Czyste Powietrze na skraju zapaści. Brakuje pieniędzy

Program Czyste Powietrze znalazł się na skraju bankructwa – ostrzegają Polski Alarm Smogowy oraz Fundacja Instrat. Każdego tygodnia zaległości płatnicze rosną o kolejne 100 milionów złotych. Obecnie to już 700 mln zł. Obiecane z Krajowego Planu Odbudowy 200 mln zł to kropla w morzu potrzeb.

Publikacja: 18.01.2024 20:11

Czyste Powietrze na skraju zapaści. Brakuje pieniędzy

Foto: AdobeStock

Bez natychmiastowej interwencji rządu programowi grozi zapaść - ostrzegają aktywiści i eksperci - i apelują do premiera Donalda Tuska o jak najszybsze przeznaczenie części zaliczki z RePower EU na odzyskanie płynności finansowej Programu. – W ostatnich dniach dotarły do nas informacje o rosnących zaległościach w wypłatach środków z tego programu – mówi Andrzej Guła, lider PAS – Informacje potwierdziło Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Wiemy, że luka wynosi już ponad 300 mln zł i każdego tygodnia rośnie o kolejne 100 mln. Do końca lutego kwota niewypłaconych pieniędzy wzrośnie do 700 mln zł. To sytuacja niedopuszczalna – dodaje Guła – mówimy o co najmniej kilkunastu tysiącach rodzin, które poniosły koszty ocieplenia domów i wymiany źródła ciepła i teraz oczekują na refundację.

Program Czyste Powietrze, prowadzony przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej udziela dotacji do wymiany starych kotłów i ocieplenia domów od 2018 r. Popularność Programu powoli rosła: w 2019 r. złożono 85 tysięcy wniosków, w 2023 – już 217 tysięcy. W ciągu pięciu lat programu liczba wniosków sięgnęła 754 000. Do wymiany pozostało jeszcze około 2,7 mln kotłów.

W ostatnich tygodniach premier Donald Tusk deklarował działania na rzecz walki ze smogiem poprzez błyskawiczną, na wielka skalę termomodernizacją. Premier wyraził jednocześnie nadzieję, że w drugiej połowie roku Polska stanie się rekordzistą w skali Europy jeśli chodzi o tempo zmian w tej dziedzinie. PAS oraz Instrat wskazują, że bez natychmiastowych działań ze strony rządu Programowi Czyste Powietrze grozi wyhamowanie, a realizacja tych obietnic nie będzie możliwa.

– Dziwi nas dysproporcja pomiędzy deklaracjami rządu i zapowiedziami przedwyborczymi a mizernym wsparciem, jakie obecnie otrzymuje Program Czyste Powietrze – powiedział prezes Fundacji Instrat Michał Hetmański – zaliczka RePower EU, jaką otrzymała Polska wynosi ok. 22 mld zł. Apelujemy o przeznaczenie 2 mld zł z tych środków na wsparcie PCZP – taki postulat umieściliśmy w naszym wspólnym apelu do premiera Donalda Tuska. Pieniądze w budżecie są, potrzebna jest jednak determinacja rządu by znalazły się w Programie Czyste Powietrze – dodaje Hetmański.

Polski Alarm Smogowy oraz Fundacja Instrat wystosowały apel do premiera Donalda Tuska w sprawie podjęcia działań usprawniających PCZP i ratujących go przed zapaścią finansową. Organizacje te apelują do premiera przeznaczenie 2 miliardów złotych z RePower Europe na program Czyste Powietrze i pilne działania w kierunku odblokowania środków KPO na ten cel, a w dalszej kolejności środków Funduszu Spójności i innych niezbędnych źródeł finansowania.

Pomoc zadeklarowało Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej które przeznaczy z pierwszej transzy środków z KPO 200 mln zł. To jednak za mało i resort klimatu i środowiska zapowiedział, że NFOŚiGW wstrzyma pierwszą ratę wpłaty do Funduszu Kolejowego, a te środki jak najszybciej trafiły na załatanie dziury w programie pogłębionej termomodernizacji.

Bez natychmiastowej interwencji rządu programowi grozi zapaść - ostrzegają aktywiści i eksperci - i apelują do premiera Donalda Tuska o jak najszybsze przeznaczenie części zaliczki z RePower EU na odzyskanie płynności finansowej Programu. – W ostatnich dniach dotarły do nas informacje o rosnących zaległościach w wypłatach środków z tego programu – mówi Andrzej Guła, lider PAS – Informacje potwierdziło Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Wiemy, że luka wynosi już ponad 300 mln zł i każdego tygodnia rośnie o kolejne 100 mln. Do końca lutego kwota niewypłaconych pieniędzy wzrośnie do 700 mln zł. To sytuacja niedopuszczalna – dodaje Guła – mówimy o co najmniej kilkunastu tysiącach rodzin, które poniosły koszty ocieplenia domów i wymiany źródła ciepła i teraz oczekują na refundację.

Co2
Termomodernizacja tylko certyfikowana. Aktualizacja programu Czyste Powietrze
Co2
„Czyste powietrze” potrzebuje nowego finansowania
Co2
Kogeneracją w emisję CO2? Dane Taurona wskazują na spadek emisji
Co2
Wkrótce skończą się zaległości w "Czystym Powietrzu"? Jest deklaracja ministerstwa
Co2
Polska nie ucieknie od szybkiej redukcji emisji CO2