Fotobalkonika: nowy trend OZE, który budzi obawy

Własna domowa instalacja fotowoltaiczna na balkonach blokowisk może przynieść znaczne oszczędności. Ale ma swoje ograniczenia i ryzyka.

Publikacja: 06.06.2024 04:30

Własna domowa instalacja fotowoltaiczna na balkonach blokowisk może przynieść znaczne oszczędności

Własna domowa instalacja fotowoltaiczna na balkonach blokowisk może przynieść znaczne oszczędności

Foto: Adobe Stock

Niewielkie instalacje na balkonach mieszkań w domach wielorodzinnych to nowy sektor rozwoju energetyki prosumenckiej.

Co prawda, już od kilku lat możemy obserwować na pojedynczych blokach balkonowe instalacje fotowoltaiczne, te jednak są z reguły projektami dotyczącymi tzw. prosumenta zbiorowego, a więc zbiorowej instalacji fotowoltaicznej realizowanej przez całą wspólnotę mieszkaniową w danym roku. Wykorzystywana jest ona z reguły na potrzeby tzw. części wspólnych, jak oświetlenie korytarzy czy zasilanie wind.

Fotobalkonika to inny trend związany z prosumentem indywidualnym w budynku wielorodzinnym. Wówczas taka osoba produkuje energię na potrzeby własnego mieszkania i ten trend – powoli, ale jednak – zaczyna raczkować w Polsce. Są jednak problemy i wątpliwości wyrażane przez część wspólnot mieszkaniowych dla takich instalacji.

Rygory dla instalacji fotowoltaicznych na balkonach

Co musi spełnić potencjalny chętny, aby być właścicielem takiej indywidualnej balkonowej fotowoltaiki?

Po pierwsze, spełniać kryteria techniczne. Nie każdy bowiem balkon jest przygotowany od strony technicznej, by podołać takiej instalacji. Ograniczeniem jest konstrukcja balkonu. Balustrada musi mieć odpowiednią nośność i wytrzymałość.

Czytaj więcej

Resort klimatu reaguje na zapowiedź protestu prosumentów. Jest projekt ustawy

– Jeśli chodzi o kwestie techniczne, balkon musi być wyposażony w solidną balustradę, która będzie pasować do systemu montażowego. Cała instalacja (2 moduły) waży ok. 45 kg. Instalacja jest podłączana do gniazdka na balkonie klienta – mówi nam Jan Leśniewski z wydziału sprzedaży paneli fotowoltaicznych Energa Obrót.

Po drugie, należy uzyskać pozwolenia od wspólnoty lub spółdzielni. To, jak podejmowane są decyzje, wynika ze statutu danej wspólnoty mieszkaniowej. Może o tym decydować administrator, zarząd bądź cała wspólnota. Z naszych rozmów ze wspólnotami mieszkaniowymi wynika, że problemem jest często luka prawna, bo odmawiający nie musi uzasadniać swojej decyzji. Obaw jest wiele: od pogorszenia estetyki budynki po obawy pożarów.

Kwestia trzecia to zgłoszenie do zakładu energetycznego takiej instalacji. Wiąże się to z wymianą licznika na tzw. inteligentny (jeśli nie został już wcześniej zainstalowany). Tymi procedurami prawnymi zwyczajowo jednak zajmuje się już dostawca takich instalacji.

Czytaj więcej

Ustawa wiatrakowa ujrzy światło dzienne w trzecim kwartale 2024 roku

Koszty i oszczędności dla prosumentów

Ile taka instalacja kosztuje? Koszty są zróżnicowane w zależności od dostawcy, technologii oraz mocy. Z reguły to koszt 5–6 tys. zł. Czy taka inwestycja jest opłacalna? Z naszych rozmów wynika, że moc takich instalacji poniżej 1 kW może dać ok. 20–40 proc. oszczędności, jeśli chodzi o nasze zużycie energii.

W Polsce z dużych firm jedynie Energa Obrót oferuje to rozwiązanie, od drugiej połowy 2023 r.

Zapytaliśmy o to także inne firmy. PGE, Enea, Tauron, Polenergia ani Columbus nie oferują obecnie takich instalacji. Tauron wprost przyznaje, że takie instalacje są poza obszarem zainteresowania tej spółki. Energa Obrót wprowadziła do oferty panele fotowoltaiczne z możliwością montażu na balkonach mieszkań w budynkach wielorodzinnych we wrześniu 2023 r.

