Unijna reforma rynku energii pozwoli Polsce dłużej spalać węgiel

Ministrowie energii UE osiągnęli kompromis w sprawie reformy rynku energii. Niemcy i Francja przełamały impas w sprawie sposobu wsparcia energetyki jądrowej. To także dobra informacja dla Warszawy. Polska będzie mogła wspierać ze środków publicznych budowę pierwszej elektrowni jądrowej, a także będzie mogła dłużej wspierać swoje elektrownie węglowe.

Publikacja: 17.10.2023 22:40

Ministrowie energii UE osiągnęli kompromis w sprawie reformy rynku energii

Ministrowie energii UE osiągnęli kompromis w sprawie reformy rynku energii

Foto: Adobe Stock

Rozmowy ws. reformy rynku energii na Radzie UE utknęły w martwym punkcie na wiele miesięcy z powodu francusko-niemieckiego sporu dotyczącego wykorzystania wspieranych przez państwo programów inwestycyjnych na rzecz projektów czystej energii, przede wszystkim energetyki jądrowej. Spór dotyczył, które projekty będzie można objąć systemem wsparcia znanym jako kontrakt różnicowy (CfD) Na rynku energii contract for difference (kontrakt różnicowy) określa model wsparcia, w którym strona wspierająca i strona wspierana uzgadniają pewną cenę referencyjną. W przypadku, gdy rynkowe ceny energii są niższe niż cena referencyjna, dodatnia różnica jest wypłacana stronie wspieranej. W przeciwnym razie, gdy ceny energii są wyższe niż cena referencyjna, strona wspierająca otrzymuje tę różnicę.

Czytaj więcej

Transformacja energetyczna: Rząd nie ma strategii i narzędzi

Sednem sporu była obawa Niemiec, że nowe przepisy pozwolą Francji zyskiwać dzięki gigantycznej floty elektrowni jądrowych– która zasila 70 proc. potrzeb energetycznych tego kraju. Paryż – podobnie jak Warszawa – podkreślał, że polityka energetyczna jest suwerennym wyborem każdego z krajów członkowskich.

W ramach koncesji udzielonej Francji ministrowie energii zgodzili się, że rządy „mogą podjąć decyzję” o zastosowaniu CfD w przypadku inwestycji mających na celu „znaczną modernizację” istniejących źródeł „zwiększenie ich mocy lub wydłużenie ich żywotności”, a także przyszłe inwestycje energetyczne. Mogłoby to pozwolić Paryżowi na wykorzystanie CfD do przedłużenia żywotności starszych reaktorów jądrowych.

Jednak w ukłonie w stronę Niemiec zgodzono się również, że CfD powinny podlegać pewnym „zasadom projektowania” określonym przez Komisję Europejską. Zasady te powinny zapewniać, że jakakolwiek redystrybucja przychodów „nie spowoduje nadmiernych zakłóceń konkurencji i handlu na rynku wewnętrznym”.

Dla Polski oznacza to, że system wsparcia dla elektrowni węglowych tzw. rynek mocy dla elektrowni węglowych będzie mógł działać dłużej niż do lipca 2025 r. Starsze elektrownie węglowe w Polsce będą mogły działać i korzystać z tego typu wsparcia do końca 2028 r.

To nie koniec procesu legislacyjnego. Teraz czas na trilog, a więc uzgodnienia między Radą UE, Parlamentem Europejską i Komisją Europejską. Wówczas okaże się czy ta kompromisowa propozycja znajdzie ostatecznie poparcie.

Rozmowy ws. reformy rynku energii na Radzie UE utknęły w martwym punkcie na wiele miesięcy z powodu francusko-niemieckiego sporu dotyczącego wykorzystania wspieranych przez państwo programów inwestycyjnych na rzecz projektów czystej energii, przede wszystkim energetyki jądrowej. Spór dotyczył, które projekty będzie można objąć systemem wsparcia znanym jako kontrakt różnicowy (CfD) Na rynku energii contract for difference (kontrakt różnicowy) określa model wsparcia, w którym strona wspierająca i strona wspierana uzgadniają pewną cenę referencyjną. W przypadku, gdy rynkowe ceny energii są niższe niż cena referencyjna, dodatnia różnica jest wypłacana stronie wspieranej. W przeciwnym razie, gdy ceny energii są wyższe niż cena referencyjna, strona wspierająca otrzymuje tę różnicę.

Transformacja Energetyczna
Spółki dogadały się ze związkami zawodowymi. Pierwszy krok do wydzielenia węgla?
Transformacja Energetyczna
Milowy krok w drodze do transformacji
Transformacja Energetyczna
Dofinansowanie na wymianę okien. W tych programach można składać wnioski w 2024
Transformacja Energetyczna
Bolączki inwestorów – od kadr po zamówienia
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Transformacja Energetyczna
Jest zgoda EBI. Miliardy dla Polski na transformację energetyczną