Bezpieczeństwo energetyczne – kierunki rozwoju

Publikacja: 25.04.2018 18:11

Bezpieczeństwo energetyczne – kierunki rozwoju

Foto: Fotorzepa, Marta Bogacz

Bezpieczeństwo energetyczne to sytuacja w gospodarce kraju, w której pokrywane jest ciągle zmieniające się, zazwyczaj rosnące zapotrzebowanie na energię. Zagadnienie to uwzględnia zarówno aspekty ekonomiczne, jak też polityczne i środowiskowe.

Bezpieczeństwo energetyczne, które jeszcze do niedawna było tylko sprawą polityków, zaczyna nabierać innego charakteru. Można powiedzieć, że rozwija się obecnie w dwóch kierunkach. Cały czas sprawą państwową jest uniezależnienie się od jednego dostawcy energii i jej nośników, czyli tzw. dywersyfikacja dostaw.

Drugi kierunek bezpieczeństwa to wbrew krążącym opiniom nie tylko sprawa polityków. Dzięki dostępowi do rozwijających się coraz intensywniej technologii związanych zarówno z oszczędzaniem energii, jak również produkcją energii ze źródeł alternatywnych, udział „jednostki” nie pozostaje bez znaczenia. Oczywiście również w tym obszarze konieczna są niezbędne regulacje prawne sprzyjające rozwojowi tego nurtu w społeczeństwie.

Bardzo dobrym pomysłem jest odbieranie przez dystrybutora nadwyżek energii produkowanej z instalacji fotowoltaicznych w okresach letnich z możliwością ich oddania (rozliczenia) i wykorzystania w mniej korzystnych zimowych warunkach.  Zagadnienie tego typu zostało opisane jako wirtualny system magazynowania energii (VESS – Virtual Energy Storage System) np. w periodyku Elsevier, Renewable and Sustainable Energy Review, 79 (2017) 1513-1517. System zakłada magazynowanie energii w sieci energetycznej i oddawanie jej na żądanie w dowolnym miejscu. Ilość energii oddawanej jest oczywiście pomniejszona o koszty magazynowania lub inaczej mówiąc straty magazynowania. W tym przypadku jest to porównywalne ze stratami w sieci elektroenergetycznej.

Wykorzystanie energii słonecznej, wiatrowej, geotermalnej itp. jako alternatywnych źródeł energii jest dobrym kierunkiem, szczególnie, że źródła te są w dużej mierze komplementarne. I tak np.: w ciągu dnia, oraz latem mamy do dyspozycji więcej energii słonecznej, natomiast z energii wiatrowej skorzystamy raczej w nocy i w okresach zimowych. Dzięki regulacjom prawnym i zachętom w postaci dotacji i programów można to wykorzystanie odpowiednio modyfikować i dostosowywać do potrzeb. Ponadto dobrym i bezpiecznym rozwiązaniem jest rozproszenie źródeł energii. Nie tylko straty są zredukowane ze względu na mniejsze odległości, na jakie jest przesyłana energia, ale również bezpieczeństwo dostaw energii do obiektów jest znacznie się poprawia. Pewne atuty tych rozwiązań są szczególnie widoczne w sytuacjach kryzysowych, takich jak konflikty, czy klęski żywiołowe. Wtedy właśnie dostęp do energii i bezpieczeństwo energetyczne jest kluczowe nie tylko dla komfortu, czy utrzymania ciągłości produkcji. 

Ze względu na wciąż kosztowne systemy wykorzystujące alternatywne źródła energii i ograniczenia technologii, ciągle jeszcze wracamy do źródeł podstawowych, wykorzystujących tradycyjne nośniki energii, jak węgiel, czy gaz. Od razu przychodzi tutaj na myśl działający już w kilku krajach rynek mocy. W takich przypadkach dla bezpieczeństwa należy zadbać o to, aby zdywersyfikować dostawy nośników oraz zapewnić nad nimi kontrolę. Innymi słowy aby nie pozostawały one w cudzych rękach. Niektóre kraje uważają nawet, że tak kluczowa branża jak energetyka, nie powinna pozostawać w prywatnych rękach.

