Gazprom strzelił sobie w kolano? Europa importuje gaz LNG na potęgę

Polityka rosyjskiego koncernu odgraniczenia dostaw gazu do Unii uwolniła wielką niszę dla eksporterów LNG. Sprzedaż do UE jest rekordowa i większa niż do Chin czy Japonii.

W styczniu 2022 r. Gazprom dostarczył krajom Unii 11,4 mld m sześc. gazu. To o 41 proc. mniej niż rok temu. Państwa Wspólnoty znalazły więc innych dostawców. Zakupiły rekordową w historii ilość gazu skroplonego – 11 mld m sześc. Dla porównania Chiny i Japonia zaimportowały w tym czasie po ok. 10 mld m sześc. – wyliczyli eksperci moskiewskiego Centrum Prognoz Gospodarczych.

Czytaj więcej

Gaz

Japonia przychodzi z gazową pomocą Unii. Gazowce już płyną do Europy

Największy importer LNG na świecie wysłał swoje nadwyżki skroplonego gazu do Unii. Gazowce są już...

Tym samym LNG stanowił 37 procent całego importu gazu do Europy (średnia z lata 2020/2021 to 23 proc.). To niemal tyle, ile udziału w rynku Unii i Wielkiej Brytanii ma Gazprom (40 proc.).

Całkowita wielkość dostaw LNG do Europy w okresie od sierpnia do lutego zwiększyła się sześciokrotnie i w szczycie przekroczyła 300 mln m sześc. dziennie.

Na pomoc Unii ruszyła nawet Japonia – największy importer LNG na świecie (75 mln ton rocznie). Gazowce są już w drodze; dostawy będą też w marcu. Według agencji Kiodo, Japonia w marcu wyśle do Unii „kilkaset tysięcy ton LNG".

Flotylla kilkudziesięciu gazowców, która zawróciła z drogi do Azji w kierunku portów europejskich, załamała nie tylko ceny gazu, ale także stawki frachtowe. Według Bloomberga 8 lutego koszt wynajęcia jednej jednostki po raz pierwszy w historii stał się ujemny – minus 750 dolarów, choć dwa miesiące temu wynosił 273 tysięcy dolarów. Sam gaz na rynku spotowym Unii potaniał z 2190 dol./1000 m sześc. w drugiej połowie grudnia do 865 dol./1000 m sześc. w środę.

– Powodem jest nadmiar gazowców w basenie atlantyckim – mówi dyrektor zarządzający Sparka Tim Mendelsohn. – Jeśli twoje statki płyną do Europy zamiast do Azji, czas podróży skróci się, a gazowce mogą szybciej wrócić do ponownego załadunku.

Podaż rosyjskiego gazu na rynek Unii spada od jesieni. Kiedy sąd w Düsseldorfie odmówił wykluczenia gazociągu Nord Stream 2 z norm trzeciego pakietu energetycznego UE, Gazprom zaprzestał sprzedaży kontraktów długoterminowych za pośrednictwem swojej elektronicznej platformy handlowej ETP. Pusty stoi gazociąg Jamał-Europa, a przez Ukrainę gaz zaledwie kapie. Za to gazociąg północny dostarczył w tamtym roku ponad 59 mld m sześc. surowca bezpośrednio z Rosji do Niemiec.

Czytaj więcej

Gaz

Gazprom odwraca się na Wschód. Chińczycy robią dobry interes

Rosjanie mają nadmiar gazu, którego nie chcą sprzedawać w Unii. Dlatego szukają zbytu na Wschodzi...

Eksperci z rosyjskiego Centrum Energetycznego Skołkowo ostrzegają, że strategia Gazpromu, która może wydawać się racjonalna, niesie ze sobą długoterminowe ryzyko polityczne. Według krótkoterminowych prognoz globalna produkcja LNG wzrośnie za trzy lata z 346 do 449 mln ton, a rynek stanie w obliczu dużej nadpodaży.

Jednocześnie do 2025 roku Gazpromowi wygasają wieloletnie kontrakty z konsumentami w Unii i Turcji. Umowa z Polską kończy się w 2022 r. i nie zostanie przedłużona, tym samym Gazprom straci największego klienta w Europie Środkowo-Wschodniej, któremu sprzedawał rocznie ok. 10 mld m sześc. gazu i to po cenie dużo wyższej aniżeli płacą inne kraje w Unii (np. Niemcy czy Austria).

„Podpisanie nowych umów będzie teraz zależeć nie tylko od podstawowych wskaźników rynkowych, ale także od względów bezpieczeństwa energetycznego Europy", ostrzega Skołkowo.

Ta świadomość w końcu dociera też do krajów Europy Zachodniej, których przywódcy przez lata pozostawali głusi na ostrzeżenia m.in. Polski, Słowacji, Litwy i jej bałtyckich sąsiadów.

– Kiedy patrzę na nasz import gazu, to widzę, że nie jesteśmy niezależni. Musimy stworzyć warunki do wzmocnienia niezależności od Rosji – mówił w styczniu prezydent Francji Emmanuel Macron (cytowany przez Associated Press).