Czytaj więcej

Padł kolejny rekord w produkcji energii ze słońca

Na pytanie o skalę oszczędności, spółka informuje, że wszystko zależy od uwarunkowań środowiskowych w miejscu montażu instalacji, możliwości montażowych oraz potrzeb klienta. – Przewidywane oszczędności to od kilku do nawet kilkudziesięciu procent rocznego zapotrzebowania na energię elektryczną – informuje nas Energa.

Jan Leśniewski podkreśla, że przy wyborze dostawcy klient powinien sprawdzić, czy urządzenia posiadają niezbędne certyfikaty i atesty, gwarancje producenckie, a także ubezpieczenia.

Zainteresowanie fotobalkoniką rośnie, nie wszyscy się cieszą

Energa informuje nas, że od momentu wprowadzenia produktu do stałej oferty do spółki wysłano kilka tysięcy zapytań o instalację balkonową.

Spółdzielnie, które zapytaliśmy, przyznają jednak, że zainteresowanie jest jeszcze znikome. Jak podaje Spółdzielnia Mieszkaniowa Wrocław-Południe, zdarzają się sporadyczne zapytania od mieszkańców spółdzielni o możliwość montażu paneli fotowoltaicznych na balkonach w celu produkcji energii zaspokajającej indywidualne potrzeby.

– Ze względu na uwarunkowania techniczne i prawne takie wnioski spotykają się z odmową spółdzielni. Montaż instalacji fotowoltaicznych na balkonach – po spełnieniu wszystkich technicznych wymogów – ma sens, o ile rozwiązania te zostaną wykorzystane na cele wytwarzania energii cieplnej dla wszystkich mieszkańców. Takie działanie jest racjonalne, prospołeczne i zgodne z prawem – podaje ta wrocławska spółdzielnia.

Czytaj więcej

Brakuje magazynów energii z odnawialnych źródeł

Jej zdaniem zasadą jest bowiem uzyskanie takiej zgody w przypadku zamiaru indywidualnego wykorzystywania części wspólnych nieruchomości, które z natury rzeczy mają służyć ogółowi mieszkańców budynku.

– Za część wspólną budynku, w tym bezpieczeństwo konstrukcji, każdorazowo odpowiada spółdzielnia. Budowanie „prywatnych” instalacji elektrycznych na elewacji budynku skutkowałoby tym, że instalacje te podlegałyby wszelkim restrykcjom prawa budowlanego. Oznacza to konieczność wykonywania przez spółdzielnię, czyli na koszt wszystkich mieszkańców budynku, odpowiednich okresowych – w cyklach rocznych i pięcioletnich – przeglądów zarówno w zakresie elektrycznym, jak i konstrukcyjnym, w tym konstrukcji nośnej paneli fotowoltaicznych – uważa ta spółdzielnia.

Nie są to odosobnione obawy. Olsztyńska Spółdzielnia Mieszkaniowa poinformowała, że jeden z jej członków wyraził zainteresowanie fotobalkoniką, ale władze spółdzielni skierowały do Energi szereg pytań technicznych co do realizacji takich inwestycji.

Inne spółdzielnie (w tym stołeczne), które pytaliśmy, zaczynają rozważać i konsultować takie rozwiązania ze swoimi członkami na nadchodzących walnych zgromadzeniach.

Niewielkie instalacje na balkonach mieszkań w domach wielorodzinnych to nowy sektor rozwoju energetyki prosumenckiej.

Co prawda, już od kilku lat możemy obserwować na pojedynczych blokach balkonowe instalacje fotowoltaiczne, te jednak są z reguły projektami dotyczącymi tzw. prosumenta zbiorowego, a więc zbiorowej instalacji fotowoltaicznej realizowanej przez całą wspólnotę mieszkaniową w danym roku. Wykorzystywana jest ona z reguły na potrzeby tzw. części wspólnych, jak oświetlenie korytarzy czy zasilanie wind.

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
OZE
Najbogatszy Ukrainiec zbuduje największą elektrownię OZE we wschodniej Europie
Materiał partnera
Szansa na samowystarczalność energetyczną rolników
OZE
Co oznacza ESG w rolnictwie?
OZE
800 elektrowni węglowych można zastąpić słońcem
Materiał Promocyjny
Tomasz Porawski, dyrektor marki Skoda: Skupiamy się na życzeniach naszych klientów
OZE
Fotowoltaika. Mikroinstalacje nie dają już tyle zarobić co kiedyś