaj więcej

Energetyka Zawodowa

Coraz mniej energii wytwarzamy z węgla

Popyt na energię elektryczną, który bywa traktowany jako papierek lakmusowy wzrostu gospodarczego, w I półroczu wzrósł o ponad 3 proc. rok do roku. Ponownie największy spadek produkcji energii odnotowały elektrownie węglowe.

Tendencja spadku wytwarzania energii ze źródeł kopalnych była widoczna w państwach członkowskich, które tradycyjnie są silnie uzależnione od paliw kopalnych w produkcji energii elektrycznej. Na przykład udział węgla w polskim miksie energetycznym osiągnął najniższy poziom w historii — w maju 2024 r. paliwo to zapewniło 57 proc. dostaw energii elektrycznej w kraju. Jeszcze pięć lat temu, w maju 2019 r., węgiel dostarczał aż 80 proc. energii elektrycznej w Polsce.