Do takich wniosków prowadzi poniedziałkowa analiza ekonomistów z Credit Agricole Bank Polska. Analitycy tłumaczą, że hurtowe ceny energii elektrycznej są pod przemożnym wpływem dwóch czynników: cen praw do emisji Co2 oraz cen węgla. Według ich wyliczeń, te dwa czynniki cenotwórcze wyjaśniają 90 proc. zmienności hurtowych cen energii w długim okresie.
Pewne znaczenie ma też kurs złotego, bo zarówno uprawnienia do emisji Co2, jak i ceny węgla, wyrażone są w walutach obcych. W przeliczeniu na złote drożeją więc szybciej, gdy złoty się osłabia. Przykładowo, licząc w euro prawa do emisji Co2 w ciągu roku podrożały na Europejskiej Giełdzie Energii o 59 proc., a licząc w złotych o 64 proc. Z kolei węgiel (ARA, czyli w portach Amsterdam, Rotterdam i Antwerpia) podrożał w ciągu roku o 216 proc. w dolarach i aż o 272 proc. w złotych.
Ekonomiści z Credit Agricole przyznają, że w krótkim okresie hurtowa cena energii może się odchylać od tej, którą uzasadniają główne czynniki cenotwórcze, np. z powodu wzrostu niepewności, spekulacji na rynku albo zmiany wysokości marż producentów energii. Ta różnica zwykle szybko znika – najczęściej już w ciągu miesiąca.
„Na podstawie naszego modelu szacujemy, że bieżąca hurtowa cena energii elektrycznej (884,68 zł/MWh) kształtuje się obecnie ok. 10 proc. powyżej długookresowej relacji kosztowo-cenowej i przy założeniu braku zmian nominowanych w złotych cen węgla i cen praw do emisji Co2 w dłuższym okresie powinna zbiegać do poziomu ok. 800 zł/MWh” – zauważają ekonomiści. Podkreślają jednak, że nie sposób dziś powiedzieć, czy tak się faktycznie stanie. Zarówno ceny węgla, jak i uprawnień do emisji Co2, są dziś w dużej mierze nieprzewidywalne.
