– Zanieczyszczenia powietrza są bardzo często niewidoczne i tym samym lekceważone. Na naszej instalacji zamontowaliśmy dwumetrowy model ludzkich płuc pokryty białą półprzepuszczalną tkaniną – tłumaczy Piotr Siergiej, rzecznik PAS. – Wentylatory umieszczone z tyłu płuc przepuszczają przez nie powietrze, co sprawia, że płuca „oddychają”. Po pewnym czasie na białej materii zaczynają osadzać się zanieczyszczenia powietrza. W podobny sposób zanieczyszczenia trafiają do naszych płuc. Nasze doświadczenia z poprzedniego roku pokazują, że w ciągu dwóch tygodni pracy instalacji materia pokrywająca płuca staje się ciemnoszara. Dzięki tej instalacji mieszkańcy Polski będą mogli zobaczyć czym oddychają.
Instalacja PAS w Wieliczce
Główną przyczyną zanieczyszczenia powietrza w Polsce jest emisja ze spalania węgla i drewna w domowych instalacjach grzewczych. To właśnie te źródła identyfikowane są jako podstawowa przyczyna wysokich stężeń takich zanieczyszczeń jak PM10, PM2,5 czy benzo[a]piren[1].Niestety tempo wymiany przestarzałych kotłów na węgiel i drewno pozostawia wiele do życzenia. Rządowy program „Czyste Powietrze”, którego celem jest wymiana starych kotłów w 3 milionach domów jednorodzinnych nie działa w założonym tempie. W pierwszych dwóch latach działania programu złożono zaledwie 180 tys. wniosków do programu – to zaledwie 30% planu na te dwa lata. Dodatkowo rząd wciąż nie ma planu na wsparcie wymiany starych pieców w mieszkaniach wielorodzinnych – a to podstawowe źródło zanieczyszczeń w takich miastach jak Wrocław, Bydgoszcz czy Łódź.
Kampania PAS ma na celu podniesienie świadomości na temat zanieczyszczenia powietrza w średnich i małych miastach Małopolski, Śląska, Dolnego Śląska, Mazowsza i Pomorza. Akcja z mobilną instalacją płuc ma zwrócić uwagę na problem i skłonić mieszkańców tych regionów do działania – ubieganie się o dopłaty z ogólnopolskiego programu Czyste Powietrze na wymianę źródeł ciepła i remonty domów. Czasu na wymianę starych kotłów i pieców jest coraz mniej, gdyż w większości regionów Polski w przeciągu dwóch, trzech lat wejdą w życie uchwały antysmogowe wprowadzające zakaz użytkowania tzw. kopciuchów, a więc kotłów i pieców o wysokiej emisji zanieczyszczeń.