Ameryka rośnie na łupkach

Dostęp do taniego surowca i spadek cen energii obniżają koszty produkcji, napędzają eksport i przyciągają do Stanów Zjednoczonych zagranicznych inwestorów.

Rewolucję, jaką przyniósł gaz łupkowy w Stanach Zjednoczonych, najłatwiej zauważyć w cenach. Od 2005 r., czyli od momentu, gdy rozpoczęła się eksploatacja surowca ukrytego w formacjach skalnych, hurtowe ceny błękitnego paliwa spadły o 41 proc. Naturalną koleją rzeczy odczuli to amerykańscy konsumenci – ci używający kuchenek gazowych, gazowych piecyków czy energii elektrycznej produkowanej w zasilanych gazem elektrowniach. Jednak o wiele większe konsekwencje ta rewolucja przynosi dla wielkich gałęzi przemysłu, eksportu i dla całej gospodarki.

Wracają miejsca pracy

Gaz jest kluczowym surowcem dla przemysłu, zwłaszcza chemicznego, a energia elektryczna jest ważną pozycją po stronie kosztów w produkcji samochodów i maszyn. Przez ostatnie lata miejsca pracy w tych sektorach uciekały z USA, głównie do Chin.

Od 2005 r., czyli od momentu, gdy rozpoczęła się eksploatacja surowca ukrytego w formacjach skalnych, hurtowe ceny błękitnego paliwa w USA spadły o 41 proc.

Teraz ten trend zaczyna się odwracać. Inwestorzy z całego świata coraz częściej zadają sobie pytanie, czy produkcja w Chinach rzeczywiście jest tak opłacalna. Okazuje się, że w przypadku wysoko przetworzonych produktów, takich jak samochody, maszyny, a nawet części komputerowe, interesującą alternatywą dla lokalizacji zakładów produkcyjnych są Stany Zjednoczone.

USA wybrał chociażby Intel, umieszczając swoją supernowoczesną fabrykę półprzewodników w Arizonie. Inwestycja będzie warta 5 mld dol. – Różnica między roczną pensją chińskiego inżyniera (50 tys. dol.) i amerykańskiego, który zarabia 150 tys. dol., to jest w całym tym równaniu pryszcz – stwierdził szef Intelu Paul Otellini, podkreślając też różnice w efektywności pracy w obydwu krajach.

Niektóre firmy wręcz przenoszą produkcję z Chin do USA. Na taki krok zdecydował się Coleman, producent sprzętu turystycznego i domowego, producent słuchawek Sleep Audio czy producent bankomatów, firma NCR.

Energia w USA tanieje

Co sprawia, że coraz więcej firm przenosi się do Stanów? Decydujące są dwie przesłanki: wzrost kosztów pracy w Chinach i spadek cen amerykańskiej energii.

Od 2000 r. średnia płaca chińskiego robotnika fabrycznego wzrosła z 50 centów do 2 dol. za godzinę. Oczywiście to wciąż dużo mniej, niż zarabia robotnik w USA, który dostaje 26 dol. za godzinę. Ale już w 2014 r. godzina pracy chińskiego robotnika będzie warta 4,5 dol., czyli skoczy o ponad 100 proc.

Pamiętajmy, że gaz łupkowy w Polsce nie jest celem samym w sobie, lecz trybikiem w gospodarczej maszynie

Z kolei ceny energii elektrycznej w Chinach wzrosły od 2010 r. o 15 proc., głównie jako konsekwencja wyższych cen węgla oraz zniesienia ulg dla energochłonnego przemysłu. Tymczasem w Stanach na skutek łupkowej rewolucji mamy boom na elektrownie gazowe, a ceny prądu spadają.