Koniec BRELL. Rosja i Białoruś zostają same z nadmiarem prądu

Bałtyccy operatorzy systemów przesyłowych odłączą sieci elektroenergetyczne Litwy, Łotwy i Estonii od kontrolowanego przez Rosję systemu BRELL w lutym 2025 r.

Elering (Estonia), AST (Łotwa) i Litgrid (Litwa) – operatorzy systemów przesyłowych energii elektrycznej (OSP) państw bałtyckich – powiadomili rosyjskich i białoruskich operatorów o nieprzedłużeniu umowy o równoległej pracy systemu energetycznego – tzw. umowy BRELL, która wygasa w lutym 2025 r. Do tego czasu trzy państwa bałtyckie odłączą się od rosyjskich i białoruskich sieci, aby dołączyć do obszaru synchronicznego Europy Kontynentalnej.

Koniec BRELL. Kamień milowy dla bałtyckiej energetyki

Zgodnie z porozumieniem podpisanym dziś 16 lipca w Rydze przez szefów trzech operatorów systemów przesyłowych, umowa wygaśnie 7 lutego 2025 r. A dzień później - 8 lutego bałtyccy operatorzy systemów przesyłowych odłączą estońskie, łotewskie i litewskie sieci od BRELL (system IPS/UPS) i rozpoczną wspólny test pracy w izolacji. Synchronizacja bałtyckich sieci z resztą Unii jest planowana na 9 lutego 2025 r.

Czytaj więcej

Energetyka Zawodowa

Litwa pomoże odbudować energetykę Ukrainy po atakach Rosji

Litwa przekazuje Ukrainie krytyczny sprzęt ze swojej elektrociepłowni w Wilnie. Pakiet pomocy obe...

„To bardzo ważny kamień milowy dla synchronizacji, która jest najbardziej ambitnym projektem niezależności energetycznej w krajach bałtyckich. To moment, w którym możemy wskazać konkretną datę, w której zerwiemy ostateczne więzi z Rosją w sektorze energetycznym. Nie mamy już żadnych stosunków handlowych, a za 6 miesięcy odłączymy i zdemontujemy ostatnie fizyczne połączenia z sieciami rosyjskimi i białoruskimi. Jest jeszcze wiele do zrobienia, ale jesteśmy już gotowi do synchronizacji i będziemy jeszcze bardziej gotowi w lutym” – zapewnił Rokas Masiulis, dyrektor generalny litewskiego Litgrid.

Harmony Link też pomoże

Systemy elektroenergetyczne trzech państw bałtyckich są już przygotowane do awaryjnej synchronizacji w każdej chwili, jeśli zajdzie taka potrzeba. Wczoraj, jak pisała „Rzeczpospolita” operatorzy przesyłowi energii elektrycznej z Polski i Litwy podpisali porozumienie ws. budowy drugiego połączenia elektroenergetycznego między krajami.

Połączenie LitPol Link, poprzez które zostanie ustanowiona praca synchroniczna między Litwą a Polską, zostało w 2021 r rozszerzone, aby wspierać taką pracę. Wiele projektów infrastrukturalnych wzmacniających sieci krajów bałtyckich i Polski zostało już uruchomionych, a urządzenia i procedury sterowania systemem są na miejscu.

Obecnie trzej operatorzy systemów przesyłowych kończą swoje projekty, które umożliwią bezpieczniejszą i wydajniejszą synchronizację. Projekty te obejmują kondensatory synchroniczne na Litwie i Łotwie, trzecie połączenie między Estonią a Łotwą oraz systemy zarządzania siecią, które usprawnią kontrolę i równoważenie systemów po przystąpieniu do Obszaru Synchronicznego Europy Kontynentalnej.

Nadmiar prądu w BRELL

Do tej pory Estonia, Łotwa i Litwa działają w systemie IPS/UPS, w którym częstotliwość energii elektrycznej jest centralnie kontrolowana przez Rosję. Synchronizacja z Obszarem Synchronicznym Europy Kontynentalnej umożliwi niezależną, stabilną i niezawodną kontrolę częstotliwości sieci elektroenergetycznych państw bałtyckich i zwiększy bezpieczeństwo energetyczne w regionie.

Dzięki połączeniu sieci republik bałtyckich przez Polskę i Szwecję z Zachodem i Północą Europy zwiększy się bezpieczeństwo w regionie. Litwa, Łotwa i Estonia będą działać zgodnie ze wspólnymi i przejrzystymi przepisami unijnymi „z korzyścią dla wszystkich konsumentów”.

Czytaj więcej

Elektroenergetyka

Kraje bałtyckie zwierają energetyczne szyki przeciwko Rosji

Kraje bałtyckie zgodziły się przyśpieszyć rezygnację z rosyjskich kopalin i prądu. Uzgodniły też,...

Operatorzy zapewniają, że będą „wspierać rozwój energii odnawialnej w państwach bałtyckich i Polsce. Nowo zainstalowane linie energetyczne, podstacje i kondensatory synchroniczne zwiększą zdolność sieci przesyłowych do wspierania większego udziału źródeł odnawialnych w ogólnej produkcji prądu”.

Synchronizacja jest obok budowy trasy kolejowej Rail Baltica największym wspólnym projektem infrastrukturalnym republik wspieranym przez UE. Łączne finansowaniem CEF Energy wynosi około 1,2 mld euro. Pokrywa to 75 proc. kwalifikowanych kosztów projektu.

Od 8 lutego 2025 r w BRELL pozostaną tylko Rosja i Białoruś. Oba mają nadmiar energii elektrycznej. Białoruś cały prąd produkowany przez siłownię jądrową pod Ostrowcem przesyła do Rosji, bowiem zupełnie jej nie potrzebuje. Inwestycja była planowana jako produkująca prąd na eksport do Polski, Niemiec i Litwy. jednak żadne z tych państw nie importuje białoruskiego prądu. Litwa zakazała tego specjalną ustawą.