Każdy człowiek, jednostka użyteczności publicznej, czy przedsiębiorstwo ma znaczący wpływ na utrzymanie bezpieczeństwa energetycznego. Zagadnienie to rozpatrywane jest przez pryzmat  efektywności energetycznej, która z jednej strony jest koniecznością narzuconą przez ustawodawców, a z drugiej daje nam możliwość racjonalnego gospodarowania energią, co wiąże się z oszczędnościami w sferze finansowej, a w przypadku firm – z większą konkurencyjnością. Poznając nasze możliwości w gospodarowaniu energią, stajemy się mądrzejsi, a w przypadku konieczności ograniczenia mocy wykorzystywanej, wiemy jak mądrze i racjonalnie z niej korzystać.

Jest jeszcze jeden aspekt optymalizacji energetycznej, a mianowicie ochrona środowiska w jakim żyjemy. Nie chodzi oczywiście o samą redukcję emisji CO2, na której głównie skupia się opinia publiczna i regulacje prawne Unii  Europejskiej w tym obszarze. Fakt, jakoby człowiek był bezpośrednio odpowiedzialny za drastyczny wzrost zawartości CO2 w atmosferze i związany z nim efekt cieplarniany, to tylko jedna z teorii. Inna mówi o tym, że w wyższej temperaturze rozpuszczalność CO2 w morzach maleje i to jest główną przyczyną zwiększenia stężenia tego związku z atmosferze. Ograniczenie emisji szkodliwych związków do atmosfery ma jednak dużo ważniejszy cel, co do którego nikt nie ma wątpliwości, a jakim jest zapobieganie chorobom cywilizacyjnym.

Na koniec warto zadać sobie pytanie, jak podejść do tego tematu praktycznie. Znawcy zagadnień efektywności energetycznej twierdzą, że samo wejście na obiekt audytora jest w stanie ograniczyć zużycie energii o 20%. Oszczędności możemy szukać między innymi w fakturach na dostawę mediów, optymalizacji wykorzystania energii, a prawie zawsze w czynniku ludzkim.

W przypadku domowych użytkowników dobrym zabiegiem może być zaopatrzenie się w mobilne urządzenie do pomiaru zużywanej energii i rozeznanie, jakie urządzenie zużywają ile energii w różnych trybach i obciążeniach, np. telewizor na standby, czy podłączony do sieci naładowany już telefon.

Dr Piotr Kolasa

Audytor energetyczny, uzyskał tytuł doktora w dziedzinie fizyki budowlanej na Uniwersytecie Technicznym w Hamburgu. Autor licznych publikacji, szkoleń oraz trener efektywności energetycznej. Praktyk zajmujący się doradztwem energetycznym w kraju i poza granicami.

Bezpieczeństwo energetyczne to sytuacja w gospodarce kraju, w której pokrywane jest ciągle zmieniające się, zazwyczaj rosnące zapotrzebowanie na energię. Zagadnienie to uwzględnia zarówno aspekty ekonomiczne, jak też polityczne i środowiskowe.

Bezpieczeństwo energetyczne, które jeszcze do niedawna było tylko sprawą polityków, zaczyna nabierać innego charakteru. Można powiedzieć, że rozwija się obecnie w dwóch kierunkach. Cały czas sprawą państwową jest uniezależnienie się od jednego dostawcy energii i jej nośników, czyli tzw. dywersyfikacja dostaw.

Pozostało 90% artykułu
Magazyny Energii
Polsce pilnie potrzeba magazynów energii
Magazyny Energii
Columbus szuka wsparcia finansowego dla magazynów energii. Pomogą Ukraińcy
Magazyny Energii
Duże magazyny energii czekają na nowe wsparcie
Magazyny Energii
Na Śląsku powstaną magazyny energii zamiast hałd węglowych
Magazyny Energii
PGE wybuduje duży magazyn energii, ale dopiero za kilka